«Βλέπουμε τα αποτελέσματα που φθάνουν από τη Γαλλία, αλλά και την κατάσταση σε άλλες χώρες σε όλη την Ευρώπη και τον κόσμο. Το μάθημα που αντλώ από αυτό είναι ότι οφείλουμε να απαντήσουμε στις καθημερινές ανησυχίες» των ανθρώπων, δήλωσε ο Κιρ Στάρμερ επικεφαλής των Εργατικών στη Βρετανία και υποψήφιος νέος πρωθυπουργός στη Βρετανία απέναντι στον Ρίκι Σούνακ των Συντηρητικών, ο οποίος έχει πληγεί βάναυσα στις δημοσκοπήσεις ενόψει των εκλογών της Πέμπτης 4 Ιουλίου.
«Να κατανοήσουμε γιατί οι ψηφοφόροι είναι απογοητευμένοι από την πολιτική», πρόσθεσε μιλώντας σε προεκλογική εκδήλωσης στο Χίτσιν, στο βόρειο Λονδίνο.
«Να θέσουμε και πάλι την πολιτική στην υπηρεσία των ανθρώπων και συνεχίζοντας να υπερασπιζόμαστε την ιδέα ότι η πολιτική είναι μια δύναμη στην υπηρεσία του καλού».
Η «απογοήτευση στην πολιτική» χαρακτηρίζει κάθε γωνιά του πλανήτη, σχολιάζουν πολιτικοί αναλυτές στο Bloomberg, κάτι που έχει οξυνθεί ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια.
Για παράδειγμα:
Λατινική Αμερική
Όποιες κι αν είναι οι συνθήκες του αποτυχημένου πραξικοπήματος στη Βολιβία, πριν μερικές ημέρες, είναι σαφές ότι οι ψηφοφόροι πληγώνονται, με την πολιτική κρίση να απλώνεται σαν πυρκαγιά. Η Βολιβία είναι ιστορικά ένα από τα πιο ασταθή κράτη στη μακρινή Νότια Αμερική με ρεκόρ πραξικοπημάτων σε όλη την 200χρονη ιστορία του.
Η απόπειρα πραξικοπήματος ολοκληρώθηκε - άδοξα- λίγες ώρες μετά την εισβολή των στρατευμάτων στο προεδρικό μέγαρο. Αποτράπηκε, ενώ συνελήφθη ο επικεφαλής του στρατού και ο πρόεδρος Λουίς Άρσε έσπευσε να διορίσει νέα ηγεσία στις ένοπλες δυνάμεις, ενώ το Ανώτατο Δικαστήριο κατήγγειλε «επίθεση εναντίον της δημοκρατικής σταθερότητας» στη χώρα.
Ενώ κυκλοφορούν πολλές εικασίες γύρω από τα κίνητρα πίσω από την απόπειρα πραξικοπήματος, οι περισσότεροι αναλυτές συμφωνούν ότι ο πρόεδρος Λουίς Άρσε θα επωφεληθεί πολιτικά, καθώς κατάφερε να τη συντρίψει γρήγορα.
Θα μπορούσε πράγματι να το χρησιμοποιήσει ως αφορμή για να στρέψει την οργή που κυριαρχεί στην κοινωνία, καθώς η κυβέρνησή του αντιμετωπίζει τις ελλείψεις καυσίμων και τον αντίκτυπο του σκληρού νομίσματος και η οικονομική κρίση πλησιάζει στη χώρα των Ανδεων.
Την ίδια ώρα, ο πρόεδρος της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο ανακοινώνει προεκλογικά πως αποδέχτηκε πρόταση για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ, παρά τις κυρώσεις της Ουάσινγκτον σε βάρος της πετρελαϊκής βιομηχανίας της χώρας του, ενόψει των προεδρικών εκλογών της 28ης Ιουλίου.
Αφρική
Παράλληλα, στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, στην επίσης μακρινή Αφρική, στην Κένυα, ο πρόεδρος Γουίλιαμ Ρούτο υπαναχώρησε από τα σχέδια για αύξηση εισπράξεων 2,3 δισ. δολ. από επιβολή νέων φόρων.
Το προτεινόμενο νομοσχέδιο προκάλεσε εξέγερση με κατάληψη του κοινοβουλίου από διαδηλωτές και κεντρικό σύνθημα «Ο Ρούτο πρέπει να φύγει», από απλούς ανθρώπους, που ήδη πασχίζουν να βγάλουν τα προς το ζην, σε περιβάλλον εκρηκτικής αύξησης των τιμών των τροφίμων και υψηλής ανεργίας των νέων.
Και οι δύο περιπτώσεις είναι μια υπενθύμιση ότι, παρ' όλη τη συζήτηση για «λαϊκισμό», «πολιτιστικούς πολέμους» και «αυξανόμενα αντιμεταναστευτικά αισθήματα», η οικονομία εξακολουθεί να βρίσκεται στη ρίζα κάθε πολιτικής επιτυχίας ή αποτυχίας.
Δεν πρόκειται για κάποια «παραφωνία» που ανθεί ευρέως κάπου στη μακρινή Λατινική Αμερική ή στη μακρινή Αφρική και την Ασία, σε μέρη του λεγόμενου «υπανάπτυκτου» ή «αναπτυσσόμενου» κόσμου, όπως λένε εύκολες αναλύσεις του στυλ «το έχουν στο αίμα τους, στο DNA τους», ως κάποια ιδιαίτερη «νοοτροπία».
Ασία
Η ταπεινωτική έκπληξη του πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι στις εκλογές στην Ινδία τον περασμένο μήνα ήρθε να προστεθεί σ' αυτό το παζλ, στο ντόμινο της πολιτικής κρίσης, όταν ο Μόντι επέλεξε να προωθήσει την πρώτη ινδουιστική ατζέντα εν μέσω καταφανών ανισοτήτων στη χώρα.
Στο μεταξύ, οι πρόωρες προεδρικές εκλογές στο Ιράν θα οδηγηθούν σε δεύτερο γύρο την Παρασκευή 5 Ιουνίου με τον μοναδικό μεταρρυθμιστή υποψήφιο, τον Μασούντ Πεζεσκιάν, να αντιμετωπίζει τον σκληροπυρηνικό αντιδυτικό Σαΐντ Τζαλίλι.
Η προσέλευση στον πρώτο γύρο της περασμένης εβδομάδας σημείωσε χαμηλό ρεκόρ για τρίτη διαδοχική φορά σε μια μεγάλη πολιτική ψηφοφορία, ενισχύοντας την ιδέα ότι η Ισλαμική Δημοκρατία και ο ηγέτης της — ο Ανώτατος Ηγέτης Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ — αντιμετωπίζουν κρίση νομιμότητας.
Αλλά το γεγονός ότι ο Πεζεσκιάν συγκέντρωσε περίπου ένα εκατομμύριο περισσότερες ψήφους από τον Τζαλίλι υποδηλώνει ότι οι ψηφοφόροι εξακολουθούν να ελπίζουν ότι ένας μεταρρυθμιστής πρόεδρος θα είναι καλός για την οικονομία και θα αγκαλιάσει τη δυνατότητα συνομιλιών με τις ΗΠΑ για να εξασφαλίσει ελάφρυνση των κυρώσεων.
Ευρώπη
Στην Ευρώπη, από τα κίτρινα γιλέκα μέχρι τις διαμαρτυρίες για τις συντάξεις, στη Γαλλία ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν αναμφισβήτητα δεν θα βρισκόταν στην τρέχουσα δύσκολη εκλογική θέση αν είχε μεγαλύτερη επιτυχία στο να βοηθήσει τους ψηφοφόρους να αισθάνονται πιο ασφαλείς οικονομικά.
Αλλά και στη Γερμανία η κατάσταση δεν είναι η καλύτερη για τον κυβερνητικό συνασπισμό, με την οικονομία σε πίεση ύφεσης και τις προειδοποιήσεις ενός εκ των τριών κυβερνητικών εταίρων, FDP, στον Ολαφ Σολτς πως θα ρίξει την κυβέρνηση εάν δεν προχωρήσει σε δραστικές αλλαγές στα οικονομικά.
Σε αυτό το κλίμα, πάντως, συγκρατημένη ήταν η αντίδραση από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Στ. Χέμπεστραϊτ για τον α’ γύρο των γαλλικών βουλευτικών εκλογών. Δεν στηρίξαμε αρκετά τον Μακρόν, δήλωσε ο Μίχαελ Ροτ από το SPD.
Γεγονότα που φέρνουν ξανά το προσκήνιο τις ανησυχίες για μία νέα κρίση του ευρώ καθώς αυξάνονται πολιτικοί και οικονομικοί κίνδυνοι, όπως αναφέρει ο αρθρογράφος του Reuters, Χούγκο Ντίξον, γνωστός και από τα δηκτικά σχόλια που έγραφε καθ' όλη τη διάρκεια της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη, την περίοδο που το λεγόμενο «ελληνικό δράμα» πριν από μια 15ετία περίπου, ήταν στο προσκήνιο του ρίσκου διεθνώς.
Ο Ντίξον, τώρα, εστιάζει πάλι στα δημοσιονομικά προβλήματα -υψηλά ελλείμματα και χρέος- που αντιμετωπίζουν η γαλλική και η ιταλική οικονομία. Εκτιμά ότι οι δύο μεγάλες αυτές χώρες δεν θα επιτύχουν τη δημοσιονομική προσαρμογή, ενώ δεν συντρέχουν και προϋποθέσεις σημαντικής ανάπτυξης για να μειώσουν με τον τρόπο αυτό τα χρέη τους.
Αντίστοιχα, η πολιτική εικόνα των αποτελεσμάτων στις ευρωεκλογές στην Ελλάδα στέλνει παρόμοια μηνύματα, όπως τα παραπάνω. Η μεγάλη υποχώρηση της Νέας Δημοκρατίας από το 41% στο 28% και το αρνητικό ρεκόρ όλων των εποχών σε αριθμό ψηφοφόρων είναι γεγονός που μιλάει από μόνο του.
Αλλά, ακόμα και το αφήγημα ότι «όλοι βγήκαν χαμένοι στις ευρωεκλογές» απλά υπογραμμίζει την έκταση της πολιτικής κρίσης που ξεδιπλώνεται, συνεκτιμώντας την πρωτοφανή αποχή με την απομάκρυνση εκατομμυρίων ψηφοφόρων από τις κάλπες, σ' ένα περιβάλλον όπου Νο1 πρόβλημα αναδεικνύεται η ακρίβεια, η οικονομική ανασφάλεια.
Οσο για τη Βρετανία, το κόμμα των Συντηρητικών του πρωθυπουργού Ρίσι Σούνακ δεν έχει ανακάμψει ποτέ από τη ζημιά που προκάλεσε το Brexit, σχολιάζουν αναλυτές, με το παραδοσιακό φιλο-επιχειρηματικό κόμμα να θεωρείται πλέον λιγότερο ικανό να κατευθύνει την οικονομία σε σύγκριση με τον ηγέτη των Εργατικών της αντιπολίτευσης Κιρ Στάρμερ.
ΗΠΑ
Σε μια χρονιά εκλογών, είναι ήδη ξεκάθαρο ότι η οικονομία εξακολουθεί να κυβερνά τις επιλογές των ψηφοφόρων, προσθέτουν οι αναλυτές στο Bloomberg.
Το πώς θα εξελιχθεί πολιτικά η κατάσταση αντίστοιχα για τον Τζο Μπάιντεν, μετά τις τεράστιες επενδύσεις του σε θέσεις εργασίας και υποδομές στις ΗΠΑ, μένει να φανεί.
Κάποιες ενδείξεις μάλλον φάνηκαν στο πρώτο debate με τον Ντόναλντ Τραμπ, σε κλίμα οικονομικής ανασφάλειας και για τους Αμερικανούς ψηφοφόρους, στη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη, παρά τη χρυσή εικόνα των αλλεπάλληλων ρεκόρ στους χρηματιστηριακούς δείκτες και τις υπέρογκες αμοιβές των CEO στον μαγικό κόσμο της Wall Street.