Οι παγκόσμιες επενδύσεις σε συγχωνεύσεις και εξαγορές (Σ&Ε) στον κλάδο των επιστημών υγείας ανήλθαν συνολικά σε 105 δισ. δολάρια τους πρώτους 11 μήνες του 2022, με τη συνολική τους αξία να έχει μειωθεί αισθητά έναντι του 2021, σύμφωνα με την 11η έκδοση της ετήσιας έκθεσης της EY, M&A Firepower 2023.
Ωστόσο, στο τέλος τους έτους, σημειώθηκε απότομη αύξηση, με την Johnson & Johnson και την Amgen να πραγματοποιούν εξαγορές πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων. Ο κλάδος εμφανίζει επίπεδα ρεκόρ στην έκθεση της ΕΥ για την επενδυτική «δύναμη πυρός» – όπως ορίζεται αυτή ως η ικανότητα μιας εταιρείας να πραγματοποιήσει Σ&Ε με βάση την ισχύ του ισολογισμού της – βρίσκεται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, ωστόσο οι περισσότερες εταιρείες επέλεξαν να μην προχωρήσουν το 2022.
Η γενικά επιφυλακτική στάση του κλάδου των επιστημών υγείας ακολουθεί τις ευρύτερες παγκόσμιες τάσεις συμφωνιών, με μια συνολική πτώση στις επενδύσεις Σ&Ε το 2022 παγκοσμίως, που αντανακλά τις αβεβαιότητες της μακροοικονομικής αστάθειας, και ενισχύεται από τις συνεχιζόμενες γεωπολιτικές εντάσεις.
Έρευνα της EY διαπίστωσε ότι, κατά τους πρώτους 11 μήνες του χρόνου, η αξία των Σ&Ε του κλάδου της βιοτεχνολογίας και φαρμακευτικών (Biopharma) μειώθηκε κατά 42% σε σύγκριση με το 2021, με την εξαγορά της Biohaven από την Pfizer έναντι 10,6 δισ. δολαρίων να αποτελεί τη μεγαλύτερη συμφωνία έως τον Δεκέμβριο του 2022. Οι συμμαχίες παραμένουν σημαντικός στόχος του κλάδου και των εταιρικών στρατηγικών για τις Σ&Ε. Ωστόσο, η ανακοίνωση της Amgen στα μέσα Δεκεμβρίου ότι θα πληρώσει περισσότερα από 28 δισ. δολάρια για την Horizon Therapeutics αποτελεί, ενδεχομένως, ένα μήνυμα ότι ο κλάδος είναι έτοιμος να επιστρέψει στις μεγάλες συμφωνίες το 2023.
Ο κλάδος της ιατρικής τεχνολογίας (MedTech) βρίσκεται αντιμέτωπος με αντίξοες συνθήκες, όπως ελλείψεις προσωπικού που εμφανίζονται σε ολόκληρο τον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, αύξηση του κόστους και περικοπές στις προμήθειες ιατροτεχνολογικών προϊόντων που οδήγησαν σε πτώση της αξίας των Σ&Ε κατά 62% το 2022. Μετά από τις εξαιρετικές επιδόσεις του 2021 για τις Σ&Ε του κλάδου MedTech, το τέταρτο τρίμηνο του 2022 συνέβαλε στη σημαντική αύξηση της συνολικής αξίας των συμφωνιών στον κλάδο, με την εξαγορά από την Johnson & Johnson της Abiomed, μιας εταιρείας εξειδικευμένης στην αποκατάσταση καρδιάς, έναντι 16,6 δισ. δολαρίων, ποσό που αντιπροσωπεύει περίπου το 42% των συνολικών δαπανών για Σ&Ε του MedTech για τη χρονιά αυτή.
Παρά την περιορισμένη δραστηριότητα το 2022 και τη συνεχιζόμενη παγκόσμια αναταραχή, η άνοδος που σημειώθηκε στα τέλη του έτους υπογραμμίζει ότι στον κλάδο των επιστημών υγείας μια σειρά από ισχυρούς δομικούς παράγοντες ευνοούν τις Σ&Ε. Οι αποτιμήσεις των μικρότερων εταιρειών έχουν καταρρεύσει, ενώ η δραστηριότητα δημόσιων εγγραφών και των εταιρειών εξαγοράς ειδικού σκοπού (SPAC) έχει επιβραδυνθεί δραματικά, αφήνοντας τις μικρές και μεσαίες εταιρείες βιοτεχνολογίας και MedTech με λιγότερες επιλογές πρόσβασης σε κεφάλαια και ισχυρότερα κίνητρα να αναζητήσουν έξοδο μέσω εξαγοράς.
