Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου (ESRB) εξέδωσε μια άνευ προηγουμένου προειδοποίηση για «σοβαρούς κινδύνους στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα», τονίζοντας ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία θα μπορούσε να δημιουργήσει έναν τοξικό συνδυασμό οικονομικής ύφεσης, πτώσης των τιμών των περιουσιακών στοιχείων και πίεσης στις χρηματοπιστωτικές αγορές.
Το ESRB, το οποίο είναι υπεύθυνο για την παρακολούθηση και την πρόληψη κινδύνων για το χρηματοπιστωτικό σύστημα, εξέδωσε την προειδοποίηση αφού συνεδρίασε την περασμένη εβδομάδα και αποφάσισε ότι η ενεργειακή κρίση που προκλήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία είχε φέρει το χρηματοπιστωτικό σύστημα σε επισφαλή θέση.
Αυτή είναι η πρώτη «γενική προειδοποίηση» που έχει εκδώσει το ESRB για τα ρίσκα που αντιμετωπίζει το χρηματοπιστωτικό σύστημα από τότε που δημιουργήθηκε το 2010, την παραμονή της κρίσης κρατικού χρέους της ευρωζώνης.
Η αρχή, της οποίας προεδρεύει η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, κάλεσε τις ρυθμιστικές αρχές στις 30 χώρες που εποπτεύει να προετοιμαστούν για μια πιθανή κρίση απαιτώντας από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που εποπτεύουν να δημιουργήσουν μεγαλύτερα αποθέματα κεφαλαίου και προβλέψεις που μπορούν να απορροφήσουν ζημίες.
Η προειδοποίηση που εξέδωσε το ESRB συμφωνήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου, αρκετές ημέρες πριν τα ανορθόδοξα δημοσιονομικά σχέδια της νέας βρετανικής κυβέρνησης προκαλέσουν αναταραχή στις χρηματοπιστωτικές αγορές και αναγκάσουν την Τράπεζα της Αγγλίας να παρέμβει αγοράζοντας ομόλογα.
Άτομα που ενημερώθηκαν για τις συζητήσεις του ESRB είπαν ότι τα προβλήματα του Ηνωμένου Βασιλείου δεν ήταν μέρος των συζητήσεων, ωστόσο αναγνώρισαν ότι είναι πιθανό να αποτελέσουν πλέον μια επιπλέον ανησυχία για τις ρυθμιστικές αρχές στην Ευρώπη.
Οι ανησυχίες για την υγεία του χρηματοπιστωτικού συστήματος της Ευρώπης έχουν αυξηθεί αφότου η σύγκρουση στην Ουκρανία εκτόξευσε τις τιμές της ενέργειας, οδηγώντας τον πληθωρισμό σε υψηλά πολλών δεκαετιών, ωθώντας τις κεντρικές τράπεζες να αυξήσουν επιθετικά τα επιτόκια και προκαλώντας sell off στις αγορές ομολόγων και μετοχών.
«Οι αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις έχουν οδηγήσει σε αύξηση των τιμών της ενέργειας, προκαλώντας οικονομική δυσπραγία σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά που εξακολουθούν να ανακάμπτουν από τις δυσμενείς οικονομικές συνέπειες της πανδημίας», ανέφερε το ESRB. «Επιπλέον, ο υψηλότερος από το αναμενόμενο πληθωρισμός δυσχεραίνει τις οικονομικές συνθήκες».
Όπως μεταδίδουν οι Financial Times, η ευρωπαϊκή αρχή προσδιόρισε τρεις βασικές πηγές συστημικού κινδύνου: «Την επιδείνωση των μακροοικονομικών προοπτικών, τους κινδύνους για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα που απορρέουν από μια (πιθανή) απότομη διόρθωση των τιμών των περιουσιακών στοιχείων και τις επιπτώσεις τέτοιων εξελίξεων στην ποιότητα των περιουσιακών στοιχείων».
Η αγορά κατοικίας - μια επαναλαμβανόμενη ανησυχία για το ESRB - εξακολουθεί να είναι μια πιθανή αδυναμία. «Η αύξηση των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων και η επιδείνωση της ικανότητας εξυπηρέτησης του χρέους λόγω της μείωσης του πραγματικού εισοδήματος των νοικοκυριών αναμένεται να ασκήσουν πτωτική πίεση στις τιμές των κατοικιών και να οδηγήσουν στην εμφάνιση κυκλικών ρίσκων», προειδοποίησε.
Επίσης, ανέφερε ως άλλες πηγές ανησυχίας το αυξανόμενο ρίσκο αθέτησης πληρωμών στον τομέα των εμπορικών ακινήτων, τις κυβερνοεπιθέσεις σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και τα υψηλά κρατικά χρέη.