Οι Ταλιμπάν γιορτάζουν σήμερα την πρώτη επέτειο από την απόσυρση του διεθνούς συνασπισμού υπό τις ΗΠΑ από το Αφγανιστάν έπειτα από είκοσι χρόνια πολέμου και την κατάληψη της εξουσίας στη χώρα.
Οι αρχές των Ταλιμπάν έχουν κηρύξει τη σημερινή ημέρα εθνική γιορτή για το τέλος του πολέμου. Πράσινες, μπλε και κόκκινες φωτεινές γιρλάντες στολίζουν τις λεωφόρους της Καμπούλ ήδη από χθες Τρίτη το βράδυ, παρά το γεγονός ότι προς το παρόν η κυβέρνηση δεν έχει ανακοινώσει κανέναν επίσημο εορτασμό.
Στις 30 Αυγούστου 2021, ένα λεπτό πριν τα μεσάνυκτα, ο τελευταίος Αμερικανός στρατιώτης αναχωρούσε από το αεροδρόμιο της Καμπούλ, 24 ώρες πριν τη διορία που είχε θέσει ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν για την αποχώρηση του συνόλου των στρατευμάτων από το Αφγανιστάν.
«Είμαστε χαρούμενοι που ο Αλλάχ έδιωξε τους άπιστους από τη χώρα μας και που εγκαθιδρύθηκε το Ισλαμικό Εμιράτο (σ.σ. οι Ταλιμπάν)», δήλωσε ο Ζαλμάι, ένας φαρμακοποιός από την Καμπούλ. «Αυτό αποδεικνύει για μία ακόμη φορά ότι αυτοί οι άπιστοι δεν μπορούν να ενωθούν ενάντια στους μουσουλμάνους», εκτίμησε.
Η αποχώρηση των διεθνών στρατευμάτων πριν ένα χρόνο τερμάτισε την πιο μακρά στρατιωτική επέμβαση των ΗΠΑ, η οποία ξεκίνησε ως απάντηση στις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001.
Κόστισε τη ζωή σε περισσότερους από 2.400 Αμερικανούς στρατιώτες, σύμφωνα με τον στρατό.
«Το βάρος του πολέμου στο Αφγανιστάν ξεπέρασε τα αμερικανικά σύνορα», επεσήμανε ο αμερικανικός στρατός σε χθεσινή ανακοίνωσή του, στην οποία προσέθετε ότι περισσότεροι από 3.500 στρατιώτες από άλλες χώρες του ΝΑΤΟ επίσης σκοτώθηκαν στο Αφγανιστάν.
Αμέτρητοι Αφγανοί «έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή τους και αυτή των οικογενειών τους για να υπηρετήσουν στο πλευρό μας», σημείωσε ο αμερικανικός στρατός. Δεκάδες χιλιάδες Αφγανοί σκοτώθηκαν στη διάρκεια του πολέμου.
«Μόνο οι Αφγανοί μπορούν να περηφανεύονται ότι νίκησαν τρεις αυτοκρατορίες στη διάρκεια ενός αιώνα», «Η προστασία της ελευθερίας είναι υποχρεωτική»: έγραφαν τα πανό που είχαν υψωθεί στην Καμπούλ ήδη από χθες μαζί με τη σημαία των Ταλιμπάν.
Δύο εβδομάδες πριν την πλήρη αποχώρηση των ξένων δυνάμεων από το Αφγανιστάν οι Ταλιμπάν είχαν καταλάβει την εξουσία στη χώρα έπειτα από μια επίθεση- αστραπή.
Η κατάληψη της εξουσίας από το ισλαμιστικό κίνημα προκάλεσε χάος τις πρώτες ημέρες, με πλήθος ανθρώπων να έχουν σπεύσει στο αεροδρόμιο της Καμπούλ προκειμένου να καταφέρουν να φύγουν από τη χώρα.
Οι εικόνες των Αφγανών που έτρεχαν στο αεροδρόμιο, γραπωνόντουσαν από τα αεροσκάφη που ήταν σταθμευμένα στον διάδρομο ή που προσπαθούσαν να πιαστούν από ένα μεταγωγικό αεροσκάφος του αμερικανικού στρατού προτού αυτό απογειωθεί έκαναν τον γύρο του κόσμου.
