Οι μετοχές των εταιρειών πυρηνικής ενέργειας εκτινάχθηκαν σε ρεκόρ αυτή την εβδομάδα, αφού η Amazon και η Google έκλεισαν σημαντικές συμφωνίες προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, ενισχύοντας τις προσπάθειες για την ανάπτυξη των πρώτων μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων (SMR) στις ΗΠΑ.
Οι τιμές των μετοχών των εισηγμένων στις ΗΠΑ εταιρειών κατασκευής SMR Oklo Inc και NuScale power αυξήθηκαν κατά 99% και 37% αντίστοιχα την περασμένη εβδομάδα, αφού οι ανταγωνιστές X-energy και Kairos Power, δύο εταιρείες ανάπτυξης SMR που δεν είναι εισηγμένες, ανακοίνωσαν τις συμφωνίες χρηματοδότησης. Οι μετοχές των Cameco, Oklo, NuScale, Constellation και BWX Technologies στο σύνολό τους βρέθηκαν σε επίπεδα ρεκόρ κατά τη διάρκεια της εβδομάδας.
Οι συμφωνίες υποστηρίζουν την ανάπτυξη έως και δώδεκα αντιδραστήρων επόμενης γενιάς για την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας χαμηλών εκπομπών άνθρακα για την τροφοδοσία των data centers τεχνητής νοημοσύνης της Amazon και της Google που είναι πεινασμένα για ενέργεια.
Οι επενδυτές θεώρησαν τις ανακοινώσεις ως απόδειξη ότι η πυρηνική αναγέννηση επιταχύνεται, μετά την οπισθοχώρηση που προκάλεσε το ατύχημα στη Φουκουσίμα το 2011, επισημαίνουν οι Financial Times.
Ο πολλαπλασιασμός των data centers οδηγεί στην ιστορική ανάπτυξη της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας στις ΗΠΑ, υπονομεύοντας τις προσπάθειες για τη μείωση της εξάρτησης από ορυκτά καύσιμα και την απομάκρυνση από τον άνθρακα.
Οι μετοχές της Constellation Energy Group, που διαχειρίζεται τον μεγαλύτερο στόλο συμβατικών αντιδραστήρων στις ΗΠΑ, έχουν υπερδιπλασιαστεί από την αρχή του έτους.
Τον περασμένο μήνα η Constellation υπέγραψε 20ετή συμφωνία παροχής ρεύματος με τη Microsoft, η οποία θα οδηγήσει στην επαναλειτουργία του πυρηνικού εργοστασίου Three Mile Island στην Πενσιλβάνια. Η τοποθεσία ήταν ο τόπος του πιο σοβαρού πυρηνικού ατυχήματος στην ιστορία των ΗΠΑ, όταν ένας από τους αντιδραστήρες υπέστη μερική κατάρρευση.
Οι μετοχές της εταιρείας παραγωγής ουρανίου Cameco ανέβηκαν κατά 38% φέτος, ενώ η μετοχή της BWX Technologies που προμηθεύει εξαρτήματα εταιρείες του κλάδου έχει κερδίσει 65%.
Οι εταιρείες παραγωγής αντιδραστήρων «έλεγαν εδώ και αρκετό καιρό ότι θα χρειάζονταν για να καλύψουν την έκρηξη της ζήτησης ενέργειας, αλλά κανείς δεν φαινόταν να τις πιστεύει», δήλωσε ο Seth Grae, διευθύνων σύμβουλος της Lightbridge Corporation.
«Αυτές οι μεγάλες επενδύσεις δείχνουν ότι η βιομηχανία της τεχνολογίας δεν αισθάνεται ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και οι μπαταρίες μπορούν να παρέχουν αρκετή σταθερή ή οικονομικά αποδοτική ενέργεια και θα χρειαστεί πυρηνική ενέργεια», είπε.
Μέχρι πρόσφατα, οι επενδυτές ήταν επιφυλακτικοί σχετικά με τη χρηματοδότηση της εγκατάστασης μικρών αντιδραστήρων, οι οποίοι διαφημίζονται από τους υποστηρικτές ως μικρότεροι, ασφαλέστεροι και πιο αποτελεσματικοί από τους πυρηνικούς αντιδραστήρες μεγάλης κλίμακας. Οι ανησυχίες σχετικά με το ιστορικό του κλάδου όσον αφορά την παράδοση έργων έγκαιρα και εντός προϋπολογισμού, σε συνδυασμό με τα υψηλά επιτόκια και την έλλειψη πελατών πρόθυμων να προχωρήσουν έργα, είχαν επιβραδύνει την πρόοδο.
Πέρυσι η NuScale ακύρωσε τα σχέδια για την κατασκευή του πρώτου μικρού αντιδραστήρα στις ΗΠΑ. Δεν υπήρχαν αρκετές επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας που ενδιαφέρθηκαν για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας από αυτήν, αφού αύξησε τις τιμές κατά περισσότερο από 50% σε δύο χρόνια στα 89 δολάρια ανά μεγαβατώρα.
