Οι μεγαλύτερες τράπεζες της ευρωζώνης είναι εκτεθειμένες σε ρίσκα εκτός του τραπεζικού συστήματος, καθώς στηρίζονται στις λεγόμενες σκιώδεις τράπεζες για περισσότερο από το 15% της χρηματοδότησής τους, προειδοποιεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Η ταχεία ανάπτυξη των σκιωδών τραπεζών –μια κατηγορία που περιλαμβάνει ασφαλιστικές εταιρείες, hedge funds, διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων και συνταξιοδοτικά ταμεία– μετά την οικονομική κρίση του 2008 έχει αφήσει τις τράπεζες της ευρωζώνης όλο και πιο ευάλωτες σε ρίσκα όσον αφορά τη ρευστότητα και την πίστωση, τονίζει σε έκθεσή της η ΕΚΤ.
Ερευνητές της κεντρικής τράπεζας διαπίστωσαν ότι οι 13 μεγαλύτερες τράπεζες της ευρωζώνης αντιπροσωπεύουν περίπου το 80% του συνόλου του δανεισμού από σκιώδεις τράπεζες ή μη τραπεζικούς χρηματοπιστωτικούς ενδιάμεσους (NBFI).
«Οποιαδήποτε αναταραχή στον τομέα των NBFI είναι πιθανό να επηρεάσει δυσανάλογα τις μεγάλες, πολύπλοκες, συστημικά σημαντικές τράπεζες» υπογραμμίζουν οι ερευνητές σε έκθεση που δημοσιεύτηκε την Τρίτη.
Οι παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές ρυθμιστικές αρχές ανησυχούν ότι η αύξηση των επιτοκίων και η πτώση των τιμών των στοιχείων ενεργητικού σε τομείς όπως τα εμπορικά ακίνητα θα μπορούσαν να προκαλέσουν σοβαρές πιέσεις στις σκιώδεις τράπεζες, οι οποίες υπόκεινται σε λιγότερο αυστηρή εποπτεία σε σχέση με τον παραδοσιακό τραπεζικό τομέα.
Ο Λουίς ντε Γκίντος, αντιπρόεδρος της ΕΚΤ, πρότεινε την περασμένη εβδομάδα αρκετούς τρόπους για να περιοριστούν οι αυξανόμενοι κίνδυνοι στις σκιώδεις τράπεζες, οι οποίοι προειδοποίησε ότι έχουν καταστήσει τη νομοθεσία της ΕΕ «ολοένα και πιο ανεπαρκή» να αποτρέψει την πυροδότηση μιας ευρύτερης κρίσης ρευστότητας από κραδασμούς στις χρηματοοικονομικές αγορές.
Αυτές οι ανησυχίες έχουν αυξηθεί από τότε που το Archegos Capital Management κατέρρευσε το 2021, έχοντας υποστεί μεγάλες απώλειες μετά από επικίνδυνα στοιχήματα στις χρηματοπιστωτικές αγορές.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος που εντόπισε η ΕΚΤ, η οποία εξέτασε τις διασυνδέσεις μεταξύ 80 δανειστών και NBFIs, ήταν ότι θα μπορούσαν να κλείσουν κανάλια χρηματοδότησης σε περιόδους πίεσης.
«Αν και μικρή σε σχέση με τις καταθέσεις ιδιωτών και εταιρειών, η χρηματοδότηση καταθέσεων από οντότητες NBFI μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στις αλλαγές των συνθηκών της αγοράς» εκτιμούν οι ερευνητές.
Ένα άλλο κανάλι μετάδοσης δυνητικού κινδύνου είναι μέσω συναλλαγών παραγώγων των τραπεζών, το ένα πέμπτο των οποίων το κάνουν με σκιώδεις τραπεζικές οντότητες.