Οι κρύοι χειμώνες βοήθησαν τη Μόσχα να νικήσει τον Ναπολέοντα και τον Χίτλερ. Ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν ποντάρει τώρα ότι το ράλι στις τιμές ενέργειας και οι πιθανές ελλείψεις αυτό τον χειμώνα θα πείσουν την Ευρώπη να πιέσει την Ουκρανία για εκεχειρία με τους όρους της Ρωσίας, υποστηρίζει το Reuters.
Αυτός, λένε δύο ρωσικές πηγές που γνωρίζουν τη σκέψη του Κρεμλίνου, είναι ο μόνος δρόμος προς την ειρήνη που βλέπει η Μόσχα, δεδομένου ότι το Κίεβο λέει ότι δεν θα διαπραγματευτεί έως ότου η Ρωσία εγκαταλείψει ολόκληρη την Ουκρανία. «Έχουμε χρόνο, μπορούμε να περιμένουμε», είπε μια πηγή κοντά στις ρωσικές αρχές, η οποία αρνήθηκε να κατονομαστεί επειδή δεν είναι εξουσιοδοτημένη να μιλά στα μέσα ενημέρωσης.
«Θα είναι ένας δύσκολος χειμώνας για τους Ευρωπαίους. Θα μπορούσαμε να δούμε διαμαρτυρίες, αναταραχές. Ορισμένοι Ευρωπαίοι ηγέτες μπορεί να σκεφτούν δύο φορές να συνεχίσουν να υποστηρίζουν την Ουκρανία και να σκεφτούν ότι είναι ώρα για μια συμφωνία».
Μια δεύτερη πηγή κοντά στο Κρεμλίνο είπε ότι η Μόσχα πίστευε ότι θα μπορούσε ήδη να διακρίνει σημάδια μιας παραπαίουσας ευρωπαϊκής ενότητας και περιμένει ότι αυτή η διαδικασία θα επιταχυνθεί εν μέσω χειμερινών δυσκολιών. «Θα είναι πολύ δύσκολο αν (ο πόλεμος) τραβήξει το φθινόπωρο και τον χειμώνα. Έτσι υπάρχει ελπίδα ότι (οι Ουκρανοί) θα ζητήσουν ειρήνη», είπε η πηγή.
Δεν υπήρξε άμεση απάντηση από το Κρεμλίνο, το οποίο αρνείται ότι η Ρωσία χρησιμοποιεί την ενέργεια ως πολιτικό όπλο, σε αίτημα για σχολιασμό.
Η Ουκρανία και οι πιο ένθερμοι Δυτικοί υποστηρικτές της λένε ότι δεν σχεδιάζουν να υποχωρήσουν και Αμερικανοί αξιωματούχοι, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας, υποστηρίζουν ότι μέχρι στιγμής δεν βλέπουν σημάδια αμφιταλάντευσης της υποστήριξης της Ουκρανίας. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σε ένα tweet προς τους Ουκρανούς για την εθνική τους εορτή, έγραψε: «Η ΕΕ ήταν μαζί σας σε αυτό τον αγώνα από την αρχή. Και θα είμαστε για όσο χρόνο χρειαστεί».
Υποστηριζόμενο από δισεκατομμύρια αμερικανικής και άλλης δυτικής στρατιωτικής βοήθειας το Κίεβο πιστεύει ότι έχει πιθανότητες να αλλάξει τα δεδομένα στο έδαφος. «Για να καταστούν δυνατές οι διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία, είναι απαραίτητο να αλλάξει το status quo στο μέτωπο υπέρ των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας», δήλωσε στο Reuters ο Mykhailo Podolyak, σύμβουλος του Ουκρανού προέδρου. «Είναι απαραίτητο ο ρωσικός στρατός να υποστεί σημαντικές τακτικές ήττες».
Το Κίεβο μιλά εδώ και πολύ καιρό για μια μεγάλη αντεπίθεση για την ανακατάληψη του Νότου, αν και η Ρωσία έχει ενισχύσει τις δυνάμεις της στην περιοχή και δεν είναι σαφές εάν και πότε αυτό θα πραγματοποιηθεί.
Η γεωπολιτική αντιπαράθεση έχει οδηγήσει τις τιμές της ενέργειας σε υψηλά ρεκόρ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση απαγόρευσε τις εισαγωγές ρωσικού άνθρακα και ενέκρινε τη μερική απαγόρευση των εισαγωγών ρωσικού αργού πετρελαίου για να τιμωρήσει τη Μόσχα. Και η Ρωσία απάντησε μειώνοντας απότομα τις εξαγωγές φυσικού αερίου προς την Ευρώπη.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις προσπάθησαν να αυξήσουν την ανθεκτικότητα στις ενεργειακές πιέσεις αυτόν τον χειμώνα, αναζητώντας εναλλακτικές προμήθειες και πιέζοντας για μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας, αλλά λίγοι ειδικοί στον τομέα της ενέργειας πιστεύουν ότι θα μπορέσουν να καλύψουν όλες τις ανάγκες τους.
Το Κρεμλίνο έχει αποδώσει τις μειωμένες ροές φυσικού αερίου σε τεχνικά ζητήματα, στις δυτικές κυρώσεις και στην άρνηση ορισμένων χωρών να πληρώσουν σε ρούβλια. Τα έσοδα-ρεκόρ από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο εν τω μεταξύ συνεχίζουν να γεμίζουν τα ταμεία της.
«Το Κρεμλίνο φυσικά υπολογίζει στην πιθανότητα να χάσουμε το ενδιαφέρον μας λόγω των ενδιάμεσων εκλογών στην Αμερική, την αλλαγή πρωθυπουργού στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα προβλήματα της Γερμανίας», είπε ο απόστρατος στρατηγός των ΗΠΑ Μπεν Χότζες, πρώην διοικητής των δυνάμεων του αμερικανικού στρατού στην Ευρώπη.
«Ο πόλεμος είναι μια δοκιμασία υλικοτεχνικής υποστήριξης και μια δοκιμασία βούλησης. Η δοκιμασία θα είναι, "έχουμε εμείς στη Δύση μεγαλύτερη βούληση από το Κρεμλίνο;". Νομίζω ότι αυτή θα είναι η πρόκληση».
Η πρώτη πηγή κοντά στις ρωσικές αρχές είπε ότι η Μόσχα σε οποιαδήποτε μελλοντική πιθανή ειρηνευτική συμφωνία ήθελε να «κλειδώσει» εδαφικά κέρδη, να εξασφαλίσει ολόκληρη την περιοχή του Ντονμπάς και το Κίεβο να δεσμευτεί για στρατιωτική ουδετερότητα.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε την Τρίτη ότι το Κίεβο δεν θα συμφωνήσει σε καμία πρόταση για πάγωμα των σημερινών μετώπων προκειμένου να «ηρεμήσει» τη Μόσχα. Ο Podolyak, ο σύμβουλός του, είπε ότι η Δύση προμήθευε το Κίεβο με αρκετά όπλα για να «μην πέσει», αλλά όχι αρκετά για να κερδίσει, προσθέτοντας ότι χρειάζεται πολύ μεγαλύτερη υποστήριξη.
Η ανάγκη της Ουκρανίας να δείξει ότι μπορεί
Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι πιστεύουν πως ο Πούτιν είχε ως αρχικό στόχο να καταλάβει το Κίεβο αλλά δεν μπόρεσε να το πετύχει. Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα για σχολιασμό σχετικά με αυτόν τον ισχυρισμό. Οι ίδιοι Αμερικανοί αξιωματούχοι είπαν ότι δεν είχαν δει σημάδια πως οι Ρώσοι σκοπεύουν να αποκλιμακώσουν και πιστεύουν ότι ο πόλεμος θα παραταθεί.
Ο Αντρέι Κορτούνοφ, επικεφαλής του RIAC, ενός think tank κοντά στο ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών, υποστηρίζει ότι καμία από τις δύο πλευρές δεν μοιάζει να κάνει πίσω. «Και οι δύο πλευρές προφανώς πιστεύουν ότι με τον καιρό οι θέσεις τους μπορεί να ισχυροποιηθούν», επισημαίνει. «Ρεαλιστικά, είναι πολύ δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι μπορούμε να καταλήξουμε σε πολιτική διευθέτηση σύντομα».
Οι δύο στρατοί έχουν εδώ και καιρό εγκλωβιστεί σε έναν πόλεμο φθοράς, χωρίς κανένας να κάνει μια αποφασιστική ανακάλυψη. Αντιμέτωπες με αυτό που οι δυτικές μυστικές υπηρεσίες λένε ότι είναι σοβαρές ελλείψεις ανθρώπινου δυναμικού μετά τις απώλειες, οι ρωσικές δυνάμεις έχουν σημειώσει μέτρια πρόοδο τον τελευταίο μήνα.
Ο Konrad Muzyka, στρατιωτικός αναλυτής με έδρα την Πολωνία, είπε ότι οι ρωσικές δυνάμεις είχαν την πρωτοβουλία σε μερικές περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας, αλλά είναι δύσκολο να δούμε μια πλευρά να κερδίζει το πάνω χέρι, χωρίς σημαντική ενίσχυση σε εξοπλισμό και ανθρώπινο δυναμικό.
«Όποιος μπορεί να το πετύχει αυτό, θα κερδίσει τον πόλεμο», είπε ο Muzyka.
Οι επιδόσεις της Ουκρανίας στο πεδίο της μάχης από τώρα έως τον χειμώνα θα μπορούσαν να καθορίσουν την κατεύθυνση του πολέμου, δήλωσε ο Neil Melvin, αναλυτής στο think tank RUSI. «Η Ουκρανία πρέπει να πείσει τους Δυτικούς υποστηρικτές ότι μπορεί να κερδίσει (στη μάχη) και έχει μομέντουμ. Εάν μπορέσουν να δείξουν, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ότι μπορούν να απωθήσουν τους Ρώσους και να διατηρήσουν αυτή τη δυναμική, θα είναι μια νίκη».
Αλλά όσο περισσότερο διαρκεί ο πόλεμος τόσο μεγαλύτεροι γίνονται οι κίνδυνοι διχασμού στη Δύση, καθώς οι τιμές ενέργειας είναι στα ύψη. «Όλοι οι οικονομικοί δείκτες γίνονται αρνητικοί τώρα. Θα είναι πιο δύσκολο να παρακινηθούν οι άνθρωποι που τρέμουν στα διαμερίσματά τους (να αποδεχτούν τις κακουχίες), εάν η Ουκρανία δεν φαίνεται να κερδίζει», είπε ο Melvin.
Πυρηνικός κίνδυνος;
Ο Tony Brenton, πρώην πρεσβευτής της Βρετανίας στη Ρωσία, είπε ότι η Δύση «κάποια στιγμή» ίσως χρειαστεί να «σπρώξει τους Ουκρανούς σε κάποιους μάλλον άβολους συμβιβασμούς», εκτός και αν το Κίεβο πετύχει κάποιου είδους πρόοδο. Και προειδοποίησε ότι η Ρωσία που έχει πυρηνικά όπλα θα μπορούσε να κλιμακώσει τη σύγκρουση, εάν αντιμετωπίσει ταπεινωτική ήττα.
«Αν η επιλογή για τη Ρωσία είναι να πολεμήσει σε έναν πόλεμο που χάνει και μάλιστα άσχημα ή κάποιο είδος πυρηνικής επίδειξης, δεν θα στοιχημάτιζα ότι δεν θα πήγαιναν για την πυρηνική επίδειξη», είπε ο Brenton.
Η Ρωσία έχει επανειλημμένα απορρίψει την ιδέα ότι θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσει τακτικά πυρηνικά όπλα. Ο Πούτιν τον περασμένο μήνα είπε ότι η Μόσχα μόλις είχε ξεκινήσει στην Ουκρανία.
Ο Σαμίρ Πούρι, συγγραφέας του «Ο Δρόμος της Ρωσίας προς τον Πόλεμο με την Ουκρανία», είπε ότι το Κίεβο κινδύνευε να αναγκαστεί να ζήσει με de facto διχοτόμηση, με έως και το ένα τέταρτο της επικράτειάς του υπό ρωσικό έλεγχο, εκτός και αν μπορούσε να αλλάξει τη δυναμική του πολέμου. «Νομίζω ότι η Ρωσία μπορεί να κρατηθεί στα εδάφη που κατέλαβε επί μακρόν και η διχοτόμηση είναι, δυστυχώς, το πιο πιθανό αποτέλεσμα μεσοπρόθεσμα», είπε ο Πούρι.
Άλλοι είναι πιο αισιόδοξοι. «Πιστεύω ότι το ρωσικό σύστημα υλικοτεχνικής υποστήριξης έχει εξαντληθεί και δεν πρόκειται να βελτιωθεί σύντομα», δήλωσε ο Χότζες, απόστρατος στρατηγός των ΗΠΑ. «Εάν η Δύση, με επικεφαλής τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, συνεχίσει να δίνει αυτό που είπαμε ότι θα παραδώσουμε... είμαι αισιόδοξος ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να ωθήσει τους Ρώσους πίσω στη γραμμή της 23ης Φεβρουαρίου μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους».