Ο Εμανουέλ Μακρόν βρίσκεται αντιμέτωπος με μια πικρά οδυνηρή επιλογή: Να χρησιμοποιήσει ό,τι έχει για να σταματήσει την ακροδεξιά ή να προσπαθήσει να σώσει ό,τι έχει απομείνει από το άλλοτε κυρίαρχο κίνημά του, προτού πεθάνει.
Για τον 46χρονο ηγέτη της Γαλλίας, οι βουλευτικές εκλογές του πρώτου γύρου της Κυριακής ήταν μια ταπείνωση τόσο προσωπική όσο ήταν και η εκπληκτική ανάδυσή του στην προεδρία, παρότι αουτσάιντερ πριν από επτά χρόνια, γράφει το Politico.
Κάλεσε πρόωρες κάλπες, μετά από μια καταστροφική ήττα στις ευρωπαϊκές εκλογές του Ιουνίου, με έναν στόχο: να σταματήσει την παρακμή της Γαλλίας από την άνοδο των άκρων. Πέτυχε το αντίθετο.
Η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης και η μοναδική πυρηνική δύναμη της ΕΕ είναι τώρα πιο κοντά από ποτέ στο να δημιουργήσει μια ακροδεξιά κυβέρνηση για πρώτη φορά, αφού το National Rally (RN) της Μαρίν Λεπέν πήρε μεγάλο προβάδισμα στον πρώτο γύρο της ψηφοφορίας.
Εάν ο δεύτερος γύρος στις 7 Ιουλίου αποφέρει κοινοβουλευτική πλειοψηφία στην ακροδεξιά -και οι προβλέψεις δείχνουν ότι είναι πιθανό-, η Γαλλία θα βρεθεί σε αχαρτογράφητα νερά. Θα κυβερνάται, τουλάχιστον εν μέρει, από πολιτικούς που έφτιαξαν όνομα συμπονώντας τον Βλαντιμίρ Πούτιν, ενώ ορκίστηκαν να διαλύσουν την Ευρωπαϊκή Ένωση, να κάνουν πόλεμο κατά της μετανάστευσης και να εγκαταλείψουν το ΝΑΤΟ, σημειώνει το περιοδικό.
Αν και το κόμμα της Λεπέν έχει αμβλύνει ορισμένες από τις πιο αιχμηρές θέσεις του, παραμένει βαθιά σκεπτικιστικό για τις κυρίαρχες πολιτικές θέσεις της Δύσης. Μια νίκη σε αυτές τις εκλογές θα δώσει μια ισχυρή ώθηση στις πιθανότητές της να κερδίσει τη γαλλική προεδρία το 2027.
«Μπορούμε να πούμε με διαύγεια ότι η "αποτοξίνωση" του National Rally φτάνει στα τελικά της στάδια», δήλωσε ο Bruno Cautrès, πολιτικός αναλυτής στα ινστιτούτα Sciences Po. «Κέρδισαν τις ευρωπαϊκές εκλογές τρεις συνεχόμενες φορές και η Μαρίν Λεπέν δύο φορές πέρασε στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών. Αν κερδίσουν τις δεύτερες σημαντικότερες εκλογές της Γαλλίας [τις βουλευτικές εκλογές], έχουν γίνει mainstream», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με ανάλυση από το ινστιτούτο δημοσκοπήσεων Ipsos, η ακροδεξιά θα μπορούσε να πάρει 230 έως 280 έδρες στο κοινοβούλιο. Καθώς το όριο για την απόλυτη πλειοψηφία στο κοινοβούλιο είναι 289 έδρες, η ακροδεξιά μπορεί ακόμη και να είναι σε θέση να σχηματίσει κυβέρνηση σε μια εβδομάδα, με πρωθυπουργό τον Τζόρνταν Μπαρντελά.
