Με μια ανάρτηση, ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ενημέρωσε τον πλανήτη πώς θα έρθει το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία.
«Με χαρά διορίζω τον στρατηγό Kιθ Κέλογκ ως βοηθό προέδρου και ειδικό πληρεξούσιο για την Ουκρανία και τη Ρωσία», έγραψε ο Τραμπ στο Truth Social. «Μαζί θα εξασφαλίσουμε την ΕΙΡΗΝΗ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΔΥΝΑΜΗΣ και θα κάνουμε την Αμερική και τον κόσμο ΞΑΝΑ ΑΣΦΑΛΗ!».
Ο Κέλογκ, 80χρονος πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Τραμπ, παρουσίασε ήδη από τον Απρίλιο το ειρηνευτικό του σχέδιο με κάποιες λεπτομέρειες, γράφοντας για το ινστιτούτο πολιτικής America First.
Χαρακτηρίζει τον πόλεμο ως «κρίση που μπορεί να αποφευχθεί, η οποία, λόγω των ανίκανων πολιτικών της κυβέρνησης Μπάιντεν έχει εμπλέξει την Αμερική σ' έναν ατελείωτο πόλεμο».
Εν ολίγοις, μια κατάπαυση του πυρός θα παγώσει τις γραμμές του μετώπου και οι δύο πλευρές θα αναγκαστούν να βρεθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αλλά η πολυπλοκότητα της υπόθεσης κρύβεται στις... λεπτομέρειες.
Τέλος στην εμπλοκή των ΗΠΑ
Ο Kέλογκ αναλώνει τον χρόνο του στηλιτεύοντας τις ενέργειες του Μπάιντεν, γράφει το CNN, υποστηρίζοντας ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ έδωσε λίγα φονικά όπλα και μάλιστα πολύ αργά. Η απόφαση Τραμπ να στείλει την πρώτη τέτοια βοήθεια στην Ουκρανία το 2018 μετέφερε την απαιτούμενη ισχύ για να αντιμετωπιστεί ο Πούτιν, προσθέτει, ενώ παράλληλα η ήπια στάση του νέου προέδρου προς τον επικεφαλής του Κρεμλίνου -δεν τον δαιμονοποιεί, όπως ο Μπάιντεν- θα του επιτρέψει να συνάψει συμφωνία.
Εν ολίγοις, ο Κέλογκ πιστεύει ότι θα έπρεπε να είχαν δοθεί περισσότερα όπλα πριν από τη ρωσική εισβολή και αμέσως μετά, ώστε να κερδίσει η Ουκρανία.
Αλλά από δω και πέρα το σχέδιο -το οποίο, σύμφωνα με το CNN, εξετάζει ο μελλοντικός σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Τραμπ- δεν θα αρέσει στην Ουκρανία.
Οι ΗΠΑ, λέει ο Κέλογκ, δεν χρειάζονται ανάμειξη σε άλλη σύγκρουση, ενώ τα δικά τους αποθέματα όπλων έχουν στενέψει από την παροχή βοήθειας στην Ουκρανία, αφήνοντας τη χώρα δυνητικά εκτεθειμένη σε οποιαδήποτε σύγκρουση με την Κίνα για την Ταϊβάν. Η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ -στην πραγματικότητα πολύ μακρινή προοπτική- θα πρέπει να ανασταλεί επ' αόριστον, υποστηρίζει, «σε αντάλλαγμα για μια συνολική και εφαρμόσιμη ειρηνευτική συμφωνία με εγγυήσεις ασφαλείας».
Κυρίως, το εν λόγω σχέδιο θα πρέπει να αποτελέσει την «επίσημη πολιτική των ΗΠΑ για την επιδίωξη κατάπαυσης πυρός και διευθέτησης μέσω διαπραγματεύσεων».
Παράλληλα, η μελλοντική βοήθεια των ΗΠΑ -πιθανότατα ως δάνειο- θα εξαρτηθεί από τη διαπραγματευτική διαδικασία μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, και οι ΗΠΑ θα εξοπλίσουν το Κίεβο στον βαθμό που μπορεί να αμυνθεί και να σταματήσει οποιαδήποτε περαιτέρω ρωσική προέλαση πριν και μετά από οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία. Η τελευταία πρόταση πιθανώς έχει ξεπεραστεί από τη γρήγορη προέλαση της Μόσχας, που βρίσκεται σε εξέλιξη στην ανατολική Ουκρανία, καθώς το τρέχον υψηλό επίπεδο βοήθειας των ΗΠΑ ήδη κάνει τον Κέλογκ να νιώθει άβολα.
Πάγωμα στην πρώτη γραμμή του μετώπου
Οι γραμμές του μετώπου θα παγώσουν και θα οριστεί αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη. Εάν συμφωνήσει η Ρωσία, θα λάβει περιορισμένη ελάφρυνση των κυρώσεων. Πλήρης άρση τους θα υπάρξει εφόσον υπογραφεί ειρηνευτική συμφωνία που θα αρέσει στην Ουκρανία. Μια εισφορά στις ρωσικές εξαγωγές ενέργειας θα μπορούσε να καταβληθεί για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας. Το Κίεβο δεν θα κληθεί να παραιτηθεί από την ανάκτηση των κατεχόμενων εδαφών, αρκεί να το επιδιώξει μέσω διπλωματίας και μόνο. Αυτό, βέβαια, θα απαιτούσε μια «μελλοντική διπλωματική πρόοδο που πιθανότατα δεν θα συμβεί πριν αποχωρήσει από την εξουσία ο Πούτιν».
