Η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού χαρακτήρισε σήμερα το μεσημέρι «σπαρακτική» την κατάσταση στη Μαριούπολη, όπου η απομάκρυνση των αμάχων κατοίκων διεκόπη, καλώντας τα μέρη να προστατεύσουν τους αμάχους στην Ουκρανία, είτε υπάρχουν και λειτουργούν ανθρωπιστικοί διάδρομοι είτε όχι.
«Κατανοούμε ότι οι επιχειρήσεις ασφαλούς διέλευσης από τη Μαριούπολη και τη Βολνοβάχα δεν θα ξεκινήσουν σήμερα. Συνεχίζουμε να συνεργαζόμαστε με τα μέρη σχετικά με την ασφαλή διέλευση αμάχων από τις διάφορες πόλεις που έχουν πληγεί από τη σύγκρουση", δήλωσε η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού (ICRC) σε ένα δελτίο Τύπου. «Οι σκηνές που εκτυλίσσονται σήμερα στη Μαριούπολη και σε άλλες πόλεις είναι αποκαρδιωτικές», πρόσθεσε η οργάνωση, η οποία έχει την έδρα της στη Γενεύη της Ελβετίας.
Η Ρωσία ανακοίνωσε το πρωί του Σαββάτου κατάπαυση του πυρός από τις 09:00 τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας, για να επιτραπεί στους αμάχους από τη Μαριούπολη και την πόλη Βολνοβάχα, 60 χιλιόμετρα βόρεια, να φύγουν. Ωστόσο, η απομάκρυνση των κατοίκων της Μαριούπολης, ενός στρατηγικού ουκρανικού λιμανιού που περικυκλώνεται από ρωσικές δυνάμεις και τους συμμάχους τους, διεκόπη λόγω πολλαπλών ρωσικών παραβιάσεων της εκεχειρίας, κατήγγειλε το δημαρχείο της πόλης νωρίτερα.
Το Κίεβο υποστήριξε ότι οι ρωσικοί βομβαρδισμοί ανατολικών πόλεων, συμπεριλαμβανομένης της Μαριούπολης, εμπόδιζαν τους κατοίκους να απομακρυνθούν από την περιοχή μέσω των ανθρωπιστικών διαδρόμων που συμφωνήθηκαν στον τελευταίο γύρο συνομιλιών για την κατάπαυση του πυρός. «Ο συνεχιζόμενος βομβαρδισμός καθιστά αδύνατο το άνοιγμα ανθρωπιστικών διαδρόμων για την ασφαλή απομάκρυνση αμάχων και την παράδοση φαρμάκων και τροφίμων», ανέφερε ανακοίνωση του ουκρανικού υπουργείου Εξωτερικών.
Το ουκρανικό ΥΠΕΞ είπε επίσης, ότι οι ρωσικοί ισχυρισμοί ότι η Ουκρανία παραβίαζε τις απομακρύνσεις αμάχων «είναι ψευδείς και αποτελούν παραπληροφόρηση για να δικαιολογήσουν τις εγκληματικές ενέργειες του ρωσικού στρατού».
Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε ότι κανείς δεν χρησιμοποίησε δύο ανθρωπιστικούς διαδρόμους που δημιουργήθηκαν κοντά στις πόλεις Μαριούπολη και Βολνοβάκα της Ουκρανίας σήμερα και κατηγόρησε τους Ουκρανούς «εθνικιστές» ότι εμπόδισαν αμάχους να φύγουν, μετέδωσε το πρακτορείο Reuters, επικαλούμενο το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων RIA.
Σε δηλώσεις που έρχονται σε πλήρη αντίθεση με δηλώσεις Ουκρανών αξιωματούχων, το υπουργείο είπε ότι οι ρωσικές δυνάμεις δέχθηκαν πυρά μετά τη δημιουργία των ανθρωπιστικών διαδρόμων, κατά τη διάρκεια μιας μερικής κατάπαυσης του πυρός.
«Είτε λειτουργήσουν οι ανθρωπιστικοί διάδρομοι είτε όχι τις επόμενες ημέρες, τα μέρη πρέπει να συνεχίσουν να προστατεύουν τους αμάχους και τις μη στρατιωτικές υποδομές σύμφωνα με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, τόσο για αυτούς που επιλέγουν να φύγουν όσο και για αυτούς που παραμένουν», είπε. «Οι λεγόμενοι ανθρωπιστικοί διάδρομοι ή άλλα μέτρα που στοχεύουν στην παροχή ανακούφισης σε άτομα που πλήττονται από τη σύγκρουση πρέπει να σχεδιάζονται καλά και να εφαρμόζονται κατά τη συμφωνία των εμπλεκόμενων μερών», σημείωσε επίσης.
Η κατάληψη της Μαριούπολης, μιας πόλης περίπου 450.000 κατοίκων που βρίσκεται στην Θάλασσα του Αζόφ, θα αποτελέσει σημείο καμπής στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Θα επιτρέψει τη διασταύρωση μεταξύ των ρωσικών δυνάμεων που προέρχονται από την προσαρτημένη Κριμαία, που έχουν ήδη καταλάβει τα βασικά λιμάνια του Μπερντιάνσκ και της Χερσώνας, και των αυτονομιστών και των ρωσικών στρατευμάτων στο Ντονμπάς.
Δευτέρα οι νέες διαπραγματεύσεις
Εν τω μεταξύ ο τρίτος γύρος διαπραγματεύσεων μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας που αναμένονταν για αυτό το σαββατοκύριακο μεταφέρθηκαν για τη Δευτέρα, όπως λέει η ουκρανική ομάδα διαπραγμάτευσης και μεταδίδει το Reuters.
Ευρεία επίθεση από Ρωσία
Το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας ανέφερε ότι οι ρωσικές δυνάμεις πραγματοποιούν μια ευρεία επίθεση στην Ουκρανία και έχουν καταλάβει πολλές πόλεις και χωριά, μεταδίδει το πρακτορείο Reuters επικαλούμενο το ρωσικό Interfax.
Σύμφωνα με την πηγή αυτή, σε αερομαχία κοντά στο Ζιτόμιρ, μια πόλη που απέχει περίπου 100 χιλιόμετρα δυτικά του Κιέβου, καταρρίφθηκαν τέσσερα ουκρανικά μαχητικά αεροσκάφη Su-27.
Το πρακτορείο Tass, πάντα σύμφωνα με το Reuters, μεταδίδει ότι από την αρχή του πολέμου, στις 24 Φεβρουαρίου, οι ρωσικές δυνάμεις έχουν καταστρέψει 69 αεροσκάφη στο έδαφος και 21 στον αέρα.
Συνεχίζονται οι σφοδρές μάχες στο Κίεβο
Την ίδια ώρα σφοδρές μάχες μαίνονται γύρω από το Κίεβο. Η ανακοίνωση περί απομάκρυνση των αμάχων από τη Μαριούπολη, ο οποίος ενδέχεται να ανοίξει τον δρόμο για την κατάκτηση της πόλης από τους Ρώσους, έγινε την ώρα που Κίεβο και Μόσχα ετοιμάζονται για έναν τρίτο γύρο διαπραγματεύσεων στη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Σύμφωνα με τον Μιχαΐλο Ποντόλιακ, σύμβουλο του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο τρίτος γύρος των συνομιλιών ενδέχεται να πραγματοποιηθεί σήμερα ή αύριο.
Όμως οι πιθανότητες να υπάρξει πρόοδος σε αυτές είναι εξαιρετικά μικρές, καθώς ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έχει προειδοποίησε ότι ο διάλογος με το Κίεβο δεν θα είναι εφικτός παρά μόνο αν γίνουν δεκτές «όλες οι απαιτήσεις της Ρωσίας», κυρίως το «ουδέτερο και μη πυρηνικό» καθεστώς της Ουκρανίας και «η υποχρεωτική της αποστρατιωτικοποίηση».
Παράλληλα ο σύμβουλος του ουκρανικού υπουργείου Εσωτερικών Αντόν Χερασένκο δήλωσε σήμερα ότι θα υπάρξουν και άλλες συμφωνίες με τη Ρωσία για τη δημιουργία ανθρωπιστικών διαδρόμων προκειμένου να απομακρυνθούν οι άμαχοι από τις πόλεις που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των μαχών.
«Σίγουρα θα υπάρξουν και άλλες συμφωνίες όπως αυτή για όλες τις άλλες περιοχές», επεσήμανε.
Δέκα μέρες που συγκλονίζουν τον κόσμο
Έπειτα από δέκα ημέρες πολέμου ο απολογισμός των νεκρών είναι αδύνατο να επιβεβαιωθεί από ανεξάρτητες πηγές. Το Κίεβο κάνει λόγο για τουλάχιστον 350 αμάχους νεκρούς, όπως και περισσότερους από 9.000 Ρώσους στρατιώτες, χωρίς να αναφέρεται στις απώλειες μεταξύ του ουκρανικού στρατού. Η Μόσχα από την πλευρά της έχει ανακοινώσει ότι 2.870 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί από την ουκρανική πλευρά και 498 από τη ρωσική.
Περισσότεροι από 1,2 εκατομμύριο πρόσφυγες έχουν ήδη φύγει από την Ουκρανία, σύμφωνα με τον πιο πρόσφατο απολογισμό της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR).
Η κατάληψη της Μαριούπολης, που πολιορκείται και βομβαρδίζεται από τους Ρώσους εδώ και σχεδόν μία εβδομάδα με αποτέλεσμα να έχει διακοπεί η ηλεκτροδότηση και να υπάρχουν ελλείψεις σε τρόφιμα και νερό, θα αποτελέσει σημαντική καμπή για τη σύγκρουση. Θα επιτρέψει να ενωθούν οι ρωσικές δυνάμεις που προέρχονται από την Κριμαία, την οποία η Ρωσία προσάρτησε το 2014, και οι οποίες ήδη έχουν καταλάβει τα λιμάνια- κλειδί Μπερντιάνσκ και Χερσώνα με τις δυνάμεις των φιλορώσων αυτονομιστών ανταρτών στην ανατολική Ουκρανία.
Το 2014 η Μαριούπολη, μια πόλη με περίπου 450.000 κατοίκους, είχε αντισταθεί στις επιθέσεις των φιλορώσων ανταρτών.
«Δειλή και τρομοκρατική»
Σήμερα το πρωί ο Ουκρανός υπουργός Άμυνας Ολέξιι Ρέζνικοφ σε ανάρτησή του στο Facebook παραδέχθηκε ότι οι Ρώσοι έχουν σημειώσει προόδους σε πολλές κατευθύνσεις, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι ελέγχουν «ένα μικρό κομμάτι» της χώρας και προσθέτοντας ότι οι Ουκρανοί μαχητές «τους απωθούν».
«Ο ‘μεγάλος’ στρατός δείχνει την πραγματική, δειλή και τρομοκρατική του φύση, ικανή να επιτεθεί σε αμάχους –γυναίκες, παιδιά, άοπλους πολίτες», αλλά «ο εχθρός θα απαντήσει για κάθε ζωή που θα χαθεί, για κάθε δάκρυ που θα προκληθεί», τόνισε ο Ρέζνικοφ.
Ο ρωσικός στρατός, ο οποίος εξακολουθεί να βομβαρδίζει τα περίχωρα του Κιέβου, κυρίως τα βορειοδυτικά και τα ανατολικά, ανακοίνωσε ότι οι φιλορώσοι αντάρτες στην ανατολική Ουκρανία ελέγχουν έξι πόλεις στην επαρχία Ντονέτσκ. Οι ρωσικές δυνάμεις αναφέρουν ότι έχουν σημειώσει προόδους και στον νότο, καταλαμβάνοντας δέκα χωριά και περιοχές.
Μεταξύ της Μαριούπολης και του Κιέβου ο ρωσικός στρατός ελέγχει από χθες Παρασκευή το πυρηνικό εργοστάσιο της Ζαπορίζια, όπου από τα πλήγματα του ρωσικού πυροβολικού προκλήθηκε πυρκαγιά.
Η Μόσχα από την πλευρά της κατηγόρησε «ομάδες Ουκρανών δολιοφθορέων με τη συμμετοχή μισθοφόρων» για την πυρκαγιά αυτή.
Οι χώρες της G7 ανακοίνωσαν ότι «θα επιβάλλουν νέες αυστηρές κυρώσεις σε απάντηση στη ρωσική επιθετικότητα».
ΤΟ ΝΑΤΟ δεν θέλει εμπλοκή, φόβος για ευρεία σύρραξη
Αν και υπογράμμισε ότι είναι αναγκαίο «να τερματιστεί» αυτή η σύγκρουση, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ προειδοποίησε ότι η Συμμαχία δεν μπορεί να απαντήσει στο αίτημα του Κιέβου να δημιουργήσει ζώνη απαγόρευσης πτήσεων πάνω από την Ουκρανία.
Αυτό θα σήμαινε «να στείλουμε αεροσκάφη του ΝΑΤΟ στον ουκρανικό εναέριο χώρο» για να «καταρρίψουμε ρωσικά αεροσκάφη» και με αυτό τον τρόπο «θα μπορούσαμε να οδηγηθούμε σε μια ευρεία σύρραξη», σημείωσε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι αντέδρασε έντονα. Το ΝΑΤΟ «έδωσε το πράσινο φως για τη συνέχιση των βομβαρδισμών των πόλεων και των χωριών της Ουκρανίας αρνούμενο να επιβάλει ζώνη απαγόρευσης πτήσεων», κατήγγειλε.
Βόμβες σε άλλες πόλεις
Αν και έχει ανακοινωθεί «προσωρινή κατάπαυση του πυρός» σε δύο πόλεις, ο πόλεμος συνεχίζεται σε όλη τη χώρα.
Ουκρανικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν εκρήξεις και επικείμενες αεροπορικές επιδρομές σε διάφορες πόλεις, καθώς η ρωσική επίθεση εισέρχεται στη 10η μέρα της.
Οι βομβαρδισμοί στην ανατολική πόλη Sumy, που επί του παρόντος περικυκλώνεται από ρωσικά στρατεύματα, ξεκίνησαν τα ξημερώματα το Σάββατο, σύμφωνα με το ειδησεογραφικό κανάλι Ukraine-24.
Η ιστοσελίδα Kyiv Independent ανέφερε ότι πολλές εκρήξεις ακούστηκαν στο Χάρκοβο. Ένας κάτοικος που βρίσκεται σε καταφύγιο σε έναν σιδηροδρομικό σταθμό ανάρτησε στο Twitter μαρτυρία για επίθεση με ρουκέτες που έπληξαν την πλατφόρμα ήδη 03:00 τοπική ώρα το Σάββατο, όπως αναφέρει το BBC.
Το Kyiv Independent έχει επίσης δημοσιεύσει tweet σχετικά με προειδοποιήσεις αεροπορικών επιδρομών στην πρωτεύουσα Κίεβο, καθώς και στις πόλεις Sumy, Zhytomyr και Chernihiv, ζητώντας από τους ανθρώπους να πάνε στο πλησιέστερο καταφύγιο.
Νωρίτερα, ο δήμαρχος της Μαριούπολης, ζητούσε να δημιουργηθεί ανθρωπιστικός διάδρομος, καταγγέλλοντας πως το στρατηγικής σημασίας λιμάνι της πόλης στην ανατολική Ουκρανία, συνεχίζει να τελεί υπό πολιορκία, υφίσταται «αποκλεισμό» από τον ρωσικό στρατό και «ανελέητες» επιθέσεις,
«Αυτή τη στιγμή ψάχνουμε λύσεις στα ανθρωπιστικά προβλήματα και όλα τα πιθανά μέσα για να βγει η Μαριούπολη από τον αποκλεισμό», ανέφερε ο Βαντίμ Μποϊτσένκο μέσω Telegram γύρω στα μεσάνυχτα.
«Προτεραιότητά μας είναι να εφαρμοστεί κατάπαυση του πυρός για να μπορέσουμε να αποκαταστήσουμε ζωτικής σημασίας υποδομές και να οργανώσουμε ανθρωπιστικό διάδρομο για να μπορέσουν έρθουν τρόφιμα και φάρμακα στην πόλη», συνέχισε.
Η κατάληψη της πόλης των περίπου 450.000 κατοίκων, στις ουκρανικές ακτές στην Αζοφική Θάλασσα, θα αποτελούσε σημαντική καμπή για την προέλαση των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία.
Θα επέτρεπε να συνδεθούν οι δυνάμεις από την -προσαρτημένη στη Ρωσία- Κριμαία, που ήδη κυρίευσαν τα λιμάνια-κλειδιά Μπερντιάνσκ και Χερσώνα, με τα στρατεύματα των αυτονομιστών και του ρωσικού στρατού στο Ντονμπάς.
Προχθές Πέμπτη, ο δήμαρχος της Μαριούπολης κατηγόρησε τον ρωσικό στρατό ότι έθεσε την πόλη υπό πολιορκία καταστρέφοντας γέφυρες και τρένα για να εμποδίσει κατοίκους να φύγουν.
«Εδώ και πέντε ημέρες ο τόπος μας, η οικογένειά μας του μισού εκατομμυρίου κατοίκων, υφίσταται ανελέητες επιθέσεις», ανέφερε, καλώντας ταυτόχρονα να συνεχιστεί η «αντίσταση».
Πάντα σύμφωνα με τον δήμαρχο, την πόλη συνεχίζουν να υπερασπίζουν μονάδες του ουκρανικού στρατού, της Εθνικής Φρουράς, της υπερεθνικιστικής οργάνωσης Αζόφ, της συνοριοφρουράς και των πεζοναυτών.
Τρίτος γύρος συνομιλιών Ρωσίας - Ουκρανίας το Σαββατοκύριακο
Ρωσία και η Ουκρανία έχουν προγραμματίσει τρίτο γύρο συνομιλιών για το Σαββατοκύριακο, αναφέρεται σε ανακοίνωση της καγκελαρίας μετά την τηλεφωνική επικοινωνια του Ρώσου προέδρου Β. Πούτιν με τον καγκελάριο της Γερμανίας Ο. Σολτς. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, η συνομιλία διήρκεσε μία ώρα και οι δύο ηγέτες συζήτησαν για τις διαφορετικές απόψεις τους, με τον Όλαφ Σολτς να εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία.
«Εδώ και μέρες υπάρχουν άσχημες εικόνες και πληροφορίες από την Ουκρανία», επισήμανε ο καγκελάριος και κάλεσε τη ρωσική ηγεσία «να σταματήσει αμέσως όλες τις μάχες και να επιτρέψει την πρόσβαση της ανθρωπιστικής βοήθειας στις επίμαχες περιοχές». Οι δύο ηγέτες συμφώνησαν να πραγματοποιήσουν περαιτέρω συνομιλίες στο εγγύς μέλλον.
Νέα συνεδρίαση του ΣΑ του ΟΗΕ τη Δευτέρα
Το Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών θα συνεδριάσει για μια ακόμη φορά κατεπειγόντως μεθαύριο Δευτέρα στις 15:00 (ώρα Νέας Υόρκης· στις 22:00 ώρα Ελλάδας) για να συζητήσει την ανθρωπιστική κρίση που έχει προκαλέσει στην Ουκρανία η εισβολή των ένοπλων δυνάμεων της Ρωσίας, κατόπιν αιτήματος των ΗΠΑ και της Αλβανίας, δήλωσαν χθες Παρασκευή διπλωματικές πηγές.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση του ΣΑ, θα διεξαχθούν διαβουλεύσεις κεκλεισμένων των θυρών, κατόπιν αιτήματος του Μεξικού και της Γαλλίας, που καταρτίζουν σχέδιο απόφασης με περιεχόμενο ακόμη υπό διαμόρφωση, διευκρίνισε στο Γαλλικό Πρακτορείο διπλωμάτης που μίλησε υπό τον όρο να μην κατονομαστεί.
Το γαλλομεξικανικό σχέδιο ψηφίσματος, πρωτοβουλία αρχικά της γαλλικής προεδρίας με την προοπτική πως θα διεξαγόταν ψηφοφορία την Τρίτη, που πάντως δεν έγινε, θα αξιώνει αναστολή των εχθροπραξιών, ανεμπόδιστη διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας και προστασία των αμάχων.
Το σχέδιο απόφασης συνάντησε ενστάσεις, ιδίως από τις ΗΠΑ, που τόνισαν ότι δεν θα το υποστηρίξουν εάν δεν προσάπτει ρητώς την ευθύνη στη Ρωσία για την ανθρωπιστική κρίση, σημείωσε έτερη διπλωματική πηγή, επίσης υπό τον όρο να μην κατονομαστεί.
Σύμφωνα με αρκετές πηγές, η Γαλλία αποφάσισε τελικά, μετά τις επικρίσεις των Αμερικανών και Ευρωπαίων, να μην επιμείνει να τεθεί το κείμενο σε ψηφοφορία το ταχύτερο.
Οποιοδήποτε σχέδιο ψηφίσματος κατηγορεί τη Ρωσία είναι πρακτικά καταδικασμένο σε αποτυχία, καθώς η Μόσχα έχει δικαίωμα βέτο στις αποφάσεις του ΣΑ.
Για το Μεξικό, μολονότι το ρωσικό βέτο είναι βέβαιο, έχει σημασία να φανεί εκ νέου η διεθνής απομόνωση της Ρωσίας στη στρατιωτική περιπέτειά της αυτή, με ένα κείμενο που θα υποστηριχθεί από όσο περισσότερα από τα δεκαπέντε κράτη μέλη είναι δυνατόν.
Προχθές Πέμπτη η Ουκρανία και η Ρωσία συμφώνησαν να οργανώσουν «ανθρωπιστικούς διάδρομους» ώστε οι άμαχοι να μπορούν να φύγουν από τις εμπόλεμες ζώνες. Το εάν, το κατά πόσον και το πώς θα γίνουν πραγματικότητα οι «διάδρομοι» αυτοί μένει να αποδειχθεί, μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Ο Ζελένσκι κατηγόρησε το NATO για «αυτοΰπνωση» διότι αρνείται επιβολή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων
Ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι αντέδρασε με οργή χθες Παρασκευή στην απόφαση του NATO να μην προχωρήσει στην επιβολή ζώνης αεροπορικού αποκλεισμού στην Ουκρανία εν μέσω της εισβολής του στρατού της Ρωσίας, υποστηρίζοντας ότι τα κράτη μέλη της Ατλαντικής Συμμαχίας περιέρχονται, κατ’ αυτόν, σε «αυτοΰπνωση».
«Η ηγεσία της Συμμαχίας έδωσε το πράσινο φως για τη συνέχιση των βομβαρδισμών των πόλεων και των χωριών της Ουκρανίας αρνούμενη να επιβάλει ζώνη απαγόρευσης πτήσεων», εξεμάνη σε βίντεο που μεταφορτώθηκε στον ιστότοπο της ουκρανικής προεδρίας.
«Θεωρούμε ότι οι χώρες του NATO δημιούργησαν μόνες τους το αφήγημα πως η επιβολή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων πάνω από την Ουκρανία θα προκαλούσε απευθείας επίθεση της Ρωσίας εναντίον τους», συνέχισε.
Πρόκειται κατά τον κ. Ζελένσκι «για μια διαδικασία αυτοΰπνωσης, για κάποιους που είναι αδύναμοι, που έχουν εσωτερική ανασφάλεια, ενώ διαθέτουν όπλα πολύ πιο ισχυρά από τα δικά μας».
Τα κράτη μέλη του NATO απέρριψαν το αίτημα του Κιέβου να επιβληθεί ζώνη αεροπορικού αποκλεισμού στην Ουκρανία, για να αποτραπεί το ενδεχόμενο να εμπλακούν στον πόλεμο.
«Το ζήτημα συζητήθηκε και οι σύμμαχοι συμφώνησαν ότι δεν πρέπει να αναπτύξουμε αεροσκάφη του NATO για να επιχειρήσουν στον ουκρανικό εναέριο χώρο ή στρατεύματα του NATO στο έδαφος, διότι θα μπορούσαμε να βρεθούμε αντιμέτωποι με ολοκληρωτικό πόλεμο στην Ευρώπη», εξήγησε ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού του Συμφώνου του Βόρειου Ατλαντικού, ο Γενς Στόλτενμπεργκ.
«Τι σκεφτόσασταν σε αυτή τη συνάντηση; Όλοι όσοι θα πεθάνουν από εδώ και στο εξής θα πεθάνουν εξαιτίας σας, εξαιτίας της αδυναμίας σας, εξαιτίας της αποσύνδεσής σας», υποστήριξε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, μιλώντας περί «αδύναμων» ηγετών του NATO που έχουν καταληφθεί από «σύγχυση».
Ουρές προσφύγων στα σύνορα Πολωνίας-Ουκρανίας
Παιδιά σε κατάσταση σοκ, γυναίκες που κλαίνε έχοντας αφήσει πίσω συζύγους, πατεράδες και αδελφούς, ηλικιωμένοι ταλαιπωρημένοι από το πολύωρο ταξίδι, περνούν τα σύνορα Πολωνίας- Ουκρανίας για να ξεφύγουν από τον πόλεμο στη χώρα τους, την Ουκρανία. Δύο Έλληνες, με μεγάλη εμπειρία στις ανθρωπιστικές αποστολές, η Χριστίνα Ψαρρά από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα και ο Απόστολος Βεΐζης από την Intersos Hellas, μιλούν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ από την Πολωνία, όπου βρίσκονται, για τους πρόσφυγες, τη μεγάλη αλληλεγγύη που αναπτύσσεται στην περιοχή, αλλά και τις ανάγκες που υπάρχουν.
Τα παιδιά που φτάνουν στο κέντρο υποδοχής στην περιοχή Κόρτσοβα, ένα παλιό εμπορικό κέντρο, είναι σε πάρα πολύ μεγάλο σοκ, όπως εξηγεί ο Απόστολος Βεΐζης, γενικός διευθυντής της μη κυβερνητικής οργάνωσης Intersos Hellas. «Έχουν ένα χαμένο βλέμμα, αρκετά από αυτά δεν μιλάνε καν, δεν ανταποκρίνονται», λέει χαρακτηριστικά. «Είναι παιδιά που έζησαν βομβαρδισμούς, έμεναν στα υπόγεια, άφησαν πίσω τον μπαμπά τους και ταξίδεψαν για αρκετές ημέρες χωρίς πρόσβαση σε νερό και σωστό φαγητό», περιγράφει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και εκτιμά ότι τα παιδιά αυτά θα χρειαστούν ψυχολογική υποστήριξη για αρκετό καιρό. «Εμείς τους είδαμε σήμερα αλλά αύριο ποιος θα τους παρέχει ψυχολογική υποστήριξη;», διερωτάται ο κ. Βεΐζης και προσθέτει: «Θα χρειαστούν επίσης ένα περιβάλλον που να μην τους θυμίζει πάλι το συνωστισμό, αλλά να τους θυμίζει υποδοχή».
Από την περιοχή Πρζέμισλ της Πολωνίας, όπου βρίσκεται συμμετέχοντας στις ομάδες επείγουσας παρέμβασης των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, η γενική διευθύντρια της οργάνωσης στην Ελλάδα, Χριστίνα Ψαρρά, περιγράφει τις αφίξεις των παιδιών και τις συγκινητικές εικόνες που εκτυλίσσονται. «Έρχονται πάρα πολλά παιδιά όλων των ηλικιών με τις οικογένειές τους. Τα μικρότερα με τα παιχνίδια τους, τα μεγάλα βοηθούν τις οικογένειές τους. Κρατούν αγκαλιά τα σκυλιά ή τις γάτες τους. Τα περισσότερα είναι ταλαιπωρημένα και όσο περνούν οι μέρες, καταλαβαίνουν όλο και πιο πολύ τι γίνεται. Ένα πεντάχρονο παιδί έκλαιγε και η μητέρα του τού έλεγε, έλα να προχωρήσουμε, πιο κάτω είναι η θάλασσα».
Την ίδια ώρα πολλές από τις γυναίκες δεν σταματούν να κλαίνε. «Έχουν αφήσει πίσω τους συζύγους, μπαμπάδες, αδελφούς και φοβούνται για το τι θα τους συμβεί. Αυτός είναι δυστυχώς ο πόλεμος», λέει η κ. Ψαρρά.
Μετακινούμενοι σε θερμοκρασίες κοντά στο μηδέν, χιόνι και πολλή υγρασία οι πρόσφυγες που φτάνουν στην Πολωνία έχουν αντιμετωπίσει κακουχίες λόγω του ταξιδιού. «Υπάρχουν άνθρωποι με χρόνια προβλήματα υγείας, καρδιολογικά θέματα, διαβήτη, άσθμα, που το τελευταίο χρονικό διάστημα ήταν χωρίς παρακολούθηση», λέει ο κ. Βεΐζης στο ΑΠΕ-ΜΠΕ προσθέτοντας ότι «το μετατραυματικό στρες τους είναι φοβερό».
Η κ. Ψαρρά επισημαίνει ότι οι πρόσφυγες «έχουν το τραύμα του πολέμου και της ταλαιπωρίας, γιατί οι ουρές στα σύνορα και ο χρόνος αναμονής τους για να περάσουν είναι πολύ μεγάλος. Έρχονται εξαντλημένοι και κουρασμένοι. Δεν βλέπουμε πολύ κόσμο με ιατρικά ζητήματα, αλλά έρχονται όλο και πιο ταλαιπωρημένοι άνθρωποι».
Οι πρόσφυγες σταματούν για λίγο στα κέντρα υποδοχής που έχουν στηθεί κοντά στα σύνορα και μετά προσπαθούν να συνδεθούν με συγγενείς και φίλους τους στην Πολωνία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ο Απόστολος Βεΐζης εκφράζει το φόβο ότι στην πορεία τους θα αντιμετωπίσουν μεγάλες δυσκολίες, «γιατί στην Ευρώπη δεν υπάρχει ένας μηχανισμός για την υποστήριξή τους που να σκέφτεται την επόμενη μέρα». Εξάλλου, όπως λέει χαρακτηριστικά, «στο μηχανισμό αυτό που σήμερα στηρίζεται από τους εθελοντές, πρέπει πάντα να έχουν θέση οι κυβερνήσεις».
Η ενεργοποίηση των Πολωνών είναι μεγάλη. Η Χριστίνα Ψαρρά χαρακτηρίζει «εντυπωσιακό» το κύμα αλληλεγγύης που υπάρχει. «Η αλληλεγγύη που βλέπω εδώ είναι αυτό που χρειαζόμαστε, αυτό που πρέπει να διατηρηθεί», προσθέτει. Ο Απόστολος Βεΐζης εκφράζει την ανησυχία ότι «όταν πάνε τα πράγματα να ηρεμήσουν κάπως, η αλληλεγγύη αυτή θα σβήσει. Ο εθελοντισμός είναι το καλύτερο κομμάτι στο οποίο μπορεί να βοηθήσει κανείς αλλά πρέπει να αναπλαισιώνεται άμεσα από έναν κρατικό μηχανισμό».
Την ίδια ώρα ωστόσο, και οι δύο αναφέρονται στα περιστατικά διακρίσεων που σημειώνονται σε πολίτες τρίτων χωρών που ζούσαν στην Ουκρανία. «Η Intersos έχει καταγράψει εκατοντάδες περιπτώσεις ανθρώπων τρίτων χωρών, που αντιμετώπισαν διακρίσεις στην προσπάθειά τους να περάσουν τα σύνορα της Ουκρανίας για να ξεφύγουν από τον πόλεμο, αλλά και στην Πολωνία», εξηγεί ο κ. Βεΐζης. Η κ. Ψαρρά συμπληρώνει ότι οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρακολουθούν στενά την κατάσταση, ενώ μεταφέρει επίσης την εικόνα ότι οι πολίτες τρίτων χωρών «