Μια ευρεία έρευνα που δημοσιεύτηκε σήμερα δείχνει ότι οι ευρωπαίοι πολίτες υποστηρίζουν την ενεργειακή πολιτική που ακολουθεί η ΕΕ την τελευταία πενταετία. Όσον αφορά το μέλλον, εκφράζουν την ισχυρή υποστήριξή τους για μεγαλύτερο συντονισμό σε επίπεδο ΕΕ και ακόμη περισσότερες προσπάθειες σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο για να καταστούν οι τιμές της ενέργειας πιο προσιτές, καθώς συνεχίζουμε τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας και διασφαλίζουμε την ενεργειακή μας ανεξαρτησία.
Η μεγάλη πλειονότητα όσων απάντησαν (77 %) δηλώνουν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να έχει ισχυρότερο συντονιστικό ρόλο σε ενεργειακά θέματα, ανάλογα με τις διαφορετικές περιστάσεις.
Το 79 % των ερωτηθέντων συμφωνούν ότι οι στόχοι μας για το κλίμα θα τονώσουν νέες θέσεις εργασίας και θα προσελκύσουν επενδύσεις στον τομέα της καθαρής ενέργειας. Το 76 % πιστεύει ότι οι πολιτικές μας θα μειώσουν την εξάρτηση από τις εισαγωγές ενέργειας και το 69 % πιστεύει ότι θα εξασφαλίσουν μειωμένους λογαριασμούς ενέργειας για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
Για να εξασφαλιστεί η επίτευξη αυτών των στόχων, το 62 % δήλωσε ότι η Ευρώπη θα πρέπει να διαφοροποιήσει τις ενεργειακές της πηγές, μεταξύ άλλων επενδύοντας σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, και το 54 % δήλωσε ότι θα πρέπει να εξοικονομήσουμε ενέργεια όπου είναι δυνατόν.
Όταν ερωτήθηκαν τι σημαίνει η ενεργειακή πολιτική της ΕΕ, οι απαντήσεις των πολιτών δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στην οικονομική προσιτότητα της ενέργειας: Το 40 % όσων απάντησαν δήλωσαν πρώτα ότι η ενεργειακή πολιτική της ΕΕ θα πρέπει να εξασφαλίζει πιο προσιτές τιμές ενέργειας για τους καταναλωτές, ενώ το 33 % δήλωσε ότι η ΕΕ θα πρέπει να επενδύει σε καινοτόμες ενεργειακές τεχνολογίες και το 30 % δήλωσε ότι θα πρέπει να επικεντρωθεί στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας.
Όταν ζητήθηκε να ονομαστούν πολιτικές της ΕΕ της τελευταίας πενταετίας που προσέφεραν προστιθέμενη αξία στα κράτη μέλη, το 35 % τόνισε τη στήριξη για επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και το 27 % δήλωσε ότι η ΕΕ έχει προστιθέμενη αξία επενδύοντας σε καινοτόμες ενεργειακές τεχνολογίες. Εν τω μεταξύ, το 25 % δήλωσε ότι η Ευρώπη έχει συμβάλει στο να διασφαλιστεί ότι οι τιμές της ενέργειας είναι όσο το δυνατόν πιο προσιτές, ενώ άλλοι δήλωσαν ότι διευκόλυνε τις επιλογές των καταναλωτών όσον αφορά τον ενεργειακό εφοδιασμό (24 %) ή τα ενεργειακά αποδοτικά προϊόντα (18 %).
Όταν ερωτήθηκαν ειδικά σχετικά με το ενεργειακό σήμα της ΕΕ, τα τρία τέταρτα των ερωτηθέντων (75 %) δηλώνουν ότι επηρέασε την επιλογή τους κατά την αγορά συσκευής κατά την τελευταία πενταετία.
Οι καταναλωτές ενστερνίζονται την ενεργειακή μετάβαση, αλλά επιθυμούν περισσότερη στήριξη
Πάνω από τα τρία τέταρτα των ερωτηθέντων (77 %) δηλώνουν ότι προέβησαν σε προσωπικές ενέργειες, αλλάζοντας σημαντικά τις συνήθειές τους ώστε να καταναλώνουν λιγότερη ενέργεια στο σπίτι κατά την τελευταία πενταετία. Το 55 % των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι είχαν προσαρμόσει τα μέσα μεταφοράς τους ώστε να μειώσουν την ενεργειακή τους κατανάλωση και τέσσερις στους δέκα (41 %) δήλωσαν ότι μετέβαλαν τα πρότυπα κατανάλωσης ενέργειας στην εργασία τους.