Η προσέγγιση δείχνει απλή και γρήγορη. Δεν έχει προσαρμοστεί όμως στις πιθανές απαιτήσεις της Μόσχας ή και στις κινήσεις της πριν από το πάγωμα στο μέτωπο, καθώς στόχος της είναι να καταλάβει όσο περισσότερα εδάφη μπορεί.
Μια αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη θα πρέπει να αστυνομεύεται, πιθανώς με δυνάμεις του ΝΑΤΟ ή στρατιώτες από άλλα αδέσμευτα κράτη. Αυτό θα είναι δύσκολο να διατηρηθεί επί μακρόν. Πρόκειται για έκταση χιλιάδων χιλιομέτρων και προϋποθέτει τεράστια οικονομική επένδυση.
Ο εξοπλισμός της Ουκρανίας ώστε να μπορεί να σταματήσει περαιτέρω ρωσική προέλαση θα είναι επίσης δύσκολη υπόθεση. Οι ΗΠΑ κατασκευάζουν 14.000 βλήματα πυροβολικού 155 χιλ. τον μήνα, τα οποία η Ουκρανία μπορεί να χρησιμοποιήσει σε μόλις 48 ώρες. Παραδόξως, ο Kέλογκ θέλει οι ΗΠΑ να εξοπλίσουν περισσότερο την Ουκρανία, αλλά παραδέχεται ότι δεν μπορούν.
Αλλαγή αξιών και προτεραιοτήτων
Το σκεπτικό του Κέλογκ συμπυκνώνεται στο ότι το δόγμα εθνική ασφάλειας «Πρώτα η Αμερική» αφορά πρακτικές ανάγκες. «Ο Μπάιντεν αντικατέστησε την προσέγγιση Τραμπ με μια φιλελεύθερη διεθνιστική προσέγγιση που προωθούσε τις δυτικές αξίες, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία», γράφει. Αλλά αυτή δεν είναι καλή βάση για να επέλθει συμβιβασμός για την ευρωπαϊκή ασφάλεια, υποστηρίζει.
Οπως προσθέτει, επικριτές της συνεχιζόμενης βοήθειας προς την Ουκρανία -στην οποία φαίνεται να συμπεριλαμβάνεται και ο ίδιος- «ανησυχούν εάν διακυβεύονται ζωτικά στρατηγικά συμφέροντα της Αμερικής στον πόλεμο της Ουκρανίας, καθώς και για τη δυνατότητα εμπλοκής των αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων και εάν η Αμερική συμμετέχει σε πόλεμο αντιπροσώπων με τη Ρωσία που θα μπορούσε να κλιμακωθεί σε πυρηνική σύγκρουση».
Αυτές οι δύο προτάσεις παρέχουν το απόλυτο υπόβαθρο για την προτεινόμενη συμφωνία: Ότι ο πόλεμος της Ουκρανίας αφορά αξίες που δεν χρειάζεται να διαιωνίσουμε και ότι πρέπει να κάνουμε βήμα πίσω από την πυρηνική απειλή. Πρόκειται για το αντίθετο της ενότητας στην οποία σήμερα δίνει προτεραιότητα η Δύση, με βάση τις αξίες της, τον τρόπο ζωής της και το δόγμα ασφάλειας που ξεκινά το μάθημα της δεκαετίας του '30 ότι οι κατευνασμένοι δικτάτορες δεν σταματούν.
Το σχέδιο προσφέρει στην Ουκρανία μια ευκαιρία για τερματισμό της βίας, σε μια εποχή που χάνει σε όλα τα μέτωπα και στερείται ανθρώπινου δυναμικού -ένα εμπόδιο που μπορεί να μην ξεπεράσει ποτέ και όπου πιθανότατα πάντα θα υστερεί σε σύγκριση με τη Ρωσία.
Αλλά, από την άλλη, ανοίγει μια διαδικασία που θα πανηγυρίσει ένας πονηρός και δόλιος Πούτιν, σημειώνει το CNN. Η εκμετάλλευση της κατάπαυσης του πυρός και η αδυναμία της Δύσης είναι το φόρτε του, η στιγμή που περίμενε σχεδόν τρία χρόνια. Το σχέδιο αποδέχεται ότι η Δύση κουράστηκε, ότι η παραγωγή όπλων της δεν μπορεί να συμβαδίσει και ότι οι αξίες της ξοδεύονται. Επίσης, δεν είναι ευέλικτο σε πιθανές ρωσικές αντιδράσεις.
Είναι ένας ζοφερός συμβιβασμός για έναν ζοφερό πόλεμο. Που μπορεί όμως και να μην τον τελειώσει, αλλά αντίθετα ν' ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο, έχοντας διαρρήξει τη δυτική ενότητα και δίνοντας το πάνω χέρι στον Πούτιν, τόσο διαπραγματευτικά όσο και στρατιωτικά.