Σε συμφωνία για μια γενική αναθεώρηση των κανόνων της για την αντιμετώπιση των μεταναστευτικών κρίσεων κατέληξε η Ευρωπαϊκή Ενωση, καθώς επιδιώκει να εξορθολογίσει τις διαδικασίες ασύλου και να ενισχύσει τις επιστροφές ατόμων που δεν έχουν το δικαίωμα να παραμείνουν στο μπλοκ.
«Ήταν μακρύς ο δρόμος έως εδώ. Αλλά τα καταφέραμε», είπε ο Μαργαρίτης Σχοινάς, αντιπρόεδρος της ΕΕ, αρμόδιος για θέματα Μετανάστευσης, σήμερα Τετάρτη, σε ανάρτησή του στο X.
Η συμφωνία μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η οποία επιτεύχθηκε μετά από δύο ημέρες και δύο νύχτες έντονων διαπραγματεύσεων, πρέπει ακόμη να εγκριθεί επίσημα και από τις δύο ομάδες. Τις επόμενες εβδομάδες πρέπει επίσης να διευθετηθούν ορισμένες τεχνικές λεπτομέρειες.
Οι χώρες που αντιμετωπίζουν αύξηση των πολιτών τρίτων χωρών που περνούν τα σύνορά τους θα έχουν μεγαλύτερη ευελιξία ως προς τον τρόπο χειρισμού των αφίξεων σε καταστάσεις κρίσης και θα υπολογίζουν σε συνεισφορές αλληλεγγύης από άλλα κράτη-μέλη, όπως η μετεγκατάσταση αιτούντων άσυλο και η οικονομική βοήθεια.
Προηγούμενες προσπάθειες για την κατανομή της ευθύνης της φιλοξενίας μεταναστών έχουν καταρρεύσει επειδή ιδιαίτερα τα ανατολικά μέλη της ΕΕ δεν ήταν πρόθυμα να δεχτούν άτομα που είχαν φτάσει στην Ελλάδα, την Ιταλία και άλλες χώρες.
Σύμφωνα με το νέο σύστημα, οι χώρες που δεν βρίσκονται στα σύνορα θα έχουν την επιλογή μεταξύ της αποδοχής προσφύγων ή της πληρωμής σε ένα ταμείο της ΕΕ.
Το προβλεπόμενο σύστημα ελέγχου θα επιδιώξει να κάνει διάκριση μεταξύ εκείνων που χρειάζονται διεθνή προστασία και άλλων που δεν χρειάζονται.
Η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Annalena Baerbock χαιρέτισε τη συμφωνία, σημειώνοντας ότι τα κράτη-μέλη της ΕΕ για πρώτη φορά θα κληθούν να δείξουν αλληλεγγύη μεταξύ τους στην αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών, αλλά είπε ότι υπάρχουν ορισμένοι σκληροί συμβιβασμοί.
«Η Γερμανία δεν μπόρεσε να προωθήσει τις φιλοδοξίες της σχετικά με τη γενική εξαίρεση των παιδιών και των οικογενειών από τις συνοριακές διαδικασίες», σημείωσε.
Με πάνω από 1 εκατομμύριο παράτυπες αφίξεις να έχουν καταγραφεί στην ΕΕ από το 2015 -συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 250.000 μόνο φέτος-, η μετανάστευση αναδιαμορφώνει την πολιτική του μπλοκ, δίνοντας «καύσιμα» στα δεξιά κόμματα. Ορισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, έχουν λάβει μονομερή μέτρα φέτος για να ενισχύσουν τους ελέγχους στα σύνορά τους.
Η ισπανική προεδρία αναφέρει με ανάρτησή της στην πλατφόρμα Χ:
«Το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πέτυχαν σημαντική πρόοδο στη μεταρρύθμιση για τη βελτίωση του συστήματος μετανάστευσης και ασύλου της ΕΕ. Επετεύχθη πολιτική συμφωνία για τους πέντε φακέλους του νέου Συμφώνου της ΕΕ για τη Μετανάστευση και το Ασυλο».
