Η έρευνα του τακτικού Ευρωβαρόμετρου το καλοκαίρι του 2022 δείχνει αυξημένη εμπιστοσύνη των πολιτών προς την ΕΕ και συνεχιζόμενη ισχυρή στήριξη για την αντίδραση της ΕΕ στη ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας. Η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών της ΕΕ στηρίζει τις επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τις δράσεις για τη μείωση της εξάρτησης της ΕΕ από ρωσικές πηγές ενέργειας. Το ποσοστό έγκρισης του ευρώ έφτασε στο υψηλότερο επίπεδο που έχει σημειωθεί ποτέ. Ωστόσο, οι Ευρωπαίοι ανησυχούν όλο και περισσότερο για την οικονομική κατάσταση στην ΕΕ και στις χώρες τους.
Γενική αντίληψη για την ΕΕ
Το Ευρωβαρόμετρο, που διεξήχθη κατά το διάστημα Ιουνίου-Ιουλίου του 2022, δείχνει ότι το 65% των Ευρωπαίων είναι αισιόδοξοι για το μέλλον της ΕΕ -αύξηση κατά τρεις μονάδες σε σύγκριση με παρόμοια έρευνα που διεξήχθη το διάστημα Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου του 2022, πριν από την επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Η θετική εικόνα της ΕΕ ανέρχεται πλέον στο 47% (+ 3 εκατοστιαίες μονάδες), το υψηλότερο επίπεδο από το φθινόπωρο του 2009, ενώ το 36% των ερωτηθέντων έχει ουδέτερη άποψη και το 16% αρνητική άποψη για την ΕΕ. Επιπλέον, το 49% των Ευρωπαίων τείνει να εμπιστεύεται την ΕΕ (+ 2 εκατοστιαίες μονάδες) και το 34% την εθνική του κυβέρνηση.
Η αντίδραση στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία
Όπως και στις προηγούμενες έρευνες, οι πολίτες επιβεβαιώνουν την ισχυρή στήριξή τους στην αντίδραση της ΕΕ στον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Όσον αφορά τις δράσεις της ΕΕ, οι ανθρωπιστικές δράσεις είναι αυτές που στηρίζουν περισσότερο οι πολίτες (92%) και, στη συνέχεια, ενέργειες για την υποδοχή στην ΕΕ των Ουκρανών που προσπαθούν να γλiτώσουν από τον πόλεμο (90%). Το 78% των Ευρωπαίων συμφωνεί με τις οικονομικές κυρώσεις κατά της ρωσικής κυβέρνησης, των ρωσικών εταιρειών και Ρώσων ιδιωτών. Σχεδόν επτά στους δέκα ερωτηθέντες (68%) τάσσονται υπέρ της χρηματοδότησης της προμήθειας και παράδοσης στρατιωτικού εξοπλισμού στην Ουκρανία. Η απόλυτη πλειοψηφία όσων απάντησαν είναι ικανοποιημένη με την αντίδραση τόσο της ΕΕ (57%) όσο και της εθνικής τους κυβέρνησης (55%).
Ενέργεια και ενεργειακή ασφάλεια
Η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών της ΕΕ συμφωνεί ότι η ΕΕ θα πρέπει να επενδύσει σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (87%), να μειώσει την εξάρτησή της από τις ρωσικές πηγές ενέργειας (86%) και να μεριμνήσει για την ταχεία πλήρωση των εγκαταστάσεων αποθήκευσης φυσικού αερίου στις χώρες της ΕΕ, ώστε να καταστεί δυνατή η αδιάλειπτη παροχή φυσικού αερίου κατά τη διάρκεια του χειμώνα (86%).
Επιπλέον, το 85% πιστεύει ότι η αύξηση της ενεργειακής απόδοσης θα μας καταστήσει λιγότερο εξαρτημένους από παραγωγούς ενέργειας εκτός της ΕΕ, ενώ το 83% συμφωνεί να αγοράζουν τα κράτη-μέλη της ΕΕ από κοινού ενέργεια από άλλες χώρες, ώστε να εξασφαλίσουν πιο συμφέρουσα τιμή. Το 78% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι πρόσφατα έλαβε μέτρα για τη μείωση της ενέργειας που καταναλώνει ή ότι σχεδιάζει να το πράξει στο εγγύς μέλλον.
Η οικονομία και το ευρώ
Η θετική αντίληψη για την κατάσταση της ευρωπαϊκής οικονομίας έχει μειωθεί κατά 5 εκατοστιαίες μονάδες από τις αρχές του 2022 και ανέρχεται πλέον στο 40%. Η πλειονότητα των ερωτηθέντων (51%, +6 εκατοστιαίες μονάδες) πιστεύει ότι, επί του παρόντος, η κατάσταση της ευρωπαϊκής οικονομίας είναι κακή. Επιπλέον, η θετική αντίληψη για την κατάσταση της εθνικής οικονομίας μειώθηκε επίσης κατά 5 εκατοστιαίες μονάδες φτάνοντας το 34%, ενώ το 64% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι η κατάσταση της εθνικής οικονομίας του είναι εξίσου κακή (+5 εκατοστιαίες μονάδες). Η πλειονότητα όσων απάντησαν αναμένει ότι η κατάσταση της εθνικής οικονομίας θα επιδεινωθεί τους επόμενους 12 μήνες (53%, +22 εκατοστιαίες μονάδες).
Ωστόσο, αυξάνεται η στήριξη στο ευρώ, φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο που έχει σημειωθεί ποτέ: οκτώ στους δέκα ερωτηθέντες στη ζώνη του ευρώ (+3 εκατοστιαίες μονάδες) και το 72% στην ΕΕ (+3 εκατοστιαίες μονάδες) τάσσονται υπέρ μιας ευρωπαϊκής οικονομικής και νομισματικής ένωσης με ένα ενιαίο νόμισμα, το ευρώ.
Περισσότεροι από τους μισούς Ευρωπαίους (56%) πιστεύουν ότι η μεγαλύτερη δέσμη οικονομικών κινήτρων της ΕΕ, το NextGenerationEU, μπορεί να είναι αποτελεσματική για την αντιμετώπιση των σημερινών οικονομικών προκλήσεων.
Κύριες ανησυχίες των Ευρωπαίων σε επίπεδο ΕΕ και σε εθνικό επίπεδο
Οι κυριότερες ανησυχίες των Ευρωπαίων αντικατοπτρίζουν την απαισιόδοξη αντίληψη της οικονομίας.
Τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο ΕΕ, ο πληθωρισμός και ο ενεργειακός εφοδιασμός σημείωσαν απότομες αυξήσεις και κατατάσσονται στην πρώτη και δεύτερη θέση αντίστοιχα. Στην ερώτηση σχετικά με τα σημαντικότερα ζητήματα που αντιμετωπίζει επί του παρόντος η ΕΕ, πάνω από το ένα τρίτο των ερωτηθέντων αναφέρει «την αύξηση των τιμών / τον πληθωρισμό / το κόστος διαβίωσης» (34%, +10 εκατοστιαίες μονάδες από τον Φεβρουάριο, τώρα στην πρώτη θέση) και «τον ενεργειακό εφοδιασμό» (28%, +12 εκατοστιαίες μονάδες, τώρα στη δεύτερη θέση από την έβδομη που βρισκόταν νωρίτερα) μαζί με «τη διεθνή κατάσταση» (επίσης 28%).
Η αύξηση των τιμών / του πληθωρισμού / του κόστους διαβίωσης είναι επίσης μία από τις κύριες ανησυχίες σε εθνικό επίπεδο για περισσότερους από τους μισούς ερωτηθέντες (54%, +13 εκατοστιαίες μονάδες), ακολουθούμενη από τον ενεργειακό εφοδιασμό (22%, +11 εκατοστιαίες μονάδες) και την οικονομική κατάσταση (20%, +1 εκατοστιαία μονάδα). Αυτό δεν εκπλήσσει, δεδομένου ότι περισσότεροι από έξι στους δέκα ερωτηθέντες (62%) δηλώνουν ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία είχε σοβαρές επιπτώσεις στα ιδιωτικά οικονομικά τους.
Νόσος Covid-19
Οι πολίτες εξακολουθούν να έχουν θετική άποψη όσον αφορά την αντίδραση των κρατών-μελών και της ΕΕ στην πανδημία του κορωνοϊού. Περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες είναι ικανοποιημένοι με τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνησή τους και η ΕΕ για την καταπολέμηση της πανδημίας του κορωνοϊού (56% και για τις δύο). Το ποσοστό των ικανοποιημένων πολιτών όσον αφορά την αντίδραση σε επίπεδο ΕΕ και σε εθνικό επίπεδο έχει αυξηθεί σε 23 κράτη μέλη. Η εμπιστοσύνη στην ΕΕ σχετικά με τη λήψη των σωστών αποφάσεων στο μέλλον για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού έχει επίσης αυξηθεί, καθώς πάνω από έξι στους δέκα (63%, + 3 ποσοστιαίες μονάδες) εκφράζουν την άποψη αυτή.