Πίσω από το λογότυπο του WhatsApp που βρίσκεται σε περισσότερα από 2 δισεκατομμύρια smartphones, κρύβεται και ένα από τα μεγαλύτερα what-ifs της τεχνολογικής βιομηχανίας.
Τι θα συνέβαινε εάν οι ιδρυτές και οι χρηματοδότες της πλατφόρμας είχαν απορρίψει την πρόταση εξαγοράς από το Facebook έναντι 19 δισ. δολ.; Θα είχε καταρρεύσει η εταιρεία υπό τον ανταγωνισμό με τους μεγάλους τεχνολογικούς γίγαντες; Ή θα είχε επικρατήσει το επιχειρηματικό μοντέλο της ετήσιας συνδρομής ύψους 1 δολαρίου έναντι των δωρεάν υπηρεσιών που έχουν πάντως πάρα πολλές εξατομικευμένες διαφημίσεις;
Πολλοί χρήστες ανησύχησαν
Αμέσως μετά τη γνωστοποίηση της συμφωνίας της 19ης Φεβρουαρίου 2014 πολλοί χρήστες ανησύχησαν πως υπό το Facebook η πλατφόρμα θα άλλαζε ριζικά. Δεν θα έπρεπε η εταιρεία να βγάλει από κάπου τα λεφτά που δαπάνησε για την εξαγορά του WhatsApp;
Εξάλλου, μέχρι την ολοκλήρωση της εξαγοράς τον Οκτώβριο του 2014 το κόστος είχε αυξηθεί περαιτέρω φτάνοντας τα 22 δισεκατομμύρια δολάρια – ένα μεγάλο μέρος εκ των οποίων καταβλήθηκε υπό τη μορφή μετοχών του Facebook, η αξία των οποίων αυξήθηκε επίσης.
Δέκα χρόνια αργότερα το WhatsApp έχει διατηρήσει ατόφιο τον χαρακτήρα του. Δεν υπάρχουν διαφημίσεις ενώ το app δεν συνδέεται με κάποιο προφίλ αλλά με τον αριθμό τηλεφώνου του χρήστη. Επιπλέον, όλα τα μηνύματα είναι κρυπτογραφημένα – με άλλα λόγια είναι ορατά μονάχα για τους χρήστες και όχι για τους διαχειριστές της πλατφόρμας.
Μία απαραίτητη εναλλακτική την κατάλληλη στιγμή
Όταν το Facebook αποφάσισε να αγοράσει το WhatsApp, το τελευταίο μετρούσε γύρω στους 450 εκατομμύρια χρήστες. Και στέλνονταν περισσότερα κλασικά SMS παρά μηνύματα μέσω chat. Σήμερα φαντάζει αδιανόητο να πληρώνει κανείς το οποιοδήποτε αντίτιμο για να μπορέσει να στείλει ένα γραπτό μήνυμα. Tότε οι πάροχοι κινητής τηλεφωνίας είχαν μόλις αρχίσει να συμβιβάζονται με την ιδέα ότι θα χάσουν αυτήν την αρκετά προσοδοφόρα πηγή εσόδων.
Έτσι, το WhatsApp αποδείχθηκε ως η καλύτερη εναλλακτική λύση στα SMS και δη στη σωστή χρονική συγκυρία. Η εύκολη χρήση της πλατφόρμας δεν αποθάρρυνε τους νέους χρήστες smartphone και γεφύρωσε το χάσμα μεταξύ των iPhone και των κινητών τηλεφώνων με λογισμικό Android. Tα iPhone προσφέρουν την υπηρεσία iMessage, η οποία όμως προϋποθέτει πως αμφότεροι οι συνομιλητές χρήστες έχουν iPhone. Έτσι, το WhatsApp έδωσε τη λύση και σε αυτό.
Η εκρηκτική ανάπτυξη του WhatsApp
Ήταν 2009 όταν οι συνιδρυτές Γιαν Κουμ και Μπράιαν Άκτον που εργάζονταν στη Yahoo, θέλησαν να ξεκινήσουν τη δική τους start-up επιχείρηση. Και έτσι δημιούργησαν το WhatsApp. Το Facebook έμαθε για την υπηρεσία από την εφαρμογή VPN “Onavo”, την οποία αξιοποιούσε για να εντοπίσει τις τάσεις των χρηστών.
Η εντυπωσιακή τιμή εξαγοράς θα μπορούσε να εξηγηθεί από την «εκρηκτική» ανάπτυξη που παρουσίασε το WhatsApp. Σε αντιμονοπωλιακή αγωγή η αμερικανική κυβέρνηση κατηγόρησε το Facebook πως ουσιαστικά απλώς αγόρασε μία εταιρεία-ανταγωνιστή προτού αυτή μετατραπεί σε απειλή για το ίδιο προτείνοντας ακόμη τον διαχωρισμό της υπηρεσίας. Μέχρι σήμερα η δίκη εξακολουθεί να βρίσκεται σε εκκρεμότητα.
Το ερώτημα για ετήσιες συνδρομές $1
Μετά την εξαγορά της επιχείρησης το Facebook απέρριψε σύντομα την ιδέα για συνδρομές αξίας 1 δολαρίου. Για τους χρήστες δεν άλλαξε κάτι ωστόσο οι εταιρείες πληρώνουν χρήματα προκειμένου να μπορούν να επικοινωνούν με τους πελάτες τους μέσω WhatsApp.
Το τελευταίο τρίμηνο τα έσοδα της Meta πέραν των διαφημίσεων αυξήθηκαν κατά 82%, σε μεγάλο βαθμό χάριν της επιχειρηματικής πλατφόρμας του WhatsApp. Με το σχετικό ποσό να φτάνει όμως μόλις τα 334 εκατ. δολ., αυτό αντιπροσώπευε το 0,8% των συνολικών εσόδων της εταιρείας.
Μετά την εξαγορά, οι Κουμ και Άκτον παρέμειναν για λίγα χρόνια στο WhatsApp. Ο Κουμ ανακοίνωσε πως θα αφιερωθεί κάποιο διάστημα σε δραστηριότητες εκτός του τεχνολογικού κλάδου, «για παράδειγμα στη συλλογή σπάνιων αερόψυκτων αυτοκινήτων Porsche». Ο δε Άκτον επένδυσε στην εφαρμογή Signal, που προσφέρει επίσης υπηρεσίες chatting – την τεχνολογία κρυπτογράφησης του Signal χρησιμοποιεί σήμερα και το WhatsApp.
Το Signal ενδεχομένως αποτελεί την απτή απόδειξη πως το μοντέλο συνδρομών ύψους 1 δολαρίου μπορεί να είναι αποδοτικό. Η πλατφόρμα εκτιμά πως θα χρειαστεί περίπου 50 εκατομμύρια δολάρια κατά το επόμενο έτος για την ανάπτυξη και τη λειτουργία της. Εάν χρέωνε μόλις 1 δολάριο ανά χρήστη το WhatsApp θα μπορούσε να κερδίσει πολλαπλάσια χρήματα.
ΠΗΓΗ: DEUTSCHW WELLE