Πρόεδρος Κομισιόν: Αποτελεσματική ευρωπαϊκή απάντηση
«Η μετανάστευση είναι ευρωπαϊκή πρόκληση που απαιτεί ευρωπαϊκές λύσεις», κάτι το οποίο μπορεί να διασφαλίσει το Σύμφωνο για το Μεταναστευτικό και το 'Ασυλο, τονίζει η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στη δήλωσή της μετά την ανακοίνωση για την επίτευξη πολιτικής συμφωνίας.
Η ίδια σημειώνει ότι «τα κράτη μέλη στα εξωτερικά μας σύνορα πρέπει να διαχειριστούν την παράνομη μετανάστευση» και εξηγεί ότι «το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το 'Ασυλο θα διασφαλίσει ότι θα υπάρξει μια αποτελεσματική ευρωπαϊκή απάντηση σε αυτήν την ευρωπαϊκή πρόκληση».
Επίσης, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επισημαίνει ότι «οι Ευρωπαίοι θα αποφασίζουν ποιος έρχεται στην ΕΕ και ποιος μπορεί να μείνει, όχι οι διακινητές», συμπληρώνοντας ότι το Σύμφωνο σημαίνει προστασία αυτών που έχουν ανάγκη. Παράλληλα, προσθέτει ότι θα διασφαλιστεί ότι «τα κράτη-μέλη μοιράζονται την προσπάθεια υπεύθυνα, επιδεικνύοντας αλληλεγγύη με εκείνους που προστατεύουν τα εξωτερικά μας σύνορα, αποτρέποντας παράλληλα την παράνομη μετανάστευση στην ΕΕ».
Το Σύμφωνο «θα δώσει στην ΕΕ και στα κράτη-μέλη της τα εργαλεία να αντιδρούν γρήγορα σε καταστάσεις κρίσης, όταν τα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν μεγάλο αριθμό παράνομων αφίξεων ή εργαλειοποίηση όταν εχθρικές χώρες επιχειρούν σκόπιμα να αποσταθεροποιήσουν την ΕΕ ή τα κράτη μέλη της», υπογραμμίζει η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ενώ αναφέρει ότι με τα νέα δεδομένα η Επιτροπή υποστηρίζει τα κράτη μέλη μέσω συγκεκριμένων, επιχειρησιακών μέτρων για την αντιμετώπιση άμεσων προκλήσεων.
Τέλος, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ευχαρίστησε τον Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαργαρίτη Σχοινά και την Επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων Ίλβα Γιόχανσον για τη «σκληρή δουλειά» ώστε να επιτευχθεί αυτή η συμφωνία.
Διεθνής Αμνηστία: Περισσότερα βάσανα φέρνει
Εντονη είναι η αντίδραση από την οργάνωση Διεθνής Αμνηστία για τη συμφωνία που πέτυχε η ΕΕ σε ένα προκαταρκτικό επίπεδο σχετικά με μια γενική αναθεώρηση των κανόνων για την αντιμετώπιση των μεταναστευτικών κρίσεων.
Η Διεθνής Αμνηστία θεωρεί ότι το σύμφωνο για τη μετανάστευση και το Άσυλο «θα πάει το ευρωπαϊκό δίκαιο για το άσυλο δεκαετίες πίσω», ενώ προχωρά στην εκτίμηση ότι θα συμβάλλει στην αύξηση των βασάνων των ανθρώπων. Η οργάνωση εκτιμά επίσης ότι η πολιτική συμφωνία που επετεύχθη μεταξύ των ευρωπαϊκών θεσμών θα «εξαλείψει τα δικαιώματα των ανθρώπων που βρίσκονται σε κίνηση».
με πληροφορίες από Bloomberg, Reuters, ΑΠΕ-ΜΠΕ