Οι κεντρικές τράπεζες πρόσθεσαν 1.136 τόνους χρυσού στα αποθέματά τους το 2022, αξίας περίπου 70 δισ. δολαρίων, στη μεγαλύτερη επίδοση από το 1967 και με διαφορά, ανακοίνωσε το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού (WGC).
Παράλληλα, η συνολική ετήσια ζήτηση χρυσού αυξήθηκε 18% σε σχέση με το 2021, στους 4.741 τόνους. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη ποσότητα από το 2011, ακριβώς λόγω του υψηλού 55 ετών στις αγορές των κεντρικών τραπεζών.
Τα στοιχεία δείχνουν αλλαγή στάσης, μεταδίδει το Reuters, καθώς τις δεκαετίες του 1990 και του 2000 οι κεντρικές τράπεζες, ιδιαίτερα της Δυτικής Ευρώπης που κατέχουν πολύ χρυσό, πουλούσαν εκατοντάδες τόνους ετησίως.
Από την οικονομική κρίση του 2008-09, όμως, οι ευρωπαϊκές τράπεζες σταμάτησαν να πουλούν, ενώ όλο και περισσότερες αναδυόμενες οικονομίες, όπως η Ρωσία, η Τουρκία και η Ινδία, αγοράζουν.
Οι κεντρικές τράπεζες προτιμούν τον χρυσό σε ταραγμένες περιόδους. Το πολύτιμο μέταλλο διατηρεί την αξία του καθώς, σε αντίθεση με τα νομίσματα και τα ομόλογα, δεν βασίζεται σε κανέναν εκδότη και καμία κυβέρνηση.
Ο χρυσός δίνει επίσης τη δυνατότητα στις κεντρικές τράπεζες να διαφοροποιηθούν από περιουσιακά στοιχεία όπως τα αμερικανικά ομόλογα και το δολάριο.
«Είναι η συνέχεια μιας τάσης», δήλωσε ο αναλυτής του Παγκόσμιου Συμβουλίου Χρυσού Krishan Gopaul. «Πέρυσι κυριάρχησε η αβεβαιότητα και η αστάθεια τόσο στο γεωπολιτικό όσο και στο μακροοικονομικό μέτωπο», είπε.
Οι αγορές μειώθηκαν κατά τη διάρκεια της έξαρσης της πανδημίας, αλλά επιταχύνθηκαν το δεύτερο εξάμηνο του 2022. Οι κεντρικές τράπεζες αγόρασαν 862 τόνους μεταξύ Ιουλίου και Δεκεμβρίου, σύμφωνα με το WGC.
Τράπεζες της Τουρκίας, της Κίνας, της Αιγύπτου και του Κατάρ συγκαταλέγονται ανάμεσα σ' αυτές που προχώρησαν σε ικανές αγορές χρυσού πέρυσι, αν και περίπου τα δύο τρίτα της αγοράς χρυσού από κεντρικές τράπεζες δεν ανακοινώθηκαν δημόσια.
Στην Τουρκία οδεύει το περισσότερο χρυσάφι
Μεγαλύτερος αγοραστής χρυσού μεταξύ των κεντρικών τραπεζών αναδείχθηκε η Τουρκία, με τα νοικοκυριά να σπεύδουν επίσης για αγορές. ούτως ώστε να προστατευτούν από τη γεωπολιτική αβεβαιότητα και τον αχαλίνωτο πληθωρισμό.
Τα αποθέματα χρυσού της κεντρικής τράπεζας βρέθηκαν στο υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί, ανέφερε το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού, καθώς ανέρχονται επισήμως σε 542 τόνους, σημειώνοντας αύξηση κατά 148 τόνους.
Η ζήτηση για κοσμήματα στη χώρα εκτινάχθηκε επίσης κατά 32% σε ετήσια βάση το τελευταίο τρίμηνο του 2022.
Η Τουρκία έχει εντείνει τις φιλοδοξίες της να παράγει περισσότερο χρυσό από τον υφιστάμενο μέσο όρο των 35 τόνων ετησίως τα τελευταία πέντε χρόνια, δήλωσε ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν την περασμένη εβδομάδα. «Μαζί με το πετρέλαιο, ο χρυσός είναι ένα από τα πιο εισαγόμενα είδη», είπε κατά τη διάρκεια των εγκαινίων χρυσωρυχείου στα δυτικά της χώρας. «Έχουμε τα αποθέματα για να καλύψουμε τουλάχιστον το ήμισυ της ζήτησης», είπε.
Ρεκόρ στα «χρυσά» αποθέματα της τουρκικής κεντρικής τράπεζας
Ο χρυσός αποτελεί δημοφιλές εμπόρευμα μεταξύ των τουρκικών νοικοκυριών, που τον χρησιμοποιούν ως αντιστάθμισμα έναντι των συναλλαγματικών και πληθωριστικών πιέσεων.
Ο πληθωρισμός στην Τουρκία έφτασε έως και 85% πέρυσι, πριν υποχωρήσει στο 64% τον Δεκέμβριο, λόγω σειράς αντισυμβατικών νομισματικών πολιτικών που προέκρινε μείωση επιτοκίων παρά την αχαλίνωτη αύξηση των τιμών. Η τουρκική λίρα υποτιμήθηκε σχεδόν κατά 30% πέρυσι.
Η τιμή του χρυσού σε λίρες αυξήθηκε κατά 40% σε ετήσια βάση, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε το Bloomberg.
Μετά την υπόθεση κατά της τουρκικής κρατικής τράπεζας Halkbank για μη συμμόρφωση με τις κυρώσεις κατά του Ιράν, εξάλλου, η Τουρκία επαναπάτρισε όλα τα αποθέματά της σε χρυσό από τις ΗΠΑ. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της τουρκικής κεντρικής τράπεζας για το 2021, ο χρυσός φυλάσσεται στην Τράπεζα της Αγγλίας, στο Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης και στην κεντρική τράπεζα.
Οι εισαγωγές πολύτιμων μετάλλων και λίθων της Τουρκίας αυξήθηκαν σχεδόν κατά 600% τον Δεκέμβριο του 2022 σε σύγκριση με έναν χρόνο νωρίτερα, σύμφωνα με την κρατική στατιστική υπηρεσία TurkStat. Η ενέργεια και ο χρυσός είναι οι κύριοι μοχλοί στο εμπορικό έλλειμμα της Τουρκίας, το οποίο διευρύνθηκε κατά 42% την ίδια περίοδο.