Το ερώτημα τώρα είναι αν κάτι ή κάποιος μπορεί να τους σταματήσει. Το πόσο κοντά θα φτάσει η Λεπέν στην απόλυτη πλειοψηφία εξαρτάται από το πώς θα αντιδράσουν τα άλλα κόμματα και ο Μακρόν στην ηχηρή νίκη της. Αφήνουν τις διαφορές τους στην άκρη και ενώνονται για να νικήσουν την ακροδεξιά;
Οι βουλευτικές εκλογές είναι μια σύνθετη διαδικασία δύο γύρων, κατά την οποία οι δύο υποψήφιοι που θα συγκεντρώσουν τις περισσότερες ψήφους στον πρώτο γύρο περνούν στον δεύτερο. Αλλά σε αυτές τις κρίσιμες εκλογές, η συμμετοχή ήταν υψηλή και αυτό σήμαινε ότι σε έως και 315 εκλογικές περιφέρειες, ένας τρίτος υποψήφιος, συχνά κάποιος από τον συνασπισμό «Ensemble» του Μακρόν, προκρίθηκε επίσης στον δεύτερο γύρο (σ.σ. στον δεύτερο γύρο περνούν όσοι συγκεντρώσουν πάνω από 12,5% και νικά όποιος πάρει τις περισσότερους ψήφους).
Το βράδυ της Κυριακής, οι σύμμαχοι του Μακρόν προσπαθούσαν να βρουν τι να κάνουν. Οι υποψήφιοι του Μακρόν έχουν αποκλειστεί στις μισές από τις 577 εκλογικές περιφέρειες της Γαλλίας. Η κεντρώα κοινοβουλευτική ομάδα του Μακρόν αντί για 250 βουλευτές αναμένεται να έχει κάτω από 100 στη νέα Εθνοσυνέλευση. Τώρα οι υποψήφιοί του αντιμετωπίζουν τεράστια πίεση να αποσυρθούν από την κούρσα σε πολλές περιφέρειες και να συμβουλεύσουν τους υποστηρικτές τους να ψηφίσουν υπέρ της αριστερής συμμαχίας, η οποία περιλαμβάνει ακροαριστερούς ριζοσπάστες, σε μια προσπάθεια να κόψουν δυνάμεις από τη Λεπέν.
Μετά τη δημοσιοποίηση των αρχικών προβλέψεων, χιλιάδες Γάλλοι πολίτες συγκεντρώθηκαν στην Place de la République στο Παρίσι για να διαμαρτυρηθούν κατά της ακροδεξιάς. Οι σκηνές θύμιζαν διαμαρτυρίες κατά του Ζαν-Μαρί Λεπέν, του πατέρα της Μαρίν, ο οποίος προκρίθηκε στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών το 2002 ως υποψήφιος για το κόμμα που τότε ήταν γνωστό ως Εθνικό Μέτωπο.
Τότε, κόμματα και ψηφοφόροι ενώθηκαν εναντίον της ακροδεξιάς, παραμερίζοντας τις διαφορές τους για να νικήσουν τον ακραίο υποψήφιο. Όμως η ευρωπαϊκή πολιτική έχει αλλάξει δραματικά τις τελευταίες δύο δεκαετίες.
Το ακροαριστερό κόμμα France Unbowed και ο ηγέτης του Ζαν Λικ Μελανσόν έχει αναδειχθεί αναμφισβήτητα ως ένας ακόμη μεγαλύτερος εχθρός για τους κεντρώους από τη Λεπέν, μετά από ένα χρόνο που πέρασε πολεμώντας στην Εθνοσυνέλευση. Ο ίδιος ο Μακρόν έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος αυτής της εκστρατείας κατηγορώντας τις πολιτικές της αριστερής συμμαχίας του Νέου Λαϊκού Μετώπου, που περιλαμβάνει την άκρα αριστερά, ως καταστροφικές για τη Γαλλία.
Μιλώντας λίγες ώρες μετά την ήττα, ο πρωθυπουργός του Μακρόν, Γκαμπριέλ Ατάλ, υπογράμμισε το σημείο: Ζήτησε να μη δοθεί ψήφος στην ακροδεξιά, αλλά άφησε να εννοηθεί ότι οι υποψήφιοι που ανήκουν στον συνασπισμό του Μακρόν θα πρέπει να υποκύψουν μόνο σε περιπτώσεις όπου υποψήφιος από τις «δημοκρατικές δυνάμεις» είναι σε καλύτερη θέση για να κερδίσει, ενδεχομένως εξαιρουμένων των υποψηφίων του ακροαριστερού France Unbowed. Να στηρίξουν δηλαδή υποψηφίους των Σοσιαλιστών, των Πρασίνων κ.λπ., που ανήκουν τον αριστερό συνασπισμό.
Το πιο ξεκάθαρο σημάδι αυτής της επιλογής προήλθε από τον σύμμαχο του Μακρόν και πρώην πρωθυπουργό Εντουάρ Φιλίπ, ο οποίος κάλεσε ρητά τους ψηφοφόρους να αντιταχθούν στην ακροδεξιά αλλά και στο France Unbowed.
Η προθεσμία της Τρίτης
Οι υποψήφιοι που έχουν προκριθεί στον δεύτερο γύρο της ψηφοφορίας έχουν περιθώριο μέχρι το βράδυ της Τρίτης να αποφασίσουν εάν θα αποχωρήσουν από την κούρσα ή θα συνεχίσουν να αγωνίζονται. Το βράδυ της Κυριακής, φάνηκε ότι σε πολλές εκλογικές περιφέρειες ο τρίτος με την καλύτερη θέση υποψήφιος αποσύρθηκε, για να βοηθήσει έναν αντίπαλό του να κερδίσει την ακροδεξιά.
Αυτό σημαίνει ότι οι εκτιμήσεις των εδρών για την ακροδεξιά ήταν «ήδη ξεπερασμένες», καθώς βασίζονταν σε δεδομένα προτού αρχίσουν να αποχωρούν οι υποψήφιοι, σύμφωνα με τον Brice Teinturier, διευθυντή του ινστιτούτου δημοσκοπήσεων Ipsos.
Η Εθνική Συσπείρωση έχει πει ότι δεν θα προσπαθήσει να σχηματίσει κυβέρνηση, εάν δεν κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία στο κοινοβούλιο. Την Κυριακή, η Λεπέν επέμεινε ότι ο Μπαρντελά θα γινόταν πρωθυπουργός μόνο εάν η Εθνική Συσπείρωση είχε την υποστήριξη του κοινοβουλίου. Παραδοσιακά, ο Γάλλος πρόεδρος διορίζει πρωθυπουργό από τη μεγαλύτερη κοινοβουλευτική ομάδα της Εθνοσυνέλευσης.
«Χωρίς σαφή πλειοψηφία, θα υπάρχουν πάντα παλιοί φεουδαρχισμοί, ηθελημένη αδράνεια και πολιτικοί ελιγμοί που θα καταστρέψουν την αληθινή εναλλακτική που χρειάζεται η χώρα», είπε η Λεπέν κατά τη διάρκεια εκστρατείας στην ανατολική πόλη Hénin-Beaumont.
Για να μπορέσει να επιτύχει την απόλυτη πλειοψηφία, η Λεπέν θα πρέπει να συνάψει συμφωνία με βουλευτές του συντηρητικού κόμματος των Ρεπουμπλικάνων. Αλλά η προεκλογική συμμαχία της Λεπέν με τον ηγέτη τους προκάλεσε σφοδρή αντίδραση στις τάξεις των Ρεπουμπλικανών.
Εάν οι εκλογές οδηγήσουν σε ένα κοινοβούλιο χωρίς πλειοψηφία, το πολιτικό σχέδιο του Μακρόν μπορεί να χρειαστεί λίγο περισσότερο χρόνο για να πεθάνει, καταλήγει το Politico.