Ακόμη και πριν ο Κιμ Γιονγκ Ουν στείλει στρατεύματα για να υποστηρίξει τον αγώνα της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, υπήρχαν ενδείξεις ότι ο κύριος υποστηρικτής της Βόρειας Κορέας, η Κίνα, ήταν δυσαρεστημένη με τους δεσμούς του καθεστώτος του με τη Μόσχα, σχολιάζουν οι Financial Times.
Σε μια επιστολή την περασμένη εβδομάδα που θεωρήθηκε ότι σηματοδοτούσε την αυξανόμενη δυσαρέσκεια του Πεκίνου, ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ ευχαρίστησε τον Κιμ για το συγχαρητήριο μήνυμα για την 75η επέτειο από την ίδρυση της κομμουνιστικής Κίνας - αλλά παρέλειψε μια παραδοσιακή αναφορά στη Βόρεια Κορέα ως «φίλη γειτονική χώρα».
Οι δυτικοί σύμμαχοι αποκάλυψαν αυτή την εβδομάδα ότι η Βόρεια Κορέα έστειλε περισσότερους από 12.000 στρατιώτες για να πολεμήσουν στην πρώτη γραμμή της Ρωσίας, μια κίνηση που σύμφωνα με αναλυτές θα ενισχύσει τις ανησυχίες του Πεκίνου για τους ολοένα και αυξανόμενους στρατιωτικούς δεσμούς των γειτόνων του.
«Η ανάπτυξη βορειοκορεατικών στρατευμάτων είναι ένα δραματικό βήμα και στην Κίνα δεν θα αρέσει καθόλου», δήλωσε ο Αντρέι Λάνκοφ, ειδικός στη Βόρεια Κορέα στο Πανεπιστήμιο Kookmin στη Σεούλ στους Financial Times.
Για την Κίνα, η αποστολή στρατευμάτων -μια απότομη κλιμάκωση μιας εταιρικής σχέσης που έχει βαθύνει μετά την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία το 2022, αλλά προηγουμένως περιοριζόταν σε μεγάλο βαθμό στα πυρομαχικά - απειλεί να αποσταθεροποιήσει την ευαίσθητη ισορροπία δυνάμεων στην κορεατική χερσόνησο.
Οι στενότεροι δεσμοί Ρωσίας-Βορείου Κορέας θα μπορούσαν να ωθήσουν τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα να ενισχύσουν τη στρατιωτική τους συμμαχία στην ανατολική Ασία, η οποία το Πεκίνο θεωρεί ότι στοχεύει στον περιορισμό της αυξανόμενης δύναμής του.
Το Πεκίνο θέλει να αποφύγει πάση θυσία την επανάληψη των πρώτων χρόνων του ψυχρού πολέμου, όταν η Σοβιετική Ένωση, η Βόρεια Κορέα και η Κίνα σχημάτισαν ένα «βόρειο τρίγωνο» που αντιμετώπισε ένα «νότιο τρίγωνο» της Νότιας Κορέας, της Ιαπωνίας και των ΗΠΑ., είπαν Κινέζοι μελετητές.
«Η κατάσταση της Κίνας τώρα είναι πραγματικά δύσκολη, πραγματικά ένα δίλημμα», δήλωσε ο Zhu Feng, εκτελεστικός κοσμήτορας της Σχολής Διεθνών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Nanjing. «Από τη μια πλευρά, δεν θέλουμε να δούμε την επιστροφή του ψυχρού πολέμου στην ανατολική Ασία. Από την άλλη πλευρά, οι ΗΠΑ προσπαθούν να ενισχύσουν την αλληλεγγύη με τη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία».
Ο επικεφαλής γραμματέας του υπουργικού συμβουλίου της Ιαπωνίας Yoshimasa Hayashi δήλωσε την Παρασκευή ότι η διεύρυνση της συνεργασίας Ρωσίας-Βορείου Κορέας είναι «βαθιά ανησυχητική» και «θα επιδεινώσει την κατάσταση στην Ουκρανία και θα επηρεάσει την ασφάλεια της περιοχής γύρω από την Ιαπωνία».
Η επιφυλακτικότητα της Κίνας ήταν εμφανής από τον Απρίλιο, όταν έστειλε έναν από τους ανώτερους αξιωματούχους της, τον Zhao Leji, στην Πιονγκγιάνγκ. Αν και οι δύο πλευρές δεν αποκάλυψαν λεπτομέρειες για τις συνομιλίες, οι αναλυτές είπαν ότι το Πεκίνο ήταν δυσαρεστημένο για την προοπτική να χάσει την επιρροή στη Βόρεια Κορέα, την οποία βλέπει ως κρίσιμο κράτος-μαξιλάρι ενάντια στη Νότια Κορέα που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ.
Τον Ιούνιο, ο Κιμ προχώρησε παραπέρα, συμφωνώντας μια στρατηγική εταιρική σχέση με τον Πούτιν που περιείχε μια ρήτρα αμοιβαίας βοήθειας σε περιπτώσεις επιθετικότητας εναντίον ενός από τα υπογράφοντα μέρη - μια κίνηση που ανησύχησε βαθιά την Κίνα.
