Ο πρώτος Ρώσος δισεκατομμυριούχος στον οποίο αφαιρέθηκαν οι κυρώσεις της Δύσης εις βάρος του δήλωσε ότι ελπίζει πως η εν λόγω απόφαση θα ενθαρρύνει τους «δειλούς» της ελίτ της Μόσχας να μιλήσουν εναντίον της εισβολής του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία.
Ο Όλεγκ Τίνκοφ είπε στους Financial Times ότι οι Ρώσοι ολιγάρχες θα πάρουν θάρρος και θα αντιταχθούν στον πόλεμο εάν η Δύση φανεί πρόθυμη να άρει τους περιορισμούς.
«Έγινε ένα λάθος. Τώρα το έχουν φτιάξει», είπε ο Τίνκοφ σε συνέντευξή του την Παρασκευή. «Μπορούν πια να δείξουν σε άλλους Ρώσους επιχειρηματίες - που είναι γύρω από τον Πούτιν λόγω των κυρώσεων - ότι μπορούν να κάνουν μια δήλωση και να αφήσουν τη Ρωσία για τον πολιτισμένο κόσμο».
Πρόκειται για έναν αυτοδημιούργητο δισεκατομμυριούχο που εξασφάλισε μια δήλωση υποστήριξης από τον ιδρυτή της Virgin Ρίτσαρντ Μπράνσον υπερβαίνοντας τις κυρώσεις. Ο Τίνκοφ από καιρό είχε αποστασιοποιηθεί τη ρωσική επιχειρηματική ελίτ που εξαρτάται από το Κρεμλίνο.
Μόνο αυτός από την «ομήγυρη» κατήγγειλε τον Πούτιν, ότι ξεκίνησε έναν «τρελό πόλεμο» στην Ουκρανία, τονίζοντας ότι η χώρα βυθιζόταν στον «φασισμό», ενώ παρέδωσε τη ρωσική υπηκοότητα σε ένδειξη διαμαρτυρίας.
Τα αντιπολεμικά σχόλια, είπε, του κόστισαν φιλίες με αρκετούς άλλους Ρώσους δισεκατομμυριούχους. «Πολλοί σταμάτησαν να μου μιλάνε γιατί φοβούνται. Σταμάτησα να μιλάω σε άλλους γιατί είναι δειλοί», δήλωσε.
Στη συνέντευξη, είπε ότι ελπίζει να εμπνεύσει τους ολιγάρχες της Ρωσίας ώστε να πάρουν θέση. «Πρέπει να επιλέξουν πλευρά και να την υπερασπιστούν. Το να κρατάς δύο καρπούζια με μια μασχάλη, όπως έκαναν τα τελευταία 30 χρόνια, με σπίτι στην Μπελγκράβια αλλά και φίλο τον Πούτιν, δεν γίνεται πια». Αλλοι Ρώσοι που αντιμετωπίζουν κυρώσεις «θέλουν να απαλλαγούν και ταυτόχρονα να συνεχίσουν να δραστηριοποιούνται στη Ρωσία. Πώς μπορούν να το κάνουν αυτό;».
Το υπουργείο Εξωτερικών της Βρετανίας ήρε τις κυρώσεις του σε βάρος του 55χρονου Τίνκοφ αφού έλαβε υπόψη παράγοντες όπως οι ενέργειές του «μετά τον καθορισμό κυρώσεων».
Ο Τίνκοφ, που ζει στην Ελβετία και δεν έχει επισκεφτεί τη Ρωσία από το 2019, όταν διαγνώστηκε με λευχαιμία, ισχυρίζεται ότι το Κρεμλίνο τον ανάγκασε να «πουλήσει» το μερίδιό του στην ομώνυμη τράπεζά του πέρυσι, λόγω των αντιπολεμικών του δηλώσεων.
Οι περισσότεροι άλλοι Ρώσοι μεγιστάνες έκαναν μόνο επιφυλακτικές δηλώσεις, λέγοντας ότι προσβλέπουν στην ειρήνη - αλλά απέφυγαν να επικρίνουν ευθέως τον Πούτιν από φόβο μήπως χάσουν τον υπόλοιπο πλούτο τους στην πατρίδα.
Αρκετοί απ' αυτούς είπαν στους FT ότι θα ήταν έτοιμοι να αντιταχθούν στον πόλεμο πιο άμεσα εάν η Δύση έδειχνε σαφή πρόθεση άρσης των κυρώσεων - αναφέροντας το παράδειγμα του Τίνκοφ για να δείξουν τις πιθανές παγίδες αν μιλήσει κανείς ανοιχτά κατά του Κρεμλίνου.
Αν και δεκάδες Ρώσοι επιχειρηματίες έχουν υποβάλει νομικές προσφυγές κατά των κυρώσεων, πολύ λίγοι ανέφεραν την αντίθεσή τους στον πόλεμο στις δικαστικές διαδικασίες, επιλέγοντας αντ' αυτού να επικεντρωθούν σε τεχνικές λεπτομέρειες. Ο Tίνκοφ είπε ότι η επιτυχία του μπορεί να αλλάξει την τάση. «Πριν απ' αυτό, θα μπορούσαν να αναρωτηθούν ποιο είναι το νόημα».
Το Κρεμλίνο εξαγόρασε την πίστη των ολιγαρχών με υποσχέσεις για περισσότερα πλούτη από την προσπάθεια εξαγοράς δυτικών εταιρειών στη Ρωσία - στη μεγαλύτερη μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων στην καπιταλιστική ιστορία της χώρας, από τη δεκαετία του 1990.
Αυτός ο δρόμος για να διατηρήσουν τον πλούσιο τρόπο ζωής τους, είπε ο Τίνκοφ, θα είναι ολισθηρός όσο ο Πούτιν παραμένει στην εξουσία. «Η σιβηρική διαίσθησή μου δείχνει ότι τα περιουσιακά τους στοιχεία θα εθνικοποιηθούν επίσης. Είναι ζήτημα χρόνου».
«Ποιος εγγυάται ότι δεν θα τους τα πάρουν σε πέντε χρόνια;» πρόσθεσε. «Δεν πιστεύω ότι η Ρωσία έχει μακροπρόθεσμο μέλλον υπό τον Πούτιν, γιατί αυτά τα περιουσιακά στοιχεία θα μπερδεύονται συνεχώς. Δεν υπάρχει νόμος, δεν υπάρχει δικαστήριο. Σήμερα κερδίζεις, αύριο χάνεις — είναι ρώσικη ρουλέτα».
Ο Τίνκοφ είπε ότι η απόφαση της Βρετανίας να άρει τις κυρώσεις έδειξε ότι υπάρχει περισσότερη ελπίδα για τους Ρώσους επιχειρηματίες που έφυγαν για τη Δύση, αντί να παραμείνουν στη Μόσχα. «Στις δημοκρατίες η κοινωνία διορθώνει τα λάθη τελικά. Σε δικτατορίες όπως του Πούτιν, ένα άτομο αποφασίζει για τα πάντα».
Ο Τίνκοφ παραπονέθηκε ότι οι κυρώσεις τού έκαναν τη ζωή πιο δύσκολη σε σχέση με τους επιχειρηματίες που παραμένουν στη Ρωσία, πολλοί από τους οποίους, όπως είπε, εξακολουθούν να επισκέπτονται την Ευρώπη. «Η ανώτερη διοίκηση της τράπεζας Tinkoff και άλλοι είναι διακοπές στο Σαν Τροπέ. Κι εγώ υπέφερα για το τίποτα», είπε στους Financial Times..
«Αντί να είμαι ήρωας για την Αγγλία και την Ευρώπη, αντιμετώπισα κινδύνους, και εξακολουθώ μέχρι σήμερα. Δεν ξέρω αν ο Πούτιν θέλει να με σκοτώσει ή όχι. Οι άλλοι κάθονται στο Σαν Τροπέ, διευθύνουν την τράπεζα και ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο. Δεν είναι δίκαιο».