«Το δίλημμα για τη βιομηχανία [μικρών αντιδραστήρων] ήταν ότι οι πελάτες δεν ήθελαν να εγγραφούν στον «αντιδραστήρα νούμερο ένα», καθώς είναι πιο ακριβός και πιο επικίνδυνος στην κατασκευή από τους επόμενους αντιδραστήρες», δήλωσε ο Marc Bianchi, αναλυτής στην TD Cowen.
Η απόφαση της Amazon και της Google να επενδύσουν σε μικρούς αντιδραστήρες αντικατοπτρίζει την ανάγκη τους να προμηθεύονται αξιόπιστη, οικονομικά αποδοτική και καθαρή ηλεκτρική ενέργεια για να τροφοδοτήσουν ένα νέο κύμα data centers. Το πρώτο εξάμηνο του 2024, νέα data centers συνολικής ισχύος σχεδόν 24 GW ανακοινώθηκαν από εταιρείες, υπερτριπλάσια από την ίδια περίοδο πέρυσι, σύμφωνα με τον Wood Mackenzie.
Η βιομηχανία επωφελείται επίσης από τη χρηματοδότηση δισεκατομμυρίων δολαρίων από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, η οποία ανησυχεί ότι η Ρωσία και η Κίνα - που έχουν αναπτύξει μια κάποιους μικρούς αντιδραστήρες - θα μπορούσαν να γίνουν ηγέτες στον πυρηνικό τομέα. Η Ουάσιγκτον έχει επίσης επίγνωση της ανάγκης να διασφαλιστεί ένα σταθερό σύστημα ισχύος για να διατηρήσει το προβάδισμά της στις τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης χωρίς αύξηση των εκπομπών ρύπων.
«Ο μόνος περιορισμός για να παραμείνουν οι ΗΠΑ ηγέτης στην τεχνητή νοημοσύνη είναι η ισχύς. Δεν είναι γη, δεν είναι τα τσιπς, είναι η ενέργεια. Και αυτός είναι ο νούμερο ένα στόχος», δήλωσε ο Clay Sell, διευθύνων σύμβουλος της X-Energy.
Αλλά η ευφορία αυτής της εβδομάδας γύρω από την πυρηνική ενέργεια, και ειδικότερα τους μικρούς αντιδραστήρες, κρύβει τους σημαντικούς κινδύνους στην ανάπτυξη μιας νέας τεχνολογίας που ήταν επιρρεπής σε καθυστερήσεις και υπερβάσεις κόστους στο παρελθόν, προειδοποιούν οι επικριτές.
Ο Edwin Lyman, διευθυντής πυρηνικής ασφάλειας στην Ένωση Ανησυχούμενων Επιστημόνων, είπε ότι τα SMR της X-energy και της Kairos είναι «μη δοκιμασμένα σχέδια» και πιθανότατα θα χρειαστούν πολύ περισσότερο χρόνο για να αναπτυχθούν από τις ημερομηνίες-στόχους τους το 2030 και αργότερα.
«Ο δρόμος για την ασφαλή και αξιόπιστη εμπορική λειτουργία για οποιαδήποτε πειραματική πυρηνική τεχνολογία είναι βέβαιο ότι θα είναι δύσκολος και είναι σχεδόν αδύνατο σήμερα να εκτιμηθεί ποιο θα είναι το τελικό κόστος της ενέργειας», είπε.
Τα σκληρά ρυθμιστικά πρότυπα και οι προκλήσεις παραμένουν εμπόδια, λένε οι παραγωγοί ανταγωνιστικών πηγών ενέργειας. «Η ευφορία είναι λίγο υπερβολική», δήλωσε ο Andres Gluski, διευθύνων σύμβουλος της AES, της μεγαλύτερης εταιρείας ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η οποία έχει υπογράψει συμφωνίες αγοράς ενέργειας 5,8 GW με την Google, τη Microsoft και την Amazon.
Ηλιακή και αιολική ενέργεια και συστήματα μπαταριών αποτελούν το 95% της συνολικής χωρητικότητας που περιμένει να συνδεθεί στο δίκτυο, ενώ η πυρηνική είναι λιγότερο από 1%, σύμφωνα με στοιχεία του Εθνικού Εργαστηρίου Lawrence Berkeley. Δεν έχει ξεκινήσει η κατασκευή μικρών έργων αντιδραστήρων στις ΗΠΑ και περισσότερο από το 80% της ανακοινωθείσας δυναμικότητας δεν έχει ακόμη μπει σε ανάπτυξη, σύμφωνα με τον Wood Mackenzie.
Αλλά οι προγραμματιστές μικρών αντιδραστήρων λένε ότι είναι βέβαιοι ότι η υποστήριξη των τεχνολογικών κολοσσών είναι το game changer που χρειάζονταν.