Οι συγκεκριμένες απαντήσεις σχετικά με τα μέτρα που έλαβαν οι πολίτες δείχνουν ότι το κύμα ανακαινίσεων που δρομολόγησε η Κομιισόν λαμβάνει χώρα σε ολόκληρη την Ευρώπη. Από το 44% των ερωτηθέντων που έλαβαν μέτρα για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας στο σπίτι, σχεδόν οι μισοί ανέφεραν ότι είχαν μονώσει την οροφή, τους τοίχους, τα παράθυρα ή το δάπεδό τους.
Περισσότεροι από ένας στους πέντε απαντήσαντες αναφέρουν την αλλαγή του λέβητα (27 %) ή την εγκατάσταση ηλιακών συλλεκτών (22 %). Εν τω μεταξύ, σχεδόν τέσσερα στους δέκα αναφέρουν ότι δεν ελήφθησαν μέτρα για οικονομικούς λόγους (37 %) ή ότι η απόφαση λαμβάνεται με τον ιδιοκτήτη της κατοικίας τους ή με τους συνιδιοκτήτες του κτιρίου (36 %).
Όσον αφορά το μέλλον, όταν ζητείται να επιλέξετε από έναν κατάλογο επιλογών πολιτικής για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας, η πλειονότητα όσων απάντησαν δηλώνουν ότι η ΕΕ θα πρέπει να ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να επικεντρωθούν σε μέτρα που στηρίζουν τα νοικοκυριά που αντιμετωπίζουν ενεργειακή φτώχεια (53 %), για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας (50 %) ή σε μέτρα που βοηθούν τους πολίτες να παράγουν ή να καταναλώνουν ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές (50 %).
Το 38 % όσων απάντησαν δήλωσε ότι η ΕΕ θα πρέπει να ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να επικεντρωθούν σε μέτρα για τις βιομηχανίες και τις επιχειρήσεις· όταν ερωτήθηκε ποιες συγκεκριμένες πολιτικές θα εξυπηρετούσαν αυτόν τον στόχο, το 35 % δήλωσε ότι η ΕΕ θα πρέπει να το πράξει στηρίζοντας την καινοτομία στις καθαρές τεχνολογίες, ενώ το 30 % πιστεύει ότι θα πρέπει να παρέχει κίνητρα για εξοικονόμηση ενέργειας.
Ιστορικό
Σε λίγα μόλις χρόνια, η ΕΕ έχει ανασχεδιάσει σχεδόν κάθε μέρος της νομοθεσίας της για την ενέργεια, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, και ως απάντηση στην παράνομη επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και στην εκ μέρους της χρήση των ενεργειακών πόρων της ως όπλου. Οι στόχοι για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση έχουν αυξηθεί, η ανακαίνιση κτιρίων έχει ενισχυθεί και η λειτουργία των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου έχει μεταρρυθμιστεί.
Με τα νέα χρηματοδοτικά μέσα σε επίπεδο ΕΕ, έχει σημειωθεί εντυπωσιακή πρόοδος για τη στήριξη των πολιτών και της οικονομίας στην πορεία προς την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές, με στόχο την κλιματική ουδετερότητα της ΕΕ έως το 2050.
Το πρωτοφανές υψηλό ενεργειακό κόστος που βαρύνει τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, το οποίο προκλήθηκε από την υψηλότερη ζήτηση μετά την πανδημία COVID-19 και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, έγινε πίεση στους εθνικούς προϋπολογισμούς και οδήγησε τον πληθωρισμό τα τελευταία χρόνια. Ενώ η κορύφωση της κρίσης βρίσκεται σε μεγάλο βαθμό πίσω από εμάς και η ενέργεια δεν αποτελεί πλέον κυρίαρχο πληθωριστικό παράγοντα, οι τιμές της ενέργειας παραμένουν υψηλές.
Τα πορίσματα της σημερινής έρευνας αντικατοπτρίζονται ικανοποιητικά στη φιλοδοξία της νέας Επιτροπής για την περίοδο 2024-2029, όπως ορίζεται στις πολιτικές κατευθύνσεις της προέδρου φον ντερ Λάιεν, και στις επιστολές αποστολής που απηύθυνε στους ορισθέντες Επιτρόπους.