Η απροσδόκητα ταχεία πτώση του προέδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ στη Συρία έχει προκαλέσει συναγερμό στην Ουάσιγκτον, εξηγεί ανάλυση της WSJ.
Αμερικανοί αξιωματούχοι προσπαθούν να αξιολογήσουν τις προθέσεις των ομάδων που οδήγησαν τον Άσαντ στην εξορία, ιδιαίτερα της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ, η οποία αναμένεται να παίξει καθοριστικό ρόλο σε οποιαδήποτε κυβέρνηση προκύψει στη Δαμασκό, αλλά που βρίσκεται παράλληλα στον αμερικανικό κατάλογο των τρομοκρατικών οργανώσεων.
Το καλύτερο σενάριο θα ήταν μια Συρία μετά τον Άσαντ χωρίς ιρανική επιρροή, το έδαφος της οποίας η Τεχεράνη δεν θα μπορεί πλέον να χρησιμοποιήσει για να στείλει όπλα στη Χεζμπολάχ στον Λίβανο.
Αυτό θα μπορούσε να επιφέρει περαιτέρω σαρωτικές αλλαγές στη Μέση Ανατολή, αφαιρώντας ένα βασικό μέλος του αποκαλούμενου «άξονα αντίστασης» της Τεχεράνης, τον συνασπισμό χωρών και πολιτοφυλακών στον Λίβανο, στο Ιράκ, στη Συρία και στην Υεμένη.
Αλλά ένα άλλο σενάριο είναι πιθανό: Εάν η Συρία ή μεγάλα τμήματά της περάσουν υπό τον έλεγχο ισλαμιστών μαχητών εχθρικών προς τη Δύση ή το κράτος καταρρεύσει εντελώς, θα μπορούσε να προκαλέσει περαιτέρω αναταραχή σε μια ήδη φλεγόμενη περιοχή.
Προς το παρόν, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι είναι αβέβαιοι τι θα συμβεί και πόση επιρροή έχουν. Ο πρόεδρος Μπάιντεν σχεδιάζει να μιλήσει με ηγέτες της Μέσης Ανατολής καθώς Αμερικανοί αξιωματούχοι ταξιδεύουν στην περιοχή τις επόμενες ημέρες για διαβουλεύσεις με τους γείτονες της Συρίας και μια σειρά από συριακές ομάδες που αντιτάχθηκαν στον Άσαντ, δήλωσε την Κυριακή ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης Μπάιντεν.
Οι ΗΠΑ, όμως, ξεκινούν από μειονεκτική θέση. Κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Μπάιντεν, οι ΗΠΑ επικεντρώθηκαν στην υποστήριξη της Ουκρανίας και στη συνέχεια στην προσπάθεια να τερματίσουν τις μάχες στον Λίβανο και στη Γάζα.
Ο τερματισμός του αιματηρού εμφυλίου πολέμου στη Συρία, για τον οποίο οι Αμερικανοί αξιωματούχοι υπέθεταν ότι είναι σε «τέλμα», δεδομένης της υποστήριξης του Άσαντ από τη Χεζμπολάχ, τη Ρωσία και το Ιράν, δεν ήταν προτεραιότητα του Λευκού Οίκου.
«Η κυβέρνηση Μπάιντεν από την πρώτη μέρα αποστασιοποιήθηκε σκόπιμα από το ζήτημα της Συρίας», δήλωσε ο Τσαρλς Λίστερ του Ινστιτούτου Μέσης Ανατολής, ενός think tank με έδρα την Ουάσιγκτον. «Ως αποτέλεσμα, η έκταση και το βάθος των σχέσεων που διατηρούν οι ΗΠΑ με διάφορους παράγοντες που έχουν σημασία έχουν φθαρεί με τον καιρό».
Μετά από συνάντηση με τους κορυφαίους συμβούλους του σε θέματα εθνικής ασφάλειας την Κυριακή, ο Μπάιντεν περιέγραψε τις εξελίξεις ως μια σημαντική ευκαιρία για τον λαό της και την περιοχή.
«Καθώς στρέφουμε την προσοχή στο ερώτημα τι θα ακολουθήσει, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνεργαστούν με τους εταίρους τους και τους εμπλεκόμενους στη Συρία για να τους βοηθήσουν να αδράξουν την ευκαιρία και να διαχειριστούν τους κινδύνους», είπε ο Μπάιντεν.
Ο ηγέτης της Hayat Tahrir al-Sham, Abu Mohammed al-Jawlani, ο οποίος είναι σουνίτης μουσουλμάνος, έχει ορκιστεί να προστατεύσει τις θρησκευτικές και εθνοτικές μειονότητες. Ο Λευκός Οίκος λέει ότι αυτές οι υποσχέσεις θα εξεταστούν προσεκτικά, καθώς αξιωματούχοι σταθμίζουν το πώς θα συνεργαστούν με αυτήν και άλλες ανταρτικές οργανώσεις.
«Λένε τα σωστά πράγματα τώρα», είπε ο Μπάιντεν. «Όμως, καθώς αναλαμβάνουν μεγαλύτερη ευθύνη, θα αξιολογήσουμε όχι μόνο τα λόγια αλλά και τις πράξεις τους».
Οι προοπτικές για μια σχετικά ειρηνική μετάβαση σε μια νέα διοίκηση υπό την ηγεσία των ανταρτών θα εξαρτηθούν σε μεγάλο βαθμό από το εάν οι αντίπαλες φατρίες -συμπεριλαμβανομένων των σουνιτικών ομάδων και των Κούρδων και των Αλαουιτών μειονοτήτων- μπορούν να αποφύγουν περαιτέρω συγκρούσεις.
Οι ΗΠΑ έχουν περίπου 900 στρατιώτες στην ανατολική Συρία, αποστολή των οποίων ήταν να συνεργαστούν με τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) υπό την ηγεσία των Κούρδων για να πολεμήσουν το Ισλαμικό Κράτος και να αποτρέψουν την αναγέννησή του.
Μια ανησυχία είναι ότι οι πολιτοφυλακές που υποστηρίζονται από την Τουρκία μπορεί να προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν την κατάσταση επιτιθέμενοι στις δυνάμεις που διοικούνται από τους Κούρδους στη βόρεια Συρία. Σε συνομιλία με τον Τούρκο ομόλογό του την Κυριακή, ο υπουργός Άμυνας Λόιντ Όστιν είπε ότι είναι ζωτικής σημασίας να αποφευχθούν ενέργειες που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο τις δυνάμεις των ΗΠΑ και τους συμμάχους τους SDF, ανέφερε το Πεντάγωνο.
Ενώ Αμερικανοί αξιωματούχοι επιδιώκουν να σχεδιάσουν μια στρατηγική για να ανταποκριθούν στην απρόβλεπτη πτώση του Άσαντ, έχουν κινηθεί γρήγορα για να αποτρέψουν το Ισλαμικό Κράτος και άλλες ομάδες από το να εκμεταλλευτούν ένα πιθανό κενό ασφαλείας στη Συρία.
Αμερικανικά βομβαρδιστικά B-52, μαχητικά F-15E και επιθετικά αεροσκάφη A-10 πραγματοποίησαν δεκάδες αεροπορικές επιδρομές εναντίον στρατοπέδων και στελεχών του Ισλαμικού Κράτους στην κεντρική Συρία την Κυριακή.
Ο στρατηγός Μάικλ Έρικ Κουρίλα, επικεφαλής της Κεντρικής Διοίκησης των ΗΠΑ, μετά τις επιθέσεις έστειλε μήνυμα προς τις συριακές ομάδες ότι πρέπει να αποφύγουν να βοηθήσουν το Ισλαμικό Κράτος, παλαιότερα γνωστό ως ISIS.
«Δεν πρέπει να υπάρχει καμία αμφιβολία -δεν θα επιτρέψουμε στο ISIS να ανασυγκροτηθεί και να εκμεταλλευτεί την τρέχουσα κατάσταση στη Συρία», ανέφερε ο Κουρίλα. «Όλες οι οργανώσεις στη Συρία πρέπει να γνωρίζουν ότι θα τις θεωρήσουμε υπόλογοες εάν ενταχθούν ή υποστηρίξουν το ISIS με οποιονδήποτε τρόπο».