Παραμένουν σημαντικά αποθέματα επενδυτικής «δύναμης πυρός»
Ενώ μόνο ο κλάδος biopharma κατείχε περισσότερα από 1,4 τρισ. δολάρια σε «δύναμη πυρός» για συμφωνίες στις αρχές Δεκεμβρίου 2022, με τα μειωμένα premiums των συμφωνιών να αποτελούν κίνητρο για τη χρήση αυτού του κεφαλαίου, ο κλάδος έχει επίσης θεμελιώδεις στρατηγικούς λόγους για να επιδιώξει εξαγορές. Οι κορυφαίοι παίκτες του κλάδου θα αντιμετωπίσουν κενό ανάπτυξης τα επόμενα πέντε χρόνια, καθώς ένα κύμα κορυφαίων βιοφαρμακευτικών προϊόντων στην αγορά χάνει την αποκλειστικότητα των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και αντιμετωπίζει τον ανταγωνισμό της αγοράς από φθηνότερα γενόσημα και βιοομοειδή προϊόντα.
Υπάρχουν, επίσης, άφθονοι πιθανοί στόχοι εξαγοράς, λόγω της συνεχιζόμενης «αναγέννησης καινοτομίας» που σαρώνει τον τομέα των επιστημών υγείας. Αυτό το κύμα καινοτομίας περιλαμβάνει κυτταρικές και γονιδιακές θεραπείες, καθώς και την πλατφόρμα mRNA, η οποία παρείχε εμβόλια κατά του Covid-19. Επιπλέον, οι εξελίξεις στις ψηφιακές τεχνολογίες και την τεχνητή νοημοσύνη (AI) προσφέρουν στις εταιρείες την ευκαιρία να παρέχουν καλύτερη εξατομικευμένη φροντίδα μέσω εικονικών και απομακρυσμένων καναλιών, καθώς ο τομέας συνεχίζει να κινείται προς ένα πιο διασυνδεδεμένο «Ευφυές Οικοσύστημα Υγείας» που βασίζεται στα δεδομένα.
Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έκθεσης, ο κος Τάσος Ιωσηφίδης, Εταίρος και Επικεφαλής του Τμήματος Συμβούλων Εταιρικής Στρατηγικής και Συναλλαγών της EY Ελλάδος, δήλωσε:
«Παρά το γεγονός ότι οι Σ&Ε στον κλάδο των επιστημών υγείας υποχώρησαν το 2022, εξαιτίας της οικονομικής αβεβαιότητας, αλλά και αλλαγών στο ρυθμιστικό περιβάλλον, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, αρκετές μεγάλες συμφωνίες εξακολουθούν να πραγματοποιούνται. Οι εταιρείες έχουν στη διάθεσή τους, σήμερα, σημαντικά κεφάλαια για Σ&Ε και είναι πολύ πιθανό να τα χρησιμοποιήσουν στο άμεσο μέλλον, για να ενισχύσουν τα χαρτοφυλάκιά τους, να αποκτήσουν πρόσβαση σε καινοτομίες, και να βελτιώσουν το λειτουργικό τους μοντέλο μέσω της ενσωμάτωσης νέων τεχνολογιών».
Καθώς οι εταιρείες προσπαθούν να προστατεύσουν τα υπάρχοντα πολύτιμα στοιχεία του χαρτοφυλακίου τους, προσθέτοντας νέα αξία μέσω εξαγορών, η έκθεση EY M&A Firepower προσδιορίζει τρεις κύριους τομείς, στους οποίους οι εταιρείες μπορούν να επιδιώξουν να βελτιστοποιήσουν τα οφέλη από τη σύναψη συμφωνιών:
- Προσπάθεια μείωσης των κινδύνων των συμφωνιών.
- Κατανόηση του είδους των συμφωνιών που απέδωσαν στο παρελθόν και των λόγων της επιτυχίας.
- Εξασφάλιση ύπαρξης ορθών διαδικασιών για την ενσωμάτωση νέων εξαγορών.
Η πλήρης έκθεση της EY είναι διαθέσιμη στη διεύθυνση ey.com/firepower.