Η Δύση ενεργά αναζητά τρόπους κατάσχεσης περιουσιακών στοιχείων της ρωσικής κεντρικής τράπεζας για να χρηματοδοτήσει την Ουκρανία, καθώς οι πολιτικές διαμάχες στις ΗΠΑ και την Ευρώπη απειλούν τη ροή οικονομικής υποστήριξης.
Οι αξιωματούχοι της G7 έχουν εντείνει τις συνομιλίες τις τελευταίες εβδομάδες για κάποια από τα περίπου 300 δισεκατομμύρια δολάρια σε «παγωμένα» ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία, ένα βήμα που θα ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο στον οικονομικό πόλεμο της Δύσης εναντίον της Μόσχας.
Η κίνηση γίνεται καθώς δύο κρίσιμα πακέτα οικονομικής βοήθειας για την Ουκρανία αξίας άνω των 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων δεν προχώρησαν την περασμένη εβδομάδα, καθώς οι Ρεπουμπλικάνοι στο Κογκρέσο των ΗΠΑ και ο Βίκτορ Όρμπαν της Ουγγαρίας, μέλος της ΕΕ, τάχθηκαν κατά της χρηματοδότησης του Κιέβου.
Η κατάσχεση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων θα μπορούσε να προσφέρει μια εναλλακτική ροή χρηματοδότησης για το Κίεβο, δεδομένου και του τεράστιου κόστους της μεταπολεμικής ανοικοδόμησης.
Αλλά μέχρι τώρα οι κυβερνήσεις της G7 είχαν ως επί το πλείστον δισταγμούς για μια τέτοια κίνηση, φοβούμενοι ότι ορισμένοι ξένοι επενδυτές σε περιουσιακά στοιχεία σε δολάρια και ευρώ θα τα εγκαταλείψουν.
Αν και η Ουάσιγκτον δεν υποστήριξε ποτέ δημόσια τη δήμευση, οι ΗΠΑ έλαβαν ιδιωτικά μια πιο δυναμική στάση τις τελευταίες εβδομάδες, υποστηρίζοντας στις επιτροπές της G7 ότι υπάρχει τρόπος κατάσχεσης των περιουσιακών στοιχείων «σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο».
«Μέλη της G7 και άλλα κράτη που πλήττονται θα μπορούσαν να κατασχέσουν ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία ως αντίμετρο για να παρακινήσουν τη Ρωσία να τερματίσει την επιθετικότητά της», ανέφερε ένα έγγραφο συζήτησης της αμερικανικής κυβέρνησης, το οποίο είδαν οι Financial Times και κυκλοφόρησε στις επιτροπές της G7. Το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ αρνήθηκε να σχολιάσει.
Αμερικανός αξιωματούχος είπε ότι η Ουάσιγκτον συμμετείχε σε ενεργές συνομιλίες σχετικά με τη χρήση ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων και πίστευε ότι υπάρχει σύντομο χρονοδιάγραμμα για να ληφθεί μια απόφαση. Εκτίμησε ότι θα μπορούσε να συζητηθεί σε μια πιθανή συνάντηση των ηγετών της G7 ώστε να συμπέσει με τη δεύτερη επέτειο, τον Φεβρουάριο, από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία.
Οι προτάσεις της ΕΕ μέχρι στιγμής δεν έχουν φτάσει έως τη δήμευση αλλά στοχεύουν στα κέρδη που παράγονται σε αυτά από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα όπως το Euroclear, όπου διατηρούνται ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία 191 δισ. ευρώ.
Όμως, οι εκκλήσεις για αξιοποίηση των ίδιων των περιουσιακών στοιχείων έχουν γίνει πιο δυνατές καθώς έχουν εμφανιστεί ρωγμές στην πολιτική συναίνεση για πρόσθετη χρηματοδότηση για την Ουκρανία. Τα πακέτα βοήθειας αξίας 60 δισεκατομμυρίων δολαρίων και 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην Ουάσιγκτον και τις Βρυξέλλες, αντίστοιχα, δεν έλαβαν έγκριση αυτή την εβδομάδα.
Ο Ντέιβιντ Κάμερον, ο υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου, εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι υπάρχει «νόμιμος δρόμος» για τη δήμευση των περιουσιακών στοιχείων και έχει προτείνει το Ηνωμένο Βασίλειο να ενεργήσει μαζί με τις ΗΠΑ εάν οι άλλοι σύμμαχοι της G7 δεν μπορούν να πειστούν. «Οι έκτακτοι καιροί απαιτούν έκτακτα μέτρα», είπε σε κοινοβουλευτική επιτροπή του Ηνωμένου Βασιλείου την Πέμπτη, προσθέτοντας ότι «πιέζει σκληρά» για την πρόταση εντός της G7.
Αρνήθηκε ότι θα υπήρχε «ανατριχιαστική επίδραση» στις επενδύσεις προς τη χώρα, επιμένοντας ότι εκείνοι οι επενδυτές που είναι πιθανό να αισθάνονται ενοχλημένοι θα είχαν τρομάξει αρκετά από το ίδιο το πάγωμα των κεφαλαίων.
Ο Αμερικανός αξιωματούχος είπε ότι οι νομικές συζητήσεις στη G7 αντικατοπτρίζουν τη σημασία της τήρησης του διεθνούς δικαίου για την αντιμετώπιση της εισβολής της Ρωσίας. Ο στόχος τις επόμενες εβδομάδες θα ήταν να επιλυθούν όλα τα κρίσιμα ζητήματα ώστε η G7 να μπορέσει να συνολικά.
Οι ευρωπαϊκές χώρες, ιδιαίτερα η Γερμανία, η Γαλλία και το Βέλγιο, ήταν απρόθυμες να κάνουν μια τέτοια κίνηση, επικαλούμενη νομικές ανησυχίες, όπως η προστασία που απολαμβάνουν τα κρατικά περιουσιακά στοιχεία βάσει του διεθνούς δικαίου. Το μεγαλύτερο μέρος των 300 δισ. ευρώ του κρατικού ενεργητικού της Ρωσίας βρίσκεται στην Ευρώπη.
Ακόμα κι έτσι, ένας δυτικός αξιωματούχος είπε ότι υπήρξαν «σίγουρα ζωντανές συνομιλίες» εντός της G7 και μια «αυξανόμενη συναίνεση» υπέρ της χρήσης ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων για την Ουκρανία. «Επιστρέφει στο ερώτημα: εναπόκειται μόνο στους δυτικούς πολίτες και τις δυτικές χώρες να πληρώσουν για τον πόλεμο ή θα έπρεπε και το Κρεμλίνο;»
«Πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να φέρουμε μετρητά στην Ουκρανία, με οποιαδήποτε μορφή», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ που συμμετείχε στις αποτυχημένες διαπραγματεύσεις της συνόδου κορυφής αυτή την εβδομάδα. «Και όλο και περισσότερες χώρες δείχνουν αυτά τα κεφάλαια και αναρωτιούνται γιατί εξακολουθούν να κάθονται εκεί».