Η Ιταλία προτείνει μια απότομη αύξηση των φόρων στον τουρισμό, για να βοηθήσει τις πόλεις που έχουν περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες να αυξήσουν τα έσοδα και να κάνουν τους επισκέπτες «πιο υπεύθυνους». Η εξέλιξη έρχεται εν μέσω μιας αυξανόμενης δημόσιας αντίδρασης ενάντια στον υπερτουρισμό, σημειώνουν οι Financial Times.
Οι ενώσεις του ξενοδοχειακού και του ταξιδιωτικού κλάδου τάσσονται υπέρ του σχεδίου, το οποίο προβλέπει εισφορά έως και 25 ευρώ τη βραδιά για τα πιο ακριβά δωμάτια ξενοδοχείων.
«Ο κοινός στόχος πρέπει να είναι η υποστήριξη της ανάπτυξης, όχι η επιβράδυνσή της», ανέφερε σε δήλωση η Federalberghi, μια ένωση που εκπροσωπεί τα μικρά και μεσαία ξενοδοχεία.
Η Barbara Casillo, διευθύντρια της Confindustria Alberghi, η οποία αντιπροσωπεύει μεγαλύτερα ξενοδοχεία και παγκόσμιες αλυσίδες, προειδοποίησε ότι η Ιταλία αντιμετωπίζει ήδη έντονο ανταγωνισμό από άλλους ευρωπαϊκούς προορισμούς και μπορεί να χάσει αυξάνοντας τους φόρους που η ίδια χαρακτήρισε «ήδη πολύ υψηλούς».
«Αν τρομάζουμε τους ταξιδιώτες που έρχονται σε εμάς δίνοντας την εντύπωση ότι θέλουμε να πάρουμε ό,τι μπορούμε, δεν προσφέρουμε καλή υπηρεσία στη χώρα», είπε η Casillo σε συνέντευξή του. «Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί».
Το υπουργείο Τουρισμού δήλωσε ότι σχεδιάζει «διάλογο» με αρμόδιους φορείς του κλάδου τον Σεπτέμβριο σχετικά με την «πιθανή πρόταση τροποποίησης των κανόνων στον τουριστικό φόρο».
«Δεν είναι όλοι οι φόροι φόρος», έγραψε η αρμόδια υπουργός σε πρόσφατη ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Σε περιόδους υπερβολικού τουρισμού, το συζητάμε, ώστε να βοηθήσει πραγματικά στη βελτίωση των υπηρεσιών και να κάνει τους τουρίστες που το πληρώνουν πιο υπεύθυνους».
Η Marina Lalli, πρόεδρος της Federturismo -η οποία εκπροσωπεί όλους τους τύπους τουριστικών εταιρειών- παραπονέθηκε ότι πολλές πόλεις ήδη «παράνομα» χρησιμοποιούν τα έσοδα από τουριστικούς φόρους για να καλύψουν τις τρύπες του προϋπολογισμού. Ο ισχύων νόμος απαιτεί από τις πόλεις να χρησιμοποιούν τέτοια κεφάλαια ώστε να πληρώνουν για πράγματα που σχετίζονται άμεσα με τους επισκέπτες εκτός πόλης όπως η πολύγλωσση σήμανση και η συντήρηση τουριστικών τοποθεσιών.
«Όταν πηγαίνετε και επισκευάζετε τους δρόμους σας που είναι γεμάτοι τρύπες -και πληρώνετε με χρήματα που εισπράττετε από τον τουριστικό φόρο- είναι πραγματικά για τους τουρίστες ή αυτό είναι ένα συνηθισμένο πράγμα που πρέπει να κάνετε στην πόλη σας;» είπε εκείνη.
Η συζήτηση έρχεται καθώς η Ιταλία αντιμετωπίζει μεγάλη πίεση στα δημόσια οικονομικά της, με το χρέος της, σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΔΝΤ, να φθάνει σχεδόν το 140% του ΑΕΠ φέτος, και το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης του χρέους της είναι πλέον σχεδόν ίσο με τις δημόσιες δαπάνες για την εκπαίδευση.
Η ταξιδιωτική βιομηχανία της Ιταλίας γνώρισε ισχυρή ανάκαμψη μετά την κατάρρευση που πυροδότησε η Covid-19, με τις ενώσεις του κλάδου να υπολογίζουν τις αφίξεις ξένων τουριστών για το 2023 σε 65 εκατομμύρια -στο ίδιο επίπεδο με τα προ πανδημίας μεγέθη.
Ωστόσο, πολλοί Ιταλοί είναι έξαλλοι για τις συνέπειες του υπερβολικού τουρισμού, καθώς τα ιστορικά κέντρα των πόλεων χάνουν τον παραδοσιακό τους χαρακτήρα και όλο και περισσότερα αστικά διαμερίσματα μετατρέπονται σε Airbnb.
Οι ιταλικές πόλεις μπορούν να επιβάλλουν φόρους για διανυκτερεύσεις τόσο από ξένους όσο και από Ιταλούς επισκέπτες, και αυτοί κυμαίνονται συνήθως από 1 έως 5 ευρώ ανά άτομο ανά διανυκτέρευση, ανάλογα με τον αριθμό των αστεριών που κατέχει το ξενοδοχείο ή ο ξενώνας που τα συγκεντρώνει.
Το 2019, πριν από την πανδημία, σχεδόν 1.200 δήμοι εισέπραξαν συνολικά 470 εκατ. ευρώ σε τουριστικούς φόρους, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ιταλίας. Ωστόσο, οι εισπράξεις ανήλθαν σε περίπου 775 εκατομμύρια ευρώ το 2023, αφού η κυβέρνηση αποφάσισε να αφήσει τους πιο δημοφιλείς προορισμούς πόλης -με ετήσιους αριθμούς επισκεπτών 20 φορές υψηλότερους από τον τοπικό πληθυσμό- να αυξήσουν τους τουριστικούς φόρους τους έως και 10 ευρώ ανά άτομο και διανυκτέρευση.
Η τελευταία πρόταση της κυβέρνησης, την οποία είδαν οι Financial Times, προτείνει την αύξηση του ανώτατου ορίου του τουριστικού φόρου στα 5 ευρώ ανά δωμάτιο ανά διανυκτέρευση για δωμάτιο κάτω των 100 ευρώ. Ανεβαίνει στα 10 ευρώ ανά διανυκτέρευση για δωμάτια με κόστος 100-400 ευρώ και στα 15 ευρώ για δωμάτια με τιμή 400-750 ευρώ. Φτάνει τα 25 ευρώ για δωμάτια άνω των 750 ευρώ.
Τα έσοδα θα μπορούσαν να υποστηρίξουν τη συλλογή απορριμμάτων, μέτρο που προκαλεί την οργή της ταξιδιωτικής βιομηχανίας.
«Είναι πολύ σημαντικό να έχουμε μια αξιοπρεπή πόλη -τουλάχιστον στις τουριστικές περιοχές- αλλά δεν είναι μόνο ότι πρέπει να χρησιμοποιούμε χρήματα από τους τουρίστες για να διορθώσουμε πράγματα που συμβαίνουν σε περιοχές που οι τουρίστες δεν πηγαίνουν καν», είπε ο Lalli του Federturismo.
Αλλά η πρόταση θα μπορούσε να τύχει μεγάλης υποστήριξης από τους κατοίκους των αστικών κέντρων, που τώρα αγωνίζονται να αντιμετωπίσουν την τεράστια αύξηση επισκεπτών.