Οι εταιρείες στον χώρο της άμυνας επιταχύνουν τα σχέδια για την ανάπτυξη όπλων λέιζερ χαμηλού κόστους, καθώς οι στρατοί σε όλο τον κόσμο αναζητούν τρόπους αντιμετώπισης των φτηνών νέων απειλών όπως τα drones.
Μερικοί από τους πιο γνωστούς ομίλους στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των RTX στις ΗΠΑ και MBDA στην Ευρώπη, καθώς και η βρετανική QinetiQ, επενδύουν πολλά στην τεχνολογία αιχμής -η οποία επί μακρόν θεωρούνταν περισσότερο επιστημονική φαντασία παρά πραγματικότητα.
Ο αγώνας για την ανάπτυξη των όπλων, των οποίων οι ακτίνες λέιζερ κόβουν το μέταλλο και καταστρέφουν τα ηλεκτρονικά συστήματα έχει πάρει μορφή κατεπείγοντος, καθώς οι κυβερνήσεις αναζητούν πιο οικονομικά αποδοτικούς τρόπους για να αντιμετωπίσουν τη διάδοση φθηνών drones και πυραύλων.
Νωρίτερα φέτος, βρετανικά και αμερικανικά πλοία αναγκάστηκαν να εκτοξεύσουν πυραύλους αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων για να καταρρίψουν drones που εκτόξευσαν οι αντάρτες Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα.
«Τελικά δεν είναι οικονομικά βιώσιμο να καταρρίψεις ένα drone 100 ή 1.000 δολαρίων με βλήμα αξίας άνω του 1 εκατομμυρίου δολαρίων», δήλωσε ο Τζέιμς Μπλακ, ερευνητής στο Rand Europe, ένα μη κερδοσκοπικό ερευνητικό ινστιτούτο.
Για δεκαετίες, οι ΗΠΑ διεξάγουν έρευνα στα λεγόμενα «κατευθυνόμενα ενεργειακά όπλα», όπως λέιζερ και συστήματα μικροκυμάτων υψηλής ισχύος, κυρίως στο πλαίσιο της αμυντικής πρωτοβουλίας «Star Wars» του Ρόναλντ Ρέιγκαν.
Εμπειρογνώμονες του κλάδου είπαν ότι η αύξηση των μη επανδρωμένων εναέριων απειλών έχει αναδείξει την «ασυμμετρία κόστους» που αντιμετωπίζουν οι στρατοί, όπου το κόστος της άμυνας υπερβαίνει αυτό της επίθεσης. Οπλα όπως οι πύραυλοι εδάφους-αέρος που εκτοξεύονται από το αμερικανικό αντιαεροπορικό σύστημα Patriot έχουν κατασκευαστεί για να γίνουν «υψηλά εξελιγμένα συστήματα» και αυτό έχει τίμημα, είπε ο Μπλακ.
Με χιλιάδες μη επανδρωμένα αεροσκάφη χαμηλού κόστους που χρησιμοποιούνται στην Ουκρανία καθημερινά, αυτό ανατρέπει τα δεδομένα, πρόσθεσε.
Ο αμερικανικός στρατός νωρίτερα φέτος χρησιμοποίησε λέιζερ υψηλής ενέργειας για να καταρρίψει drones στη Μέση Ανατολή, κάτι που θεωρήθηκε ορόσημο για την αναπτυσσόμενη βιομηχανία. Άλλοι στρατοί, συμπεριλαμβανομένων εκείνων στο Ηνωμένο Βασίλειο, στη Γαλλία, στη Ρωσία, στη Νότια Κορέα και στην Κίνα, έχουν επενδύσει όλοι στην ανάπτυξη τέτοιων όπλων.
Το Υπουργείο Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωσε τον Απρίλιο ότι θα επιταχύνει την ανάπτυξη του λέιζερ DragonFire. Το όπλο θα αναπτυχθεί σε πλοία του Βασιλικού Ναυτικού έως το 2027 -πέντε χρόνια νωρίτερα από ό,τι είχε αρχικά προγραμματιστεί.