Τον επόμενο μήνα, ο Κινέζος πρεσβευτής στη Βόρεια Κορέα δεν παρευρέθηκε στους εορτασμούς της επετείου του Ιουλίου στην Πιονγκγιάνγκ που σηματοδοτούσαν το τέλος του κορεατικού πολέμου, παρά το γεγονός ότι οι δύο χώρες συμπλήρωσαν φέτος 75 χρόνια διπλωματικών σχέσεων.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας δήλωσε την Πέμπτη ότι το Πεκίνο «δεν γνώριζε την κατάσταση» όταν ρωτήθηκε για την απόφαση της Πιονγκγιάνγκ να στείλει στρατεύματα.
Οι ανησυχίες της Κίνας περιλαμβάνουν ενδεχόμενη εμπλοκή στην ίδια τη σύγκρουση εάν η εμπλοκή των στρατευμάτων της Βόρειας Κορέας στον αγώνα κατά της Ουκρανίας καθιστούσε την ασιατική χώρα -τον μοναδικό εταίρο της στρατιωτικής συμμαχίας του Πεκίνου- νόμιμο στόχο για το Κίεβο, δήλωσε ο Σεν Ντίνγκλι, καθηγητής διεθνών σχέσεων με έδρα τη Σαγκάη.
«Η Κίνα έχει υποχρέωση βάσει συνθήκης να υπερασπιστεί τη Βόρεια Κορέα», είπε ο Σεν. «Εάν η Βόρεια Κορέα δεχθεί επίθεση, η Κίνα είναι νομικά υποχρεωμένη να στείλει τα στρατεύματά της και [αν χρειαστεί] να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα για να προστατεύσει τη Βόρεια Κορέα».
Ορισμένοι αμυντικοί αναλυτές έχουν εκφράσει ανησυχίες ότι η συμβολή της Βόρειας Κορέας στην πολεμική προσπάθεια της Ρωσίας θα μπορούσε να σημαίνει ότι η Πιονγκγιάνγκ έχει εξασφαλίσει αμοιβαία δέσμευση από τη Μόσχα να παρέμβει σε μια σύγκρουση στην κορεατική χερσόνησο - μια προοπτική που θα ανησυχούσε το Πεκίνο.
Ωστόσο, ο Λάνκοφ είπε ότι μια τέτοια πιθανότητα παραμένει «εξαιρετικά απόμακρη».
«Οι Βορειοκορεάτες το κάνουν αυτό για χρήματα, στρατιωτικές τεχνολογίες και εμπειρία στο πεδίο της μάχης, όχι από οποιαδήποτε αίσθηση αλληλεγγύης με τη Ρωσία», είπε. «Η Ρωσία δεν πρόκειται να μπει σε μπελάδες μόνο από ευγνωμοσύνη προς τον Κιμ Γιονγκ Ουν».
Η Κίνα ανησυχεί επίσης για το ότι η Ρωσία βοηθά τη Βόρεια Κορέα να βελτιώσει τις πυρηνικές της ικανότητες, κάτι που θα μπορούσε να επιταχύνει μια κούρσα εξοπλισμών στην περιοχή, δήλωσε ο Τσεν Κι στο Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Tsinghua στο Πεκίνο. Ο Κιμ επισκέφτηκε το κοσμοδρόμιο Vostochny της Ρωσίας, τον πιο προηγμένο χώρο εκτόξευσης διαστημικών πυραύλων της χώρας, πέρυσι.
Όμως ο Τσεν είναι δύσπιστος απέναντι στην άποψη ότι η Ρωσία θα έδινε προτεραιότητα στις σχέσεις της με τη Βόρεια Κορέα σε σχέση με αυτές με την Κίνα, στην οποία η Μόσχα βασίστηκε για οικονομική και γεωπολιτική υποστήριξη μετά την εισβολή στην Ουκρανία.
Ορισμένοι αναλυτές είπαν ότι το Πεκίνο μπορεί να ανέχεται τις αποστολές όπλων της Βόρειας Κορέας στη Ρωσία για να μετριάσει την πίεση να παράσχει το ίδιο άμεση στρατιωτική βοήθεια.
Ο Jaewoo Choo, επικεφαλής του κινεζικού κέντρου στο Ινστιτούτο Ερευνών της Κορέας για την Εθνική Ασφάλεια στη Σεούλ, δήλωσε ότι «το Πεκίνο μπορεί πραγματικά να είναι κρυφά ικανοποιημένο που η Ρωσία παρέχει οικονομική βοήθεια στη Βόρεια Κορέα στη θέση της Κίνας», σε μια εποχή που η ίδια η Κίνα αντιμετωπίζει πρόβλημα σε ότι αφορά την ανάπτυξή της.
«Η Κίνα παραμένει στη θέση του οδηγού γιατί τελικά έχει τον έλεγχο και στις δύο χώρες», είπε ο Λάνκοφ, αναφερόμενος στην εξάρτηση της Πιονγκγιάνγκ από τη βοήθεια του Πεκίνου. «Αν η Κίνα ήθελε να σταματήσει αυτή την ανοησία, όπως τη βλέπουν, τότε θα μπορούσε να το κάνει».