«Αντιμετωπίζουμε μια εξαιρετική κατάσταση, επειδή η Ρωσία είναι αναξιόπιστος προμηθευτής και χειραγωγεί τις ενεργειακές μας αγορές», τονίζει η επικεφαλής της Κομισιόν σε μήνυμά της, με αφορμή τις προτάσεις που καταθέτει για την αγορά ενέργειας στις οποίες περιλαμβάνει πλαφόν στην τιμή του ρωσικού αερίου, παρότι ο Πούτιν έχει ξεκαθαρίσει ότι κάτι τέτοιο θα σημάνει ότι θα σταματήσει να προμηθεύει με φυσικό αέριο την Ευρώπη.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τονίζει ότι «βρισκόμαστε αντιμέτωποι με αστρονομικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις και με τεράστια αστάθεια της αγοράς. Ως εκ τούτου, θα υποβάλουμε μια σειρά από άμεσα μέτρα που θα προστατεύσουν τους ευάλωτους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις και θα τους βοηθήσουν να προσαρμοστούν».
Οπως εξηγεί, στις προτάσεις περιλαμβάνονται:
- «Πρώτον, θα προτείνουμε έναν υποχρεωτικό στόχο για τη μείωση της χρήσης ηλεκτρικής ενέργειας στις ώρες αιχμής. Και θα συνεργαστούμε στενά με τα κράτη-μέλη για να το πετύχουμε αυτό.
- Δεύτερον, θα προτείνουμε ανώτατο όριο στα έσοδα των εταιρειών που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια με χαμηλό κόστος, ώστε να προκύψουν έσοδα για στήριξη των ευάλωτων.
- Τρίτον, το ίδιο πρέπει να ισχύει και για τα απροσδόκητα κέρδη των εταιρειών ορυκτών καυσίμων. Οι εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου έχουν επίσης τεράστια κέρδη. Ως εκ τούτου, θα προτείνουμε συνεισφορά αλληλεγγύης για τις εταιρείες ορυκτών καυσίμων.
- Τέταρτον, οι εταιρείες κοινής ωφέλειας ενέργειας πρέπει να υποστηριχθούν για να αντιμετωπίσουν την αστάθεια των αγορών. Ζητείται επί του παρόντος να παράσχουν απροσδόκητα μεγάλα ποσά κεφαλαίων, τα οποία απειλούν την ικανότητά τους να συναλλάσσονται και τη σταθερότητα των μελλοντικών αγορών.
- Ετσι θα βοηθήσουμε στη διευκόλυνση της υποστήριξης ρευστότητας από τα κράτη-μέλη για τις εταιρείες ενέργειας.
- Και πέμπτον, θα προτείνουμε ανώτατο όριο στο ρωσικό φυσικό αέριο. Ο στόχος εδώ είναι πολύ σαφής. Πρέπει να περικόψουμε τα έσοδα της Ρωσίας που χρησιμοποιεί ο Πούτιν για να χρηματοδοτήσει αυτόν τον φρικτό πόλεμο κατά της Ουκρανίας».
Ολόκληρη η δήλωση της προέδρου της Κομισιόν
Αντιμετωπίζουμε μια έκτακτη κατάσταση, διότι η Ρωσία είναι αναξιόπιστος προμηθευτής και χειραγωγεί τις ενεργειακές μας αγορές. Χάρη στην ενότητα και την αλληλεγγύη μας θα επικρατήσουμε!
Ενισχύσαμε την ετοιμότητά μας και αποδυναμώσαμε την επιρροή της Ρωσίας στον ενεργειακό μας εφοδιασμό. Mέσω της μείωσης της ζήτησης, τα αποθέματά μας βρίσκονται στο 82%. Μέσω της διαφοροποίησης, αυξήσαμε τις παραδόσεις υγροποιημένου φυσικού αερίου και της παροχής φυσικού αερίου μέσω αγωγών από τις ΗΠΑ, τη Νορβηγία, την Αλγερία, το Αζερμπαϊτζάν και άλλες χώρες. Για παράδειγμα, η Νορβηγία παραδίδει σήμερα περισσότερο φυσικό αέριο στην ΕΕ απ’ ό,τι η Ρωσία. Και πραγματοποιούμε μαζικές επενδύσεις σε εγχώριες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μέσω του RePowerEU.
