Μια σαφέστερη διάκριση ανάμεσα στα εργαλεία που έχει στη διάθεσή της αναφορικά με τον πληθωρισμό και τη σταθερότητα των χρηματοπιστωτικών αγορών, θα πρέπει να κάνει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Αυτό υποστήριξε σήμερα ο κεντρικός τραπεζίτης της Ολλανδίας κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο Παρίσι κι ενώ η ΕΚΤ προετοιμάζεται για την αναθεώρηση της στρατηγικής της το επόμενο έτος και προσπαθεί παράλληλα να αφομοιώσει τα διδάγματα από την πρόσφατη έξαρση του πληθωρισμού. Αποτέλεσμα οι συζητήσεις για το πώς η ΕΚΤ χρησιμοποιεί ορισμένα εκ των εργαλείων της να πληθαίνουν.
«Στο μέλλον, ίσως θελήσουμε να διαχωρίσουμε τα μέσα που κατευθύνουν τη στάση (της νομισματικής πολιτικής) από εκείνα που υποστηρίζουν τη μετάδοσή της», δήλωσε ο Κλάας Νοτ, το μακροβιότερο μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ, σε ομιλία του στο Παρίσι.
Οι κρίσεις «γέννησαν» νέα εργαλεία
Όπως επισημαίνει το Reuters, η γρήγορη διαδοχή των κρίσεων κατά την τελευταία δεκαετία, από τον εξαιρετικά χαμηλό πληθωρισμό μέχρι την πανδημία και στη συνέχεια την έξαρση των τιμών καταναλωτή, ανάγκασε την ΕΚΤ να εφεύρει νέα εργαλεία, με αποτέλεσμα να επικρατήσει μια σύγχυση σε σχέση με τη θεωρία ότι τα εργαλεία της νομισματικής πολιτικής πρέπει να διαχωρίζονται από εκείνα που χρησιμοποιούνται για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
«Ο διαχωρισμός της νομισματικής κατεύθυνσης από τη διασφάλιση της νομισματικής μετάδοσης έχει νόημα, διότι οι πράξεις αυτές μπορεί να χρειαστεί να εφαρμοστούν προς αντίθετες κατευθύνσεις», πρόσθεσε.
Στη νεότερη ερμηνεία αυτής της «αρχής του διαχωρισμού», ο σκοπός ενός μέσου (εργαλείου) δεν θα πρέπει πλέον να ορίζεται ως «δημιουργία ρευστότητας», αλλά θα πρέπει να γίνεται με βάση τον σκοπό του: την καθοδήγηση των νομισματικών συνθηκών έναντι της διασφάλισης μιας ομοιογενούς μετάδοσης, συμπλήρωσε.
Οι αγορές ομολόγων από την ΕΚΤ
Ένα βασικό ζήτημα που θα τεθεί είναι το πώς θα χρησιμοποιηθούν οι αγορές ομολόγων, το εργαλείο που χρησιμοποιούσε η ΕΚΤ κατά το μεγαλύτερο μέρος της τελευταίας δεκαετίας.
Ενώ οι αγορές ομολόγων μπορούν να σταθεροποιήσουν γρήγορα τις αγορές, το χρέος παραμένει στον ισολογισμό της τράπεζας για μεγάλο χρονικό διάστημα και η ΕΚΤ η οποία αντιμετώπισε δυσκολίες προκειμένου να αποκλιμακώσει τον πληθωρισμό πρόσφατα, εξακολουθεί να έχει στο χαρτοφυλάκιό της σε χρέος αξίας τρισεκατομμυρίων ευρώ, το οποίο αγοράσθηκε όταν ο πληθωρισμός ήταν χαμηλός.
Ορισμένοι οικονομολόγοι, όπως το μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ Ισαμπέλ Σνάμπελ, υποστηρίζουν ότι οι βραχυπρόθεσμες και προσωρινές αγορές θα πρέπει να συνεχισθούν, ωστόσο οι εκτεταμένες αγορές, που αποκαλούνται ποσοτική χαλάρωση, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται με μεγαλύτερη προσοχή, δεδομένων των μακροπρόθεσμων παρενεργειών τους.
Από τη μεριά του ο Κνοτ υποστήριξε δήλωσε ότι το μέσο προστασίας της μετάδοσης, το οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να μετριάσει τις άτακτες και αδικαιολόγητες αυξήσεις του κόστους δανεισμού, είναι ένα καλό παράδειγμα για το πώς θα μπορούσαν να διαχωριστούν τα εργαλεία, καθώς η απλή ύπαρξη αυτού του εργαλείου ηρέμησε τις αγορές και επέτρεψε στην ΕΚΤ να αυξήσει τα επιτόκια.