Ο εκλεγμένος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ σκέφτεται να κηρύξει κατάσταση έκτακτης οικονομικής ανάγκης σε εθνικό επίπεδο για να εξασφαλίσει νομική αιτιολόγηση για μια μεγάλη δέσμη καθολικών δασμών σε συμμάχους και αντιπάλους, είπαν στο CNN τέσσερις πηγές που γνωρίζουν το θέμα.
Η κήρυξη θα επιτρέψει στον Τραμπ να υιοθετήσει ένα νέο δασμολογικό πρόγραμμα χρησιμοποιώντας τον Νόμο Διεθνών Οικονομικών Εξουσιών Έκτακτης Ανάγκης, γνωστό ως «IEEPA», ο οποίος εξουσιοδοτεί μονομερώς έναν πρόεδρο να διαχειρίζεται τις εισαγωγές κατά τη διάρκεια μιας εθνικής έκτακτης ανάγκης.
Ο Τραμπ, σημείωσε μια από τις πηγές, λατρεύει τον νόμο, καθώς παρέχει ευρεία δικαιοδοσία για τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζονται οι δασμοί χωρίς αυστηρές απαιτήσεις απόδειξης ότι οι δασμοί χρειάζονται για λόγους εθνικής ασφάλειας.
«Τίποτα δεν είναι εκτός συζήτησης», είπε μια δεύτερη πηγή που γνωρίζει το θέμα, αναγνωρίζοντας την έντονη συζήτηση για την κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης σε εθνικό επίπεδο που έχει λάβει χώρα.
Η μεταβατική ομάδα Τραμπ δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό.
Το 2019, ο Τραμπ χρησιμοποίησε την IEEPA για να απειλήσει με δασμούς 5% όλες τις εισαγωγές από το Μεξικό, που θα αυξανόταν στο 25% εάν η χώρα αρνιόταν να λάβει μέτρα για να μειώσει τον αριθμό των μεταναστών χωρίς έγγραφα που περνούν τα σύνορα με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Αφού οι Μεξικανοί αξιωματούχοι ταξίδεψαν στην Ουάσιγκτον για μια εβδομάδα διαπροσωπικών διαπραγματεύσεων – και επετεύχθη συμφωνία για την αποκατάσταση της μεταναστευτικής πολιτικής «Παραμονή στο Μεξικό» – οι δασμοί δεν εφαρμόστηκαν ποτέ.
Δεν έχει ληφθεί οριστική απόφαση για το αν θα κηρυχθεί κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ανέφεραν πηγές στο CNN. Η ομάδα του Τραμπ εξακολουθεί να διερευνά άλλες νομικές οδούς για να στηρίξει τους δασμούς που υποσχέθηκε ο Τραμπ στην προεκλογική εκστρατεία.
«Πιστεύω ότι ο πρόεδρος έχει ευρεία εξουσία να επιβάλλει δασμούς για διάφορους λόγους, και υπάρχουν αρκετές νόμιμες βάσεις για να το κάνει», δήλωσε η Kelly Ann Shaw, δικηγόρος που υπηρέτησε ως αναπληρώτρια βοηθός του Τραμπ για διεθνείς οικονομικές υποθέσεις. «Η IEEPA είναι σίγουρα μία από αυτές».
Οι σύμβουλοι του Τραμπ αξιολογούν τη δυνατότητα χρήσης του άρθρου 338 του εμπορικού νόμου των ΗΠΑ, το οποίο επιτρέπει σε έναν πρόεδρο να επιβάλλει «νέους ή πρόσθετους δασμούς» εναντίον χωρών που θεωρείται ότι κάνουν διακρίσεις κατά του εμπορίου των Ηνωμένων Πολιτειών.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, η νομοθεσία επιτρέπει στον Πρόεδρο να επιβάλει νέους δασμούς σε άμεση ανταπόδοση εναντίον αυτών των χωρών σε συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων – αν και δεν έχει δοκιμαστεί στην πρόσφατη ιστορία.
Εξετάζουν επίσης το ενδεχόμενο επανεξέτασης του εμπορικού νόμου –γνωστού ως section 301– που αξιοποιήθηκε στους αρχικούς δασμούς του Τραμπ κατά της Κίνας για λόγους εθνικής ασφάλειας. Η κυβέρνηση Μπάιντεν άφησε σε ισχύ τη συντριπτική πλειονότητα των δασμών του Τραμπ - και αύξησε τους δασμούς σε ορισμένα προϊόντα όπως τα ηλεκτρικά οχήματα - παρέχοντας μια βάση στον επερχόμενο πρόεδρο να αυξήσει ή να προσαρμόσει τους δασμούς όπως κρίνει σκόπιμο.
Ωστόσο, η εφαρμογή των δασμών βάσει αυτού του καταστατικού απαιτεί κυβερνητική έρευνα και οι εταιρείες που επηρεάζονται από τις αλλαγές συχνά ασκούν πιέσεις για μήνες ώστε να εξαιρεθούν από τις εισφορές.