Το φιλόδοξο σχέδιο της Ευρώπης να απεξαρτηθεί από το ρωσικό φυσικό αέριο και να αντικαταστήσει ένα μέρος του με εισαγωγές μέσω δεξαμενοπλοίων αντιμετωπίζει ένα σημαντικό εμπόδιο: τις μεγάλες αποκλίσεις τιμών, ανάλογα με τον τελικό προορισμό του καυσίμου.
Παρόλο που φτάνουν στις ευρωπαϊκές ακτές ποσότητες ρεκόρ υγροποιημένου φυσικού αερίου, εντούτοις η έλλειψη διασυνδέσεων από βασικούς τερματικούς σταθμούς σημαίνει ότι το αέριο δεν μπορεί να φτάσει εύκολα ιδίως στις ανατολικές χώρες, που εξαρτώνται περισσότερο από τις προμήθειες μέσω ρωσικών αγωγών.
Ως αποτέλεσμα, οι βραχυπρόθεσμες τιμές του φυσικού αερίου σε Βρετανία, Γαλλία και Ισπανία έχουν υποχωρήσει στο ένα τρίτο σε σχέση με την ολλανδική και τη γερμανική αγορά, σύμφωνα με τη Citigroup. Τέτοιες αποκλίσεις δυσχεραίνουν την εμπορία καυσίμων, πιθανώς διατηρώντας ασταθείς τις τιμές μέχρι να αποκατασταθούν τα προβλήματα από τη συμφόρηση.
Απόκλιση τιμών φυσικού αερίου σε Βρετανία, Ολλανδία και Ισπανία
«Δεν υπάρχουν υποδομές για τις ροές από τη Δύση προς την Ανατολή», δήλωσε ο Μάρκο Σαλφράνκ, επικεφαλής ευρωπαϊκού εμπορίου στην Axpo Solutions AG στο Μπάντεν της Ελβετίας. «Εν ολίγοις, λόγω συμφόρησης, το LNG δεν είναι η μόνη λύση για την αντικατάσταση του ρωσικού αερίου».
Η απόκλιση τιμών και οι περιορισμοί στις υποδομές καταδεικνύουν ότι ο στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αντικαταστήσει το ένα τρίτο του ρωσικού φυσικού αερίου με LNG βραχυπρόθεσμα δεν θα είναι εύκολος, σημειώνει το Blοomberg. Μια λύση θα μπορούσε να είναι η σύνδεση δεξαμενόπλοιων LNG με τοπικά δίκτυα φυσικού αερίου.
Τουλάχιστον οκτώ τερματικά πλοία LNG, γνωστά ως πλωτές μονάδες αποθήκευσης και επαναεριοποίησης (FSRU), έχουν προαναγγελθεί τους τελευταίους τρεις μήνες στη Γερμανία και την Εσθονία. Αν και ορισμένα μπορούν να εγκατασταθούν ήδη τον προσεχή χειμώνα, θα είναι χρήσιμα μόνο εφόσον συνδεθούν με υπάρχοντα δίκτυα και υποστηρίζονται από συμφωνίες για 24ωρη παροχή.
Οι FSRU δεν μπορούν από μόνες τους να λύσουν το πρόβλημα. «Αποτελούν καλή λύση εφόσον υπάρχει σχετική διασύνδεση. Εξάλλου, εξακολουθεί να υπάρχει συμφόρηση εκεί όπου μπορούν να τοποθετηθούν», δήλωσε ο Gyorgy Vargha, διευθύνων σύμβουλος της MET International AG, εταιρείας εμπορίας ενέργειας με έδρα την Ελβετία. Η ασφάλεια εφοδιασμού επίσης απαιτεί μακροπρόθεσμες συμβάσεις, συμπληρώνει.
Το ερώτημα είναι πώς θα προμηθεύονται αέριο χώρες όπως η Ουγγαρία και η Βουλγαρία, όπου δεν υπάρχει πρόσβαση για μεγάλα πλοία LNG. Μια επιλογή είναι η προσαρμογή της υπάρχουσας υποδομής αγωγών.
Η Ευρώπη εξετάζει πώς να αντιστρέψει τις ροές του TAP, έτσι ώστε το φυσικό αέριο να μπορεί να ταξιδέψει από την Ιταλία στην Ελλάδα, δηλώνει ο Σαλφράνκ. Ο TAP φέρνει αέριο από ανατολικά προς δυτικά, από το Αζερμπαϊτζάν μέσω νοτιοανατολικής Ευρώπης στην Ιταλία, ωστόσο η αντίθετη ροή θα βοηθούσε στη διαφοροποίηση των ευρωπαϊκών προμηθειών.
Μπορεί η Ευρώπη να ποντάρει στο LNG, ωστόσο το καύσιμο πρέπει από κάπου να προέλθει. Τα νέα εργοστάσια παραγωγής δεν θα αρχίσουν να παραδίδουν περισσότερες προμήθειες πριν από το 2025. Ο ανταγωνισμός για διαθέσιμα καύσιμα θα παραμείνει έντονος τα επόμενα τρία χρόνια, διατηρώντας υψηλές τις τιμές, συνεχίζει το Blοomberg.
«Η μεγιστοποίηση της χρήσης LNG θα ασκήσει τεράστια πίεση και θα εξαντλήσει τις υποδομές», δηλώνει ο Vargha. «Δεν υπάρχει αρκετή χωρητικότητα ώστε να αποφευχθεί η καταβαράθρωση της ζήτησης, σ' ένα σενάριο χωρίς ρωσικό αέριο».