Το DragonFire θα μπορεί να χτυπά οποιονδήποτε στόχο που είναι ορατός στον αέρα με περίπου 10 λίρες η βολή και με ακρίβεια ισοδύναμη με το να πετύχεις ένα νομίσματος από ένα χιλιόμετρο μακριά, σύμφωνα με το Υπουργείο Εξωτερικών. Εβαλε με επιτυχία κατά εναέριων στόχων κατά τη διάρκεια μιας πρωτοποριακής δοκιμής τον Ιανουάριο.
Η ομάδα που το κατασκευάζει, με επικεφαλής την MBDA και η οποία συμπεριλαμβάνει τις QinetiQ και Leonardo, παραδέχεται ότι όταν ανέλαβαν το αρχικό συμβόλαιο πριν από επτά χρόνια για να αναπτύξουν ένα πρωτότυπο λέιζερ, δεν υπήρχε καμία εγγύηση επιτυχίας. Η φετινή δοκιμή του Ιανουαρίου, όμως, ήταν μια «ευρωπαϊκή πρωτιά όσον αφορά τη λειτουργία ενός συστήματος λέιζερ αυτής της κατηγορίας ισχύος και ικανότητας».
Η ομάδα των 150 μηχανικών και επιστημόνων που εργάζεται στο DragonFire και στις τρεις εταιρείες εστιάζει τώρα στη βελτίωση της αξιοπιστίας και της ευρωστίας του. Η ομάδα πρέπει επίσης να βρει πώς να το ενσωματώσει σε ένα πλοίο.
Η βασική τεχνική πρόκληση έγκειται στη διασφάλιση ότι η δέσμη διατηρεί την ακρίβειά της για αρκετή ώρα, ώστε να έχει αποτέλεσμα.
Το πρωτότυπο του DragonFire εκτιμάται ότι έχει ισχύ εξόδου 50 kw -σημαντικά μεγαλύτερη από άλλα συστήματα υπό ανάπτυξη, σύμφωνα με τους ειδικούς. Η εμβέλειά του είναι απόρρητη, αλλά η μεγαλύτερη ισχύς επιτρέπει μεγαλύτερη εμβέλεια και αντίκτυπο στον στόχο.
«Μπορείτε να παράγετε το καλύτερο λέιζερ στον κόσμο, αλλά [η πρόκληση είναι να μπορέσετε] να το κατευθύνετε στον στόχο και να το κρατήσετε εκεί για λίγα δευτερόλεπτα», δήλωσε ο Paul Gray, επικεφαλής επιχειρηματικής ανάπτυξης για προηγμένα όπλα στο QinetiQ.
Παρά τις πρόσφατες εξελίξεις, ειδικοί του κλάδου είπαν ότι η χρήση όπλων λέιζερ βραχυπρόθεσμα είναι πιθανό να παραμείνει περιορισμένη. Τα λέιζερ λειτουργούν σε άμεση οπτική επαφή και η ισχύς τους και η εμβέλειά τους μπορεί να μειωθεί δραματικά από τον καπνό ή άλλους ρύπους στην ατμόσφαιρα.
Τα όπλα πρέπει να λειτουργούν από μια «σταθερή πλατφόρμα με πρόσβαση σε κατάλληλο τροφοδοτικό και σε σχετικά ευνοϊκές καιρικές συνθήκες», είπε ο Rand's Black.
Τα συστήματα λέιζερ είναι επίσης ακριβά στην κατασκευή. Ο Noah Sylvia, αναλυτής ερευνών στο Royal United Services Institute, είπε ότι παρά το χαμηλό κόστος λειτουργίας, οι κυβερνήσεις πρέπει να συνυπολογίσουν το κόστος ανάπτυξης.
«Αν ξοδεύετε εκατομμύρια λίρες για να το αναπτύξετε, τότε πόσα εξοικονομείτε;», αναρωτήθηκε.
Ακόμη και όταν η τεχνολογία έχει αναπτυχθεί πλήρως, οι ειδικοί είπαν ότι τα όπλα λέιζερ και άλλα όπλα κατευθυνόμενης ενέργειας θα πρέπει να θεωρούνται ως συμπληρωματική δυνατότητα στο πεδίο της μάχης και όχι ως «ασημένια σφαίρα».
Είναι «ένα άλλο εργαλείο», είπε ο Black, καθώς και ένας «τρόπος χαμηλού κόστους εμπλοκής ορισμένων στόχων και ως εκ τούτου απελευθέρωσης άλλων αμυντικών συστημάτων για άλλους στόχους υψηλής αξίας».