Περίπου 30 πλοία έχουν αναχωρήσει από τα μεγαλύτερα λιμάνια της Ουκρανίας στη Μαύρη Θάλασσα από τις 22 Ιουλίου. Την ημέρα εκείνη υπογράφηκε η συμφωνία στην Κωνσταντινούπολη, υπό τη διαμεσολάβηση του ΟΗΕ και της Τουρκίας, με στόχο να επιτραπούν ξανά οι εξαγωγές σιτηρών από την Ουκρανία που είχαν διακοπεί εξαιτίας του πολέμου με τη Ρωσία. Ένα από τα πρώτα πλοία που απέπλευσαν ναυλώθηκε από τον ΟΗΕ για να παραδώσει 23.000 τόνους σιτηρών στην Αιθιοπία. Μέχρι στιγμής περισσότεροι από 600.000 τόνοι σιτηρών έχουν βγει από τα λιμάνια της Ουκρανίας, σύμφωνα με τις αρχές. Τα σχέδια είναι φιλόδοξα και κάνουν λόγο για 100 πλοία τον μήνα. Ωστόσο κάτι τέτοιο φαίνεται να αργεί ακόμα.
Τα περισσότερα από τα πλοία που απέπλευσαν τις πρώτες εβδομάδες μετά τη συμφωνία είχαν μπλοκαριστεί εδώ και μήνες και η αγορά είναι ακόμα πολύ νευρική, μια και είναι απρόβλεπτη η πορεία του πολέμου. Ο Πάβλο Μαρτίσεφ από την Οικονομική Σχολή του Κιέβου εκτιμά ότι «χάρη στη συμφωνία της Κωνσταντινούπολης περισσότερα από 5 δισ. δολάρια συνάλλαγμα θα μπορούσαν να εισρεύσουν στην κατεστραμμένη από τον πόλεμο Ουκρανία και στους αγρότες της χώρας».
Οι ναυτιλιακές εταιρείες διστάζουν
Ωστόσο τα πράγματα δεν είναι απλά και το κόστος μεταφοράς σε συνθήκες πολέμου είναι πολύ υψηλό, εκτιμά ο Γκενέντι Ιβάνοφ, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας logistics BPG Shipping. Ο ειδικός για τις θαλάσσιες εμπορευματικές μεταφορές είναι σίγουρος ότι, όσο περισσότερο λειτουργεί χωρίς εμπόδια η συμφωνία, τόσο περισσότερες ναυτιλιακές εταιρείες θα τολμήσουν να πάνε στην Ουκρανία.
Ο Ιβάνοφ εξηγεί: «Η ενοικίαση ενός πλοίου για την εξαγωγή σιτηρών από την Ουκρανία κοστίζει περίπου 10.000 δολάρια την ημέρα περισσότερο απ' ό,τι θα πλήρωνε κανείς στη γειτονική Ρουμανία, για παράδειγμα. Οι εκτεταμένοι έλεγχοι ασφαλείας στην Κωνσταντινούπολη σημαίνουν επίσης ότι οι ναυτιλιακές εταιρείες χρεώνουν τους Ουκρανούς πελάτες επιπλέον επτά έως εννέα ημέρες. Ήταν προϋπόθεση που έθεσαν οι Ρώσοι στις διαπραγματεύσεις. Κάθε πλοίο θα έπρεπε να ερευνάται από τον τουρκικό στρατό, τόσο στον δρόμο προς την Ουκρανία όσο και στην επιστροφή, προκειμένου να αποτραπεί οποιαδήποτε παράδοση όπλων.
Τι θα γίνει με τα εκατομμύρια τόνους σιτηρών;
Αυτό το κόστος οδηγεί σε μείωση των τιμών για τους Ουκρανούς αγρότες. Είναι ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τον κύριο ανταγωνιστή στις αγορές σιτηρών, τη Ρωσία, αν και τα ασφάλιστρα κινδύνου για τα ρωσικά λιμάνια έχουν επίσης αυξηθεί από το ξέσπασμα του πολέμου.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις ειδικών, περίπου 18 εκατ. τόνοι σιτηρών εξακολουθούν να βρίσκονται στις ουκρανικές αποθήκες. Τα πράγματα στενεύουν, ειδικά για τους αγρότες που καλλιεργούν καλαμπόκι. «Η νέα συγκομιδή θα γίνει τον Σεπτέμβριο-Οκτώβριο και, αν δεν επιταχυνθούν άμεσα οι εξαγωγές, θα υπάρξει έλλειψη χώρων αποθήκευσης για περίπου 10 εκατομμύρια τόνους καλαμποκιού», προειδοποιεί ο Πάβλο Μαρτίσεφ και ζητά διεθνή υποστήριξη, για παράδειγμα με τη μορφή φθηνών δανείων, ειδικότερα για τις μικρότερες επιχειρήσεις.
ΠΗΓΗ: DEUTSCHE WELLE