Οι υγειονομικές αρχές που σπεύδουν να περιορίσουν την ταχέως εξαπλούμενη επιδημία του ιού της ευλογιάς των πιθήκων στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό ανησυχούν όλο και περισσότερο ότι η ασθένεια μπορεί να εξαπλωθεί σε άτομα που δεν εμφανίζουν ακόμη συμπτώματα.
Οπως μεταδίδει το Bloomberg, η ευλογιά των πιθήκων, ένας συνήθως λιγότερο μεταδοτικός και ηπιότερος ξάδελφος της ευλογιάς, μολύνει ανθρώπους στη Δυτική και Κεντρική Αφρική με αυξανόμενη συχνότητα από τη δεκαετία του 1970. Μέχρι το σημερινό ξέσπασμα, ωστόσο, η παραλλαγή που ενδημεί στην περιοχή δεν είχε ποτέ εξαπλωθεί πολύ αποτελεσματικά μεταξύ των ανθρώπων, ούτε είχε καταγραφεί ότι μεταλλάσσεται συχνά.
Αν και πολλά παραμένουν άγνωστα σχετικά με τη νέα υποπαραλλαγή που οδηγεί σε αυτό το ξέσπασμα, η ταχύτητα με την οποία εξαπλώνεται είναι μια ανησυχητική εξέλιξη που μπορεί να υποδηλώνει κίνδυνο για μελλοντικές πανδημίες.
Το νέο μεταλλαγμένο στέλεχος - που σχετίζεται με μια πιο μολυσματική εκδοχή που ονομάζεται κλάδος Ι - είναι υπεύθυνο για πολλά από τα 17.794 κρούσματα και τους 535 θανάτους στο Κονγκό φέτος, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων της Αφρικής. Από αυτά τα θανατηφόρα κρούσματα, περισσότερο από το 60% αφορά παιδιά κάτω των πέντε ετών. Σε αντίθεση με τo στέλεχος IIb, ένα ηπιότερο που ξέσπασε το 2022 και εξαπλώθηκε κυρίως μέσω ανδρών που κάνουν σεξ με άνδρες, η τρέχουσα παραλλαγή εξαπλώνεται μέσω όλων των ειδών σεξουαλικής δραστηριότητας και άλλων στενών σωματικών επαφών.
Δεδομένης της δυσκολίας πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας στο Κονγκό, ο πραγματικός αριθμός των κρουσμάτων της κατηγορίας Ι είναι πιθανότατα πολύ υψηλότερος από τον επίσημο απολογισμό. «Πιστεύουμε ότι τα σοβαρά κρούσματα είναι η κορυφή του παγόβουνου», δήλωσε η Helen Rees, ιδρύτρια της οργάνωσης Reproductive Health.
Ο ιός Mpox τείνει να παρουσιάζεται αρχικά με πυρετό, μυϊκούς πόνους, κόπωση, πονοκέφαλο, διόγκωση λεμφαδένων και άλλα συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη. Μέσα σε λίγες ημέρες από την έναρξη του πυρετού, ορισμένοι ασθενείς αναπτύσσουν εξάνθημα που μπορεί να παράγει βλάβες ή σπυράκια που περιέχουν υγρό.
Πριν από το 2022, θεωρούνταν σε μεγάλο βαθμό ότι η μετάδοση γινόταν κυρίως μετά την εμφάνιση τέτοιων συμπτωμάτων, σύμφωνα με τον Adam Kucharski, καθηγητή επιδημιολογίας μολυσματικών ασθενειών στη Σχολή Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου.
Ωστόσο, δήλωσε ο Kucharski, η ανάλυση μιας επιδημίας του 2022 για τον ιό mpox - που επίσης κηρύχθηκε παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης - έδειξε ότι η πλειονότητα των κρουσμάτων μεταδόθηκε πριν γίνουν ορατά τα συμπτώματα.
«Ακόμη και πριν εμφανιστεί εξάνθημα» σε ασθενείς με τη νέα υποπαραλλαγή, δήλωσε ο Rees, “υποψιαζόμαστε ότι αυτό μπορεί να εξαπλωθεί”.
Η μετάδοση πιθανόν να έχει επιδεινωθεί από την τοποθεσία της επιδημίας - την Καμιτούγκα, ένα πολυσύχναστο κέντρο εξόρυξης σε μια περιοχή πλούσια σε ορυκτά - μαζί με τις συγκρούσεις στο Κονγκό που έχουν εκτοπίσει 4,2 εκατομμύρια ανθρώπους στην περιοχή γύρω από την επιδημία, αφήνοντας χιλιάδες σε συνωστισμένους, ανθυγιεινούς καταυλισμούς προσφύγων.
Οι φορτηγατζήδες και οι εργαζόμενοι στο σεξ που κινούνται μεταξύ της Καμιτούγκα και των γειτονικών χωρών του Μπουρούντι και της Ρουάντα θεωρούνται πιθανοί μεταδότες, όπως και οι χιλιάδες μεταλλωρύχοι μικρής κλίμακας που έρχονται στην πόλη για βραχυπρόθεσμη εργασία.
«Με πολλούς τρόπους, κρούσματα όπως η mpox μπορούν να θεωρηθούν ως δοκιμή για την επόμενη μεγάλη πανδημία», δήλωσε ο Kucharski. «Θα είναι αποτελεσματική και δίκαιη η παγκόσμια αντίδραση; Ή θα είναι καθυστερημένη, ασύνδετη και λανθασμένη;»
Αξιωματούχος ΠΟΥ: Η Μpox δεν είναι η νέα Covid
Αξιωματούχος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) υπογράμμισε σήμερα ότι η mpox, ανεξαρτήτως αν πρόκειται για το νέο ή το παλιό στέλεχος της ασθένειας, δεν είναι η νέα Covid καθώς οι Αρχές γνωρίζουν πώς να ελέγξουν την εξάπλωσή της.
«Μπορούμε και πρέπει να αντιμετωπίσουμε την mpox από κοινού», δήλωσε ο Χανς Κλούγκε, περιφερειακός διευθυντής του ΠΟΥ για την Ευρώπη, στη διάρκεια ενημέρωσης των δημοσιογράφων, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
«Οπότε, θα επιλέξουμε να θέσουμε σε εφαρμογή τα συστήματα για τον έλεγχο και την εξάλειψη της mpox παγκοσμίως ή θα εισέλθουμε σε έναν ακόμη κύκλο πανικού και αμέλειας; Ο τρόπος που θα απαντήσουμε τώρα και τα επόμενα χρόνια θα αποτελέσει κρίσιμο τεστ για την Ευρώπη και τον κόσμο», τόνισε.