Ωστόσο, διαπιστώνουμε επίσης ότι η χειραγώγηση των αγορών φυσικού αερίου έχει δευτερογενείς επιπτώσεις στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με αστρονομικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις και με τεράστια αστάθεια στην αγορά. Ως εκ τούτου, θα προτείνουμε μια σειρά άμεσων μέτρων που θα προστατεύσουν τους ευάλωτους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις και θα τους βοηθήσουν να προσαρμοστούν.
Πρώτον, έξυπνη εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας. Ο παγκόσμιος ενεργειακός εφοδιασμός είναι περιορισμένος. Απαιτείται έξυπνη μείωση της ζήτησης. Χρειαζόμαστε μια στρατηγική για να αμβλυνθούν οι αιχμές της ζήτησης, οι οποίες διαμορφώνουν την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας. Θα προτείνουμε έναν υποχρεωτικό στόχο για τη μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας κατά τις ώρες αιχμής. Και θα συνεργαστούμε στενά με τα κράτη μέλη για την επίτευξη αυτού του στόχου.
Δεύτερον, θα προτείνουμε ανώτατο όριο στα έσοδα των εταιρειών που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια με χαμηλό κόστος. Οι πηγές ενέργειας χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών αποφέρουν απροσδόκητα έσοδα, τα οποία δεν αντικατοπτρίζουν το κόστος παραγωγής. Είναι πλέον καιρός να επωφεληθούν οι καταναλωτές από το χαμηλό κόστος των πηγών ενέργειας χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, όπως των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Γι’ αυτό, θα προτείνουμε την αναδιανομή αυτών των απροσδόκητων κερδών για να βοηθήσουμε τα ευάλωτα άτομα και τις επιχειρήσεις να προσαρμοστούν.
Τρίτον, το ίδιο πρέπει να ισχύει και για τα απροσδόκητα κέρδη των εταιρειών ορυκτών καυσίμων. Οι εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου έχουν επίσης αποκομίσει τεράστια κέρδη. Κατά συνέπεια, θα προτείνουμε μια συνεισφορά αλληλεγγύης για τις εταιρείες ορυκτών καυσίμων. Επειδή όλες οι πηγές ενέργειας πρέπει να συμβάλουν στην αντιμετώπιση αυτής της κρίσης. Και τα κράτη μέλη θα πρέπει να επενδύσουν τα έσοδα αυτά για τη στήριξη ευάλωτων νοικοκυριών και την επένδυση σε εγχώριες καθαρές πηγές ενέργειας.
Τέταρτον, οι πάροχοι ενέργειας πρέπει να στηριχθούν ώστε να αντιμετωπίσουν την αστάθεια των αγορών. Επί του παρόντος, καλούνται να διαθέσουν απροσδόκητα μεγάλα ποσά κεφαλαίων, γεγονός που απειλεί την ικανότητά τους να συναλλάσσονται και τη σταθερότητα των αγορών παραγώγων. Κατά συνέπεια, θα συμβάλουμε στη στήριξη της ρευστότητας από τα κράτη μέλη για τις εταιρείες ενέργειας. Θα επικαιροποιήσουμε το προσωρινό μας πλαίσιο ώστε να καταστεί δυνατή η άμεση παροχή κρατικών εγγυήσεων.
Και πέμπτον, θα προτείνουμε ένα ανώτατο όριο για το ρωσικό φυσικό αέριο. Ο στόχος σε αυτή την περίπτωση είναι πολύ σαφής. Πρέπει να περιορίσουμε τα έσοδα της Ρωσίας, τα οποία χρησιμοποιεί ο Πούτιν για να χρηματοδοτήσει τον βάναυσο πόλεμο κατά της Ουκρανίας.
Πλέον οι προσπάθειές μας αποδίδουν καρπούς! Στην αρχή του πολέμου, το ρωσικό φυσικό αέριο μέσω αγωγών αντιπροσώπευε το 40% του συνόλου του εισαγόμενου φυσικού αερίου. Σήμερα έχει μειωθεί μόλις στο 9% των εισαγωγών φυσικού αερίου. Οι καιροί είναι δύσκολοι. Είμαι όμως πεπεισμένη ότι οι Ευρωπαίοι έχουν την οικονομική δύναμη, την πολιτική βούληση και την ενότητα για να επικρατήσουν.