H πλειονότητα των οικονομικών αναλυτών συμφωνούν ότι η επερχόμενη ύφεση θα είναι σύντομη και ρηχή, αλλά ο Νουριέλ Ρουμπινί δεν συμμερίζεται την αισιοδοξία αυτή και προειδοποιεί για μια βαριά και παρατεταμένη κρίση χρέους και στασιμοπληθωρισμού.
Όπως υποστηρίζει σε άρθρο του στο Project Syndicate, οι τελευταίες αναταράξεις στις αγορές μετοχών και ομολόγων ενισχύουν την άποψή του ότι οι προσπάθειες των κεντρικών τραπεζών να οδηγήσουν χαμηλότερα τον πληθωρισμό θα προκαλέσει όχι μόνο οικονομικό αλλά και χρηματοοικονομικό κραχ.
Ο ίδιος εκτιμά επίσης ότι οι κεντρικές τράπεζες θα δεχτούν αφόρητη πίεση να αντιστρέψουν τον κύκλο σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής, μόλις αρχίσει να υλοποιείται το σενάριο της απότομης οικονομικής προσγείωσης και του χρηματοοικονομικού κραχ. Όπως σημειώνει, τα πρώτα σημάδια οπισθοχώρησης είναι ήδη ορατά στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου η Τράπεζα της Αγγλίας ξεκίνησε έκτακτο πρόγραμμα αγορών κρατικών ομολόγων για να συγκρατήσει την άνοδο των αποδόσεων.
Η νομισματική πολιτική βρίσκεται ολοένα και περισσότερο υπό δημοσιονομική αιχμαλωσία, υπογραμμίζει ο Ρουμπινί. Ο ίδιος υπενθυμίζει μια παρόμοια μεταστροφή στο τρίτο τρίμηνο του 2019, όταν η Fed διέκοψε το πρόγραμμα ποσοτικής σύσφιξης και λάνσαρε ένα μείγμα ποσοτικής χαλάρωσης και μειώσεων επιτοκίων μόλις υπήρξαν τα πρώτα σημάδια ήπιων χρηματοοικονομικών πιέσεων και επιβράδυνσης της ανάπτυξης.
Οι κεντρικές τράπεζες θα διατηρήσουν τη σκληρή ρητορική, αλλά υπάρχουν καλοί λόγοι να αμφιβάλλει κανείς όσον αφορά τη βούλησή τους να κάνουν «ό,τι χρειαστεί» για να επαναφέρουν τον πληθωρισμό στον στόχο, σε έναν κόσμο υπερβολικού χρέους με ρίσκα οικονομικού και χρηματοοικονομικού κραχ», επισημαίνει ο Ρουμπίνι.
Eπιπλέον, σημειώνει ο Ρουμπινί, υπάρχουν ενδείξεις ότι η εποχή της Μεγάλης Εξομάλυνσης (Great Moderation) έχει δώσει τη θέση της στην εποχή του Μεγάλου Στασιμοπληθωρισμού (Great Stagflation), η οποία θα χαρακτηρίζεται από αστάθεια και μια σειρά αρνητικά σοκ στην προσφορά. Τα σοκ αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν γήρανση του πληθυσμού σε πολλές σημαντικές κοινωνίες, αποσύνδεση των πολιτικών ΗΠΑ-Κίνας, μια «γεωπολιτική ύφεση» και κατάρρευση της πολυμέρειας, νέα στελέχη του κορωνοϊού και νέες επιδημίες, επιδείνωση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, κυβερνοπόλεμος και χαλαρές δημοσιονομικές πολιτικές.
Τα παραπάνω σημαίνουν, σύμφωνα με τον Ρουμπινί, ότι η παραδοσιακή αρνητική συσχέτιση μεταξύ των τιμών των μετοχών και των ομολόγων θα πάψει να ισχύει καθώς θα ανεβαίνει ο πληθωρισμός, όπως έχει ήδη συμβεί. Από τον Ιανουάριο ως τον Ιούνιο, η Wall Street υποχώρησε πάνω από 20% ενώ οι αποδόσεις των μακροπρόθεσμων ομολόγων ενισχύθηκαν από το 1,5% στο 3,5%, προκαλώντας τεράστιες απώλειες τόσο στις μετοχές όσο και στα ομόλογα.
Οι αποδόσεις των ομολόγων, επισημαίνει ο Ρουμπινί, υποχώρησαν κατά το ράλι των μετοχών από τον Ιούλιο ως τα μέσα Αυγούστου, διατηρώντας τη θετική συσχέτιση. Και από τα μέσα Αυγούστου, οι τιμές των μετοχών επανήλθαν σε πτωτική τροχιά, ενώ οι αποδόσεις έχουν κινηθεί πολύ υψηλότερα. Καθώς ο πληθωρισμός οδήγησε σε πιο σφιχτή νομισματική πολιτική, έχουμε εισέλθει σε μια ισορροπημένη bear market τόσο για τις μετοχές όσο και για τα ομόλογα.
Αλλά σύμφωνα με τον Ρουμπινί, οι αμερικανικές και διεθνείς μετοχές δεν έχουν ακόμα αποτιμήσει το ενδεχόμενο μιας απότομης προσγείωσης.
Οι μετοχές θα υποχωρήσουν κατά 30% σε μια ήπια ύφεση και κατά 40% ή περισσότερο σε μια κρίση στασιμοπληθωρισμού και χρέους, προειδοποιεί ο Ρουμπινί, προσθέτοντας ότι πληθαίνουν οι ενδείξεις πιέσεων στις αγορές χρέους. Οι αποδόσεις των ομολόγων αυξάνονται, οι αγορές τιτλοποιημένων ομολόγων υφίστανται αναταράξεις και οι υπερχρεωμένες επιχειρήσεις και χώρες δέχονται ισχυρές πιέσεις.
Η κρίση είναι εδώ, καταλήγει ο Ρουμπινί.