Οι δημοσιονομικές θέσεις της Ολλανδίας και της Ισπανίας είναι ουσιαστικά όσο πιο μακριά θα μπορούσαν να είναι, με τη Χάγη να κινείται επιμελώς κάτω από το όριο της ΕΕ για 60% αναλογία χρέους προς το ΑΕΠ και τη Μαδρίτη σχεδόν διπλάσια.
Ωστόσο, όπως μεταδίδει το Politico, oι δύο χώρες συνεργάστηκαν τη Δευτέρα ενόψει μιας συνεχιζόμενης αναθεώρησης των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ, επιδιώκοντας συναίνεση σε όλη την ΕΕ, σε μια συζήτηση που έχει σε μεγάλο βαθμό υπάρξει ως «ο λιτός Βορράς εναντίον του σπάταλου Νότου».
«Πρέπει να αφήσουμε πίσω τα παλιά χαρακώματα και τις παλιές συζητήσεις του παρελθόντος», δήλωσε στο Politico η αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Οικονομικών της Ισπανίας Νάντια Καλβίνο (φωτό). «Είναι η ώρα να οικοδομήσουμε στη βάση της συναίνεσης, μια προσέγγιση που να είναι αξιόπιστη και ρεαλιστική».
«Αυτό σημαίνει ότι οι κανόνες μας πρέπει να λαμβάνουν υπόψη το γεγονός ότι οι λόγοι χρέους προς ΑΕΠ σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες είναι πολύ διαφορετικοί από αυτούς που είχαμε πριν μας χτυπήσει η πανδημία», είπε. «Η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει μια τεράστια επενδυτική προσπάθεια, προκειμένου να διασφαλίσει τη στρατηγική μας αυτονομία σε αυτό το νέο γεωπολιτικό πλαίσιο. Αυτό είναι γεγονός».
«Ας μη σπαταλάμε ενέργεια και χρόνο σε επιφανειακές διαφορές. Ας εστιάσουμε στο κοινό έδαφος, να χτίσουμε από κοινό έδαφος», είπε η Ολλανδή ομόλογός της Σίγκριντ Κάαγκ, σε συνέντευξη Τύπου τη Δευτέρα.
Η συζήτηση για τους δημοσιονομικούς κανόνες έχει χάσει τον επείγοντα χαρακτήρα της, αφότου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σηματοδότησε νωρίτερα φέτος ότι πιθανότατα θα παρατείνει τη λεγόμενη γενική ρήτρα διαφυγής για ένα ακόμη έτος, έως το 2023, πράγμα που σημαίνει ότι οι χώρες δεν θα πρέπει να συμμορφωθούν με τους τρέχοντες δημοσιονομικούς κανόνες για λίγο ακόμα. Αλλά και οι δύο πιστεύουν ότι η συζήτηση δεν πρέπει να χάσει τη δυναμική τους.
«Ανεξάρτητα από το εάν η γενική ρήτρα διαφυγής θα επεκταθεί ή όχι έως το 2023... είναι πραγματικά καιρός να γίνει αυτή η συζήτηση», είπε η Καλβίνο.
Οι δύο χώρες παρουσίασαν τα κοινά τους σημεία σε ένα κοινό έγγραφο που εκδόθηκε τη Δευτέρα στο περιθώριο της συνάντησης των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης στο Λουξεμβούργο. Ζητούν οι χώρες της ΕΕ να χαράξουν τη δική τους πορεία μείωσης του χρέους με τρόπο «ρεαλιστικό, σταδιακό αλλά φιλόδοξο, καθώς και συμβατό με την οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας». Αναγνωρίζουν επίσης ότι «σημαντικές δημόσιες επενδύσεις από την ΕΕ και τις εθνικές χρηματοδοτήσεις θα είναι απαραίτητες για τις ιδιωτικές επενδύσεις σε στρατηγικούς τομείς».
Αυτή η ευελιξία θα πρέπει να συνοδεύεται από «σαφείς διασφαλίσεις και μεγαλύτερο ρόλο των Ανεξάρτητων Δημοσιονομικών Θεσμών», διασφαλίζοντας ότι οι χώρες συμμορφώνονται. Ζητούν επίσης «έναν απλό κανόνα δαπανών» που θα καθιστούσε τους κανόνες πιο κατανοητούς και πιο εφαρμόσιμους.
Αυτό θα σήμαινε να δοθούν στις χώρες περισσότερα περιθώρια για τον ρυθμό μείωσης του χρέους και κατάργηση της απαίτησης μείωσης του πλεονάζοντος χρέους κατά 5% ετησίως, έναντι της διαβεβαίωσης για πιο συνεπή και αυστηρή εφαρμογή, εάν οι χώρες παραστρατήσουν.
Αυτό που δεν λένε οι δύο χώρες είναι πού διαφέρουν: Εάν οι επενδύσεις θα πρέπει να μετρούν για τον υπολογισμό του χρέους και του ελλείμματος -ο λεγόμενος «χρυσός κανόνας» που πίεσαν η Γαλλία και η Ιταλία- ή εάν το «εφάπαξ» πείραμα της ΕΕ όσον αφορά την κοινή έκδοση για την αντιμετώπιση της πανδημίας θα πρέπει να μετατραπεί σε κάτι πιο διαρθρωτικό.
Η Κάαγκ απέρριψε και τα δύο σε πρόσφατη συνέντευξή της στο Politico, ενώ η Καλβίνο μίλησε για την ανάγκη διατήρησης των επενδύσεων με ταυτόχρονη μείωση του χρέους της πανδημίας.
Θα υπάρξει ωστόσο χρόνος για διαφωνίες.
«Το σημείο εκκίνησης πρέπει να είναι εκείνα τα στοιχεία για τα οποία υπάρχει ευρεία συναίνεση», είπε η Καλβίνο. «Το επόμενο βήμα θα πρέπει να είναι μια πρόταση της Επιτροπής. Και μπορούμε να κάνουμε αυτή τη συζήτηση και να εξετάσουμε τις διάφορες επιλογές βάσει αυτής της πρότασης».