Για τη Βόρεια Ιρλανδία ίσως δεν ευσταθεί η ερώτηση «ποια η επόμενη μέρα;». Εδώ και έξι μήνες η χώρα βρίσκεται σε καθεστώς ακυβερνησίας και σε μια πολιτική αβεβαιότητα που απ' ό,τι φαίνεται βαθαίνει.
Το τοπικό κοινοβούλιο, γνωστό και ως Στόρμοντ, από τις 5 Μαΐου - οπότε και έγιναν οι εθνικές εκλογές - δεν κατάφερε να σχηματίσει κυβέρνηση. Μετά από έξι μήνες και τέσσερις προσπάθειες να εκλεγεί πρόεδρος της βουλής, η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με εθνικές εκλογές.
Λίγο πριν από την ψηφοφορία που έγινε την Πέμπτη, ο πρώην πρόεδρος του Στόρμοντ (Speaker of the Northern Ireland Assembly) Άλεξ Μάσκεϊ δήλωσε ότι «αν το κοινοβούλιο δεν μπορεί να εκλέξει νέο πρόεδρο και αντιπροέδρους, δεν μπορεί να προχωρήσει σε οποιαδήποτε λειτουργία, συμπεριλαμβανομένης της έγκρισης του κυβερνητικού σχήματος».
Πώς έφτασε στην ακυβερνησία το Μπέλφαστ
Αρχικά πρέπει να εξηγηθεί το περίπλοκο καθεστώς διακυβέρνησης. Η έννοια «Β. Ιρλανδία» χρησιμοποιήθηκε επίσημα το 1921. Πριν απ' αυτό, όλο το νησί βρισκόταν υπό βρετανική κυριαρχία μέχρι που το Σιν Φέιν κήρυξε την ανεξαρτησία της Ιρλανδίας.
Μετά από δεκαετίες αιματηρών εντάσεων ανάμεσα στους Βορειοϊρλανδούς, που χωρίζονταν σε Ενωτικούς και αποσχιστές ή αλλιώς σε προτεστάντες και καθολικούς, η βρετανική κυβέρνηση αποφάσισε ότι για την ομαλή διακυβέρνηση της χώρας χρειάζεται μια τοπική κυβέρνηση συνεργασίας που θα αντιπροσωπεύει πάντα και τις δυο πλευρές: η ιστορική συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής (Good Friday Agreement).
Όμως οι εντάσεις διατηρούνται μέχρι σήμερα. Τον Μάιο, για πρώτη φορά κέρδισε την πλειοψηφία το αποσχιστικό κόμμα Σιν Φέιν. Όμως το ενωτικό κόμμα των DUP (Democratic Unionist Party) πιστεύει ότι η ήττα του στις εκλογές ήρθε εξαιτίας του Brexit και συγκεκριμένα του πρωτοκόλλου της Β. Ιρλανδίας. Γι' αυτό και μέχρι τώρα αρνείται να συνεργαστεί για τον σχηματισμό κυβέρνησης, αν δεν διορθωθεί πρώτα το πρόβλημα του πρωτοκόλλου.
Η «πέτρα του σκανδάλου»: Πρωτόκολλο της Β. Ιρλανδίας
Το πρωτόκολλο της Β. Ιρλανδίας ουσιαστικά επισφράγισε το Brexit μετά από τρία χρόνια συζητήσεων μεταξύ Λονδίνου και Βρυξελλών.
Η συμφωνία, παρά ταύτα, θεωρείται «προδοσία» από τους Ενωτικούς, καθώς ναι μεν επιτρέπει στη Β. Ιρλανδία να παραμείνει στην ενιαία αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά αποκόπτει τη χώρα από την υπόλοιπη Μ. Βρετανία, δημιουργώντας τελωνειακά σύνορα μεταξύ Βορειοϊρλανδών και του υπόλοιπου Ηνωμένου Βασιλείου.
Την Πέμπτη ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Τζέιμς Κλέβερλι επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Ευρωπαίο επίτροπο Μάρος Σέφκοβιτς με σκοπό να βρεθεί μια λύση που θα «κατευνάσει» τα πνεύματα. Και οι δυο σε ανάρτησή τους στο Twitter επέλεξαν να χρησιμοποιήσουν τη λέξη «καλή» για να περιγράψουν τη συζήτηση, αφήνοντας παράλληλα «παράθυρο» εκ νέου συζητήσεων.
Στο εσωτερικό, όμως, ο Κρις Χίτον Χάρις, ο υπουργός του Γουεστμίνστερ υπεύθυνος για τα θέματα της Β. Ιρλανδίας, πρέπει να βρει άμεση λύση. Μετά από ατέρμονες συζητήσεις την Παρασκευή, κατέληξε στη διεξαγωγή εκλογών. Όμως δεν καθόρισε ακριβή ημερομηνία παρά τις πληροφορίες που συνέτειναν στην 15η Δεκεμβρίου ως την πιθανότερη εκλογική ημέρα.
Η αβεβαιότητα αυτή έβαλε περισσότερες φιτιλιές στα κόμματα του Στόρμοντ, με την αντιπρόεδρο του Σιν Φέιν Μισέλ Ο Νιλ να χαρακτηρίζει «περίεργη» τη στάση του υπουργού, ενώ ακόμα και ο αντίπαλός της και αρχηγός των DUP σερ Τζέφρεϊ Ντόναλντσον δήλωσε ότι η στάση του ενισχύει το «χάος» που επικρατεί.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι εκλογές, βάσει νόμου, θα πρέπει να διεξαχθούν εντός 12 εβδομάδων, ενώ ο Κρις Χίτον Χάρις δεσμεύτηκε ότι θα δώσει λεπτομέρειες την ερχόμενη εβδομάδα.
ΠΗΓΗ: DEUTSCHE WELLE