Οι καρκίνοι του γαστρεντερικού συστήματος διαγιγνώσκονται πιο συχνά και με ταχύτερο ρυθμό σε νεότερους ενήλικες από ό,τι πριν από μια δεκαετία, σύμφωνα με περσινή μελέτη. Οι ερευνητές συνέκριναν τα ποσοστά εμφάνισης καρκίνου —ή τον αριθμό των νέων περιπτώσεων που διαγνώστηκαν— σε άτομα ηλικίας κάτω των 50 ετών μεταξύ 2010 και 2019 και διαπίστωσαν πως τα ποσοστά πρώιμου καρκίνου αυξήθηκαν κατά 0,74% μέσα σε μια δεκαετία.
Τώρα, μια επιστημονική ομάδα πιστεύει πως για την αύξηση των περιστατικών καρκίνου σε νεότερους ενήλικες ευθύνεται η επιταχυνόμενη βιολογική γήρανση. Η φθορά του σώματος που συνδέεται με τον τρόπο ζωής, το άγχος αλλά και με γενετικούς παράγοντες, αναφέρεται ορισμένες φορές ως βιολογική ηλικία ενός ατόμου.
«Όλοι γνωρίζουμε ότι ο καρκίνος είναι μια ασθένεια της γήρανσης. Ωστόσο, προσβάλει πλέον έναν νεότερο πληθυσμό», δήλωσε η Δρ. Γιν Κάο, αναπληρώτρια καθηγήτρια χειρουργικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον στο Σεντ Λούις και επικεφαλής συγγραφέας της νέας μελέτης, η οποία παρουσιάστηκε την Κυριακή στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ένωσης Έρευνας για τον Καρκίνο στο Σαν Ντιέγκο.
Παράγοντες βιολογικής γήρανσης
Η Κάο και η ομάδα της εξέτασαν τα ιατρικά αρχεία 148.724 ατόμων ηλικίας 37 έως 54 ετών από το μεγάλο μητρώο δεδομένων UK Biobank. Εντόπισαν εννέα δείκτες αίματος που έχει αποδειχθεί ότι συσχετίζονται με τη βιολογική ηλικία:
- Λευκωματίνη: Η πρωτεΐνη που παράγεται από το ήπαρ και μειώνεται με την ηλικία
- Κρεατινίνη: Ένα υποπροϊόν στο αίμα που παράγεται από την πέψη των πρωτεϊνών και τη διάσπαση του μυϊκού ιστού και το οποίο είναι ένα μέτρο της νεφρικής λειτουργίας. Τα χαμηλότερα επίπεδα συσχετίζονται με τη μακροζωία.
- Γλυκόζη: Καθώς μεγαλώνουμε, το σάκχαρο στο αίμα παραμένει υψηλότερο για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα μετά τα γεύματα.
- C-αντιδρώσα πρωτεΐνη: Παράγεται από το ήπαρ ως απόκριση στη φλεγμονή. Τα σχετικά υψηλότερα επίπεδα σχετίζονται με ταχύτερη γήρανση.
- Λεμφοκύτταρα: Η συγκέντρωση αυτών των λευκών αιμοσφαιρίων που σχετίζονται με τη λειτουργία του ανοσοποιητικού τείνει να μειώνεται με την ηλικία.
- Μέσος κυτταρικός όγκος: Ένας δείκτης του μέσου μεγέθους των ερυθρών αιμοσφαιρίων, ο οποίος αυξάνεται με την ηλικία.
- Εύρος κατανομής ερυθρών αιμοσφαιρίων: Η διαφορά μεταξύ του μεγέθους των μικρότερων και μεγαλύτερων ερυθρών αιμοσφαιρίων ενός ατόμου, η οποία τείνει να αυξάνεται με την ηλικία.
- Αλκαλική φωσφατάση: Ένα ένζυμο που παράγεται κυρίως από το ήπαρ και τα οστά και τείνει να αυξάνεται με την ηλικία.
- Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων: Οι αριθμοί λευκών αιμοσφαιρίων στο υψηλό όριο του φυσιολογικού εύρους στο αίμα μπορεί να αντιστοιχούν σε πιο εκτεταμένη γήρανση.
Οι ερευνητές τροφοδότησαν αυτούς τους εννέα δείκτες σε έναν αλγόριθμο που ονομάζεται PhenoAge προκειμένου να υπολογίσουν τη βιολογική ηλικία κάθε ατόμου. Στη συνέχεια, υπολόγισαν την επιταχυνόμενη γήρανση συγκρίνοντας τις βιολογικές ηλικίες των ανθρώπων με τις χρονολογικές τους ηλικίες. Στη συνέχεια έλεγξαν τα μητρώα καρκίνου για να δουν πόσοι από την ομάδα είχαν διαγνωστεί με πρώιμο καρκίνο– δηλαδή πριν από την ηλικία των 55 ετών. Εντοπίστηκαν περίπου 3.200 περιστατικά καρκίνου. Επιπλέον, ανακάλυψαν ότι οι άνθρωποι που γεννήθηκαν το 1965 ή αργότερα είχαν 17% περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν επιταχυνόμενη γήρανση από εκείνους που γεννήθηκαν από το 1950 έως το 1954.
Αφού προσάρμοσαν τα δεδομένα για παράγοντες που πίστευαν ότι θα μπορούσαν να επηρεάσουν τα αποτελέσματά τους, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η επιταχυνόμενη γήρανση συσχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο. Οι ισχυρότερες συσχετίσεις παρατηρήθηκαν με τον καρκίνο του πνεύμονα, του στομάχου, του εντέρου και της μήτρας.
Εκείνοι που σημείωσαν υψηλότερη βαθμολογία διέτρεχαν διπλάσιο κίνδυνο πρώιμης εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα, περισσότερο από 60% υψηλότερο κίνδυνο γαστρεντερικού όγκου και περισσότερο από 80% υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου της μήτρας.
Η μελέτη δεν σχεδιάστηκε για να απαντήσει σε ερωτήσεις σχετικά με το γιατί αυτοί οι τύποι καρκίνου φαινόταν να έχουν τους ισχυρότερους δεσμούς με την επιτάχυνση της γήρανσης, αλλά η Ρούγι Τιάν, η μεταπτυχιακή φοιτήτρια που ηγήθηκε της μελέτης, έχει ορισμένες θεωρίες. Η ερευνήτρια πιστεύει πως οι πνεύμονες ενδεχομένως να είναι πιο ευάλωτοι στη γήρανση από άλλους τύπους ιστών, επειδή έχουν περιορισμένη ικανότητα αναγέννησης. Οι καρκίνοι του στομάχου και του εντέρου έχουν συνδεθεί με φλεγμονές, οι οποίες αυξάνονται με τη γήρανση.
Η Κάο ωστόσο αναγνωρίζει ότι η μελέτη έχει κάποιους περιορισμούς. Για παράδειγμα, οι συμμετέχοντες δεν παρακολουθήθηκαν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τα αποτελέσματα των εξετάσεων αίματος προέρχονταν από μία μόνο εξέταση, επομένως έδωσαν μόνο ένα στιγμιότυπο κινδύνου, το οποίο μπορεί να αλλάξει. Η Κάο σημείωσε ότι η συσχέτιση θα πρέπει να επιβεβαιωθεί και σε πιο ετερόκλητους πληθυσμούς, καθώς οι επιπτώσεις κοινωνικών παραγόντων που συνδέονται με τις φυλετικές διακρίσεις πρέπει επίσης να φωτιστούν καλύτερα.
Η Δρ. Άνν Μπλες, η οποία μελετά τον αντίκτυπο της βιολογικής γήρανσης στους επιζώντες του καρκίνου στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα, δήλωσε ότι τα αποτελέσματα της μελέτης είναι συναρπαστικά γιατί θα μπορούσαν να υποδείξουν έναν καλύτερο τρόπο εντοπισμού των ατόμων που διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να νοσήσουν από καρκίνο σε νεαρή ηλικία. Αυτήν τη στιγμή, οι νεαροί ενήλικες που δεν έχουν οικογενειακό ιστορικό ή άλλο παράγοντα κινδύνου δεν ελέγχονται τακτικά για τα περισσότερα είδη καρκίνου.
«Υπάρχουν φάρμακα που φαίνονται ότι μπορούν να επιβραδύνουν την επιτάχυνση της γήρανσης», είπε η Μπλες, η οποία δοκιμάζει δύο από αυτά σε επιζώντες καρκίνου. Οι καρκινοπαθείς συχνά παρουσιάζουν μεγαλύτερη βιολογική γήρανση, ίσως λόγω των επακόλουθων επιπτώσεων της χημειοθεραπείας και της ακτινοβολίας.
Τα φάρμακα αυτά ανήκουν σε μια κατηγορία που ονομάζονται σενολυτικά τα οποία στοχεύουν και απομακρύνουν τα κατεστραμμένα και γηρασμένα κύτταρα. Αυτή τη στιγμή, δεν είναι σαφές ποιος μπορεί να ωφεληθεί από αυτά τα φάρμακα, αλλά οι εκτιμήσεις της επιταχυνόμενης γήρανσης όπως το PhenoAge θα μπορούσαν μια μέρα να βοηθήσουν τους γιατρούς να εντοπίσουν τους ανθρώπους που τα χρειάζονται περισσότερο.
ΠΗΓΗ: www.ertnews.gr