Όλο και περισσότεροι Ισπανοί συνειδητοποιούν ότι δεν είναι σε θέση να ανταπεξέλθουν στο υψηλό κόστος για ενοικίαση μιας κατοικίας. Την ίδια στιγμή η έλλειψη κοινωνικών κατοικιών -το ποσοστό των οποίων αγγίζει μόλις το 1,5% του συνόλου των σπιτιών στη χώρα, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 9%- εγκυμονεί τρομακτικούς κινδύνους για τους χαμηλόμισθους.
Η κατάσταση επιδεινώθηκε από την άνθηση των βραχυχρόνιων μισθώσεων για τουρίστες μέσω πλατφορμών, ένα γεγονός που έχει προκαλέσει κύμα διαμαρτυριών σε όλη την Ισπανία τις τελευταίες εβδομάδες.
Στο πλαίσιο αυτό ποσοστό των αστέγων αυξήθηκε κατά 24% από το 2012 στους 28.000 ανθρώπους, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, ενώ, με βάση έκθεση της Τράπεζας της Ισπανίας, περίπου το 45% των ανθρώπων που ζουν σε ενοίκιο κινδυνεύουν με φτώχεια και κοινωνικό αποκλεισμό. Πρόκειται για το μεγαλύτερο ποσοστό στην Ευρώπη.
Συνεπώς δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι το 60% των νέων Ισπανών ηλικίας 18 με 34 ετών ζει στο πατρικό του. Εξάλλου από το 2008 ως το 2022 η Ισπανία είχε τον πιο γρήγορα αυξανόμενο αριθμό νέων που ζούσαν με τους γονείς τους μεταξύ των μεγάλων ευρωπαϊκών οικονομιών.
Ο ανταγωνισμός για τα σπίτια που νοικιάζονται είναι έντονος: περίπου 40 άνθρωποι απαντούν σε κάθε αγγελία που αναρτάται στη Μαδρίτη, σύμφωνα με τον ιστότοπο εύρεσης κατοικιών Idealista.
Το τρέχον σχέδιο της κυβέρνησης της Ισπανίας είναι να συστήσει 184.000 κοινωνικές κατοικίες τα επόμενα χρόνια. Ο Σοσιαλιστής πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ δήλωσε τον Μάιο ότι θα ήθελε το ποσοστό των κοινωνικών κατοικιών στη χώρα να φτάσει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο μέχρι το τέλος της θητείας του, το 2027. Όμως η Τράπεζα της Ισπανίας εκτιμά ότι για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός θα χρειαστούν περίπου 1,5 εκατομμύριο επιπλέον σπίτια.
Η υπουργός Στέγασης Ισαμπέλ Ροντρίγκεθ δήλωσε την Τρίτη ότι η κυβέρνηση εργάζεται πάνω σε ένα νέο σχέδιο προκειμένου για να τηρήσει τη δέσμευση του Σάντσεθ.
Καλύπτουν το κενό
Για να καλύψουν το κενό που αφήνει το κράτος φιλανθρωπικές οργανώσεις και ταμεία αναλαμβάνουν δράση.
Έτσι το Techo, ένα ταμείο κοινωνικών επενδύσεων προσφέρει ενοικιαζόμενα σπίτια σε φιλανθρωπικές οργανώσεις που βοηθούν άστεγους. Το Techo διαθέτει περίπου 230 διαμερίσματα και συνεργάζεται με 50 μη κυβερνητικές οργανώσεις, οι οποίες χρεώνουν ενοίκια κατά 30% χαμηλότερα από αυτά της αγοράς.
Άλλη μια φιλανθρωπική οργάνωση, η Hogar Si, ενοικιάζει 400 διαμερίσματα σε άστεγους.
Εξάλλου οι μεγάλες πόλεις, όπως η Μαδρίτη, είναι αντιμέτωπες και με την εσωτερική μετανάστευση, από την ύπαιθρο στα αστικά κέντρα όπου υπάρχουν περισσότερες ευκαιρίες για εργασία, σύμφωνα με τον Ντιέγκο Λοθάνο, πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της υπηρεσίας στέγασης της ισπανικής πρωτεύουσας.
Στη Μαδρίτη 48.000 άνθρωποι βρίσκονται σε λίστα αναμονής για την παροχή κοινωνικής κατοικίας, επεσήμανε ο ίδιος, και οι αρχές της πόλης εργάζονται για να τριπλασιάσουν τις κοινωνικές κατοικίες ώστε να φτάσουν τις 15.000 ως το 2030. Ωστόσο ο Λοθάνο παραδέχεται ότι ακόμη κι έτσι δεν θα αντιμετωπιστεί η ζήτηση.
Επίσης επέκρινε πρόσφατη νομοθεσία που έχει στόχο να προστατεύει τα δικαιώματα των ενοικιαστών, επιτρέποντας σε ευάλωτους ανθρώπους να παραμένουν στο σπίτι που νοικιάζουν χωρίς να καταβάλουν μίσθωμα για έως και δύο χρόνια, καθώς εκτιμά ότι ωθεί τους ιδιοκτήτες να αποφεύγουν τις μακροχρόνιες μισθώσεις.
Οι ιδιοκτήτες ζητούν εγγυήσεις για την καταβολή του ενοικίου, στις οποίες δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν οι πιο φτωχοί, σύμφωνα με τρεις ΜΚΟ.
Άλλοι στρέφονται στην πιο επικερδή αγορά της βραχυχρόνιας μίσθωσης, στην οποία δεν ισχύουν οι ίδιοι κανονισμοί. Η παροχή μακροχρόνιων μισθώσεων έχει μειωθεί κατά 15% σε διάστημα ενός χρόνου, ενώ αντίθετα οι βραχυχρόνιες μισθώσεις, κυρίως για τουρίστες, είχαν αυξηθεί τον Μάρτιο κατά 56% σε ετήσια βάση, σύμφωνα με το Idealista.
ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