Μέλλον «σε κίνδυνο»
Έκτοτε τα 38 εκατομμύρια Αφγανοί είναι αντιμέτωποι με μία από τις σοβαρότερες ανθρωπιστικές κρίσεις παγκοσμίως, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
Η κατάσταση επιδεινώθηκε μετά την αναστολή της διεθνούς βοήθειας προς τη χώρα, η οποία στήριζε την αφγανική οικονομία επί δεκαετίες.
Οι δυσκολίες των Αφγανών, και κυρίως των γυναικών, αυξήθηκαν. Πολύ γρήγορα, και παρά τις αρχικές του υποσχέσεις, το νέο καθεστώς επανέφερε την πολύ αυστηρή εκδοχή του ισλάμ που είχε χαρακτηρίσει και την πρώτη του περίοδο στην εξουσία (1996-2001), περιορίζοντας σημαντικά τα δικαιώματα των γυναικών.
Τα σχολεία θηλέων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης έκλεισαν, οι γυναίκες αποκλείστηκαν από τον δημόσιο τομέα και πολλές δουλειές, ενώ έλαβαν εντολή να καλύπτονται εντελώς όταν βρίσκονταν έξω από το σπίτι τους.
«Δούλευα και τώρα κάθομαι στο σπίτι χωρίς δουλειά. Το μέλλον μας κινδυνεύει λόγω της απουσίας εκπαίδευσης και δουλειάς», κατήγγειλε η Ορανούς Ομερζάι, μία κάτοικος της Κανταχάρ, του ιστορικού προπυργίου των Ταλιμπάν.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της κυβέρνησης Ζαμπιχουλάχ Μουτζαχίντ, η γενική κατάσταση της χώρας έχει βελτιωθεί.
«Οι Αφγανοί δεν πεθαίνουν πια από τον πόλεμο, οι ξένες δυνάμεις έχουν αποσυρθεί και η ασφάλεια έχει βελτιωθεί», δήλωσε στους δημοσιογράφους πριν μία εβδομάδα.
Μπάιντεν και ΗΠΑ έχουν γυρίσει σελίδα...
Παρά τις σφοδρές επικρίσεις που δέχθηκε για το φιάσκο της αποχώρησης των αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν πριν από έναν χρόνο, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν φαίνεται να έχει γυρίσει σελίδα.
Ο Μπάιντεν σε ανακοίνωσή του τιμά την επέτειο του ενός έτους από την πλήρη αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν, αλλά και τον θάνατο στις 26 Αυγούστου 2021, 13 Αμερικανών στρατιωτών που έχασαν τη ζωή τους από τον βομβαρδισμό του αεροδρομίου της Καμπούλ.
Ωστόσο η κυβέρνησή του τηρεί μια διακριτική στάση αναφορικά με την επέτειο αυτή.
Σε μήνυμά του προς τις ένοπλες δυνάμεις ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Λόιντ Όστιν απέτισε φόρο τιμής στους 2.461 Αμερικανούς που σκοτώθηκαν στο μέτωπο και χαιρέτισε τις προσπάθειες των ΗΠΑ «να χτίσουν ένα καλύτερο μέλλον για τον αφγανικό λαό».
Ο Μπάιντεν επέκρινε για χρόνια τον πόλεμο στο Αφγανιστάν διότι εκτιμούσε ότι η Αμερική δεν είχε να κερδίσει τίποτα από αυτόν. Και την ώρα που η Καμπούλ έπεφτε και η αφγανική κυβέρνηση κατέρρεε τον προηγούμενο Αύγουστο, ο Αμερικανός πρόεδρος αρνήθηκε να αλλάξει στάση.
Έναν χρόνο μετά τα γεγονότα φαίνεται να τον δικαιώνουν, τουλάχιστον πολιτικά.
Λάθος
Το Αφγανιστάν δεν περιλαμβάνεται πλέον στις προτεραιότητες της υφιστάμενης αμερικανικής κυβέρνησης και της εξωτερικής της πολιτικής, η οποία έχει ανατραπεί μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση του ινστιτούτου Gallup, το 50% των Αμερικανών εκτιμά ότι ο πόλεμος στο Αφγανιστάν ήταν ένα λάθος. Μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 σχεδόν το σύνολο των Αμερικανών δικαιολογούσαν την εισβολή της χώρας τους στο Αφγανιστάν.
«Είναι εύκολο να επικρίνουμε την απόφαση της απόσυρσης χωρίς να παρουσιάζουμε καλή τη πίστει βιώσιμες εναλλακτικές», εκτίμησε ο Άνταμ Γουάινστιν του κέντρου ερευνών The Quincy Institute.
Οι Αμερικανοί «ανησυχούν για τον πληθωρισμό, τα φοιτητικά δάνεια και τον διχασμό που επικρατεί στη χώρα. Σίγουρα δεν σκέφτονται την επέτειο της αποχώρησης, την ώρα που για πολλούς από αυτούς ο πόλεμος ήταν κάτι μακρινό», πρόσθεσε.
Οι χαοτικές εικόνες της αμερικανικής αποχώρησης από το αεροδρόμιο της Καμπούλ είχαν σοκάρει την κοινή γνώμη και συνέβαλαν στη μεγάλη μείωση της δημοτικότητας του προέδρου Μπάιντεν.
Ωστόσο ο πόλεμος στο Αφγανιστάν, που απασχόλησε τέσσερις Αμερικανούς προέδρους, δεν ήταν η μόνη αιτία, καθώς την ίδια περίοδο εξαπλωνόταν η πανδημία covid-19. Έναν χρόνο μετά το ποσοστό δημοτικότητας του Μπάιντεν παρουσιάζει μικρή άνοδο, κυρίως χάρη σε μια σειρά νομοθετικών νικών.
Εξάλλου ο Δημοκρατικός πρόεδρος απέδειξε ότι οι ΗΠΑ έχουν την ικανότητα να συνεχίσουν τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας χωρίς να έχουν στρατιώτες επί του πεδίου, όπως όταν διέταξε το πλήγμα με drone από το οποίο σκοτώθηκε ο Αϊμάν αλ Ζαουάχρι, επικεφαλής της αλ Κάιντα, στις 31 Ιουλίου στην Καμπούλ.
Όμως η επιστροφή των Ταλιμπάν στην εξουσία μοιάζει με συντριπτική ήττα για όλους όσοι πολέμησαν για ένα άλλο Αφγανιστάν, το οποίο κυρίως θα σέβεται τα δικαιώματα των κοριτσιών και των γυναικών.
Για την Τερέζα Κασάλ, επικεφαλής της οργάνωσης Mina’s List, οι ΗΠΑ θα έπρεπε να έχουν ζητήσει να τους δοθούν εγγυήσεις προτού αποχωρήσουν από το Αφγανιστάν. «Χωρίς αυτό μπορούμε να πούμε κατηγορηματικά ότι η αποχώρηση ήταν μια καταστροφή, θα έλεγα ακόμη και μια προδοσία», τόνισε.
«Το Αφγανιστάν έγινε το χειρότερο μέρος στον κόσμο για τις γυναίκες την ώρα που μόλις πριν έναν χρόνο το 27% των βουλευτών ήταν γυναίκες», υπογράμμισε καταγγέλλοντας τόσο την προηγούμενη κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ, που διαπραγματεύθηκε την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων με τους Ταλιμπάν, όσο και την απόφαση της κυβέρνησης Μπάιντεν να εγκαταλείψει οριστικά το Αφγανιστάν.
Οι Ρεπουμπλικάνοι από την πλευρά τους επικρίνουν τον Μπάιντεν που «αποδυνάμωσε» την Αμερική και έθεσε σε κίνδυνο, σύμφωνα με τον γερουσιαστή Μάικ Γουολτς, «την εθνική ασφάλεια και την εικόνα των ΗΠΑ στον κόσμο».
Μάλιστα έχουν δεσμευθεί να οργανώσουν ακροάσεις στο Κογκρέσο, εφόσον οι Ρεπουμπλικάνοι κερδίσουν στις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου.
ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