Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο τάχθηκε ενάντια στον πρώην υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Λόρενς Σάμερς όσον αφορά το πού θα καταλήξουν τα επιτόκια της Fed όταν ο πληθωρισμός θα έχει νικηθεί.
Στην τελευταία του Παγκόσμια Οικονομική Έκθεση, το ΔΝΤ υποστήριξε ότι τα επιτόκια στις ΗΠΑ και σε άλλες βιομηχανικές χώρες θα επανέλθουν προς τα εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα που επικρατούσαν πριν από την πανδημία, λόγω της γήρανσης του πληθυσμού και της υποτονικής αύξησης της παραγωγικότητας.
Βλέπει το λεγόμενο φυσικό ή ουδέτερο επιτόκιο – το προσαρμοσμένο με βάση τον πληθωρισμό βραχυπρόθεσμο επιτόκιο που ούτε διευκολύνει την ανάπτυξη ούτε την περιορίζει – κάτω από 1% στις ΗΠΑ τις επόμενες δεκαετίες.
Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τη θέση που υποστήριξε ο Σάμερς, ο οποίος ισχυρίστηκε τον περασμένο μήνα ότι το πραγματικό ουδέτερο επιτόκιο —ή R* στη γλώσσα των οικονομολόγων— μπορεί να κυμαίνεται από 1,5% έως 2% στο μέλλον, εν μέρει λόγω του ενισχυμένου κρατικού δανεισμού για τη χρηματοδότηση στρατιωτικών δαπανών και τη μετάβαση σε μια πιο πράσινη οικονομία.
Το που καταλήγουν τα επιτόκια των κεντρικών τραπεζών με την πάροδο του χρόνου έχει εκτεταμένες επιπτώσεις για τις αγορές μετοχών και κατοικιών καθώς και για τη νομισματική και δημοσιονομική πολιτική. Τα υψηλότερα επιτόκια αυξάνουν το κόστος δανεισμού για τους αγοραστές κατοικιών και τις κυβερνήσεις και θα μείωναν την ελκυστικότητα της κατοχής μετοχών σε αντίθεση με τα ομόλογα.
Όπως μεταδίδει το Bloomberg, το ΔΝΤ τόνισε ότι τα χαμηλότερα επιτόκια που προβλέπει στο μέλλον θα διευκολύνουν ορισμένες χώρες να χειριστούν τα αυξημένα επίπεδα δημόσιου χρέους που προέρχονται από την πανδημία.
Ωστόσο, πολλές κυβερνήσεις θα χρειαστεί και πάλι να δράσουν για να περιορίσουν τα δημοσιονομικά ελλείμματα ώστε να σταθεροποιήσουν ή να μειώσουν τα εκκρεμή δάνεια ως μερίδιο του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, ανέφερε το ΔΝΤ. Για τις προηγμένες οικονομίες, είναι πιο πιθανό να μειωθούν οι δείκτες χρέους με την περικοπή των δαπανών παρά με αύξηση των εσόδων, σύμφωνα με τον διεθνή οργανισμό.
Η εκτίμηση του Ταμείου για το ουδέτερο επιτόκιο των ΗΠΑ είναι βασικά σύμφωνη με εκείνη των υπευθύνων χάραξης πολιτικής της Fed, οι οποίοι εμμέσως το προσδιορίζουν στο 0,5%, σύμφωνα με τις μεσοπρόθεσμες μακροπρόθεσμες προβλέψεις που περιέχονται στις τριμηνιαίες οικονομικές τους προβλέψεις.
Το χαμηλό επίπεδο των ουδέτερων επιτοκίων θα περιορίσει την ικανότητα της Fed και άλλων κεντρικών τραπεζών να τονώσουν τις οικονομίες τους στο μέλλον, εκτίμησε το ΔΝΤ.
Το ΔΝΤ αναγνωρίζει ότι ορισμένοι παράγοντες μπορεί να ωθήσουν υψηλότερα τα φυσικά επιτόκια, αν και αυτό δεν είναι το βασικό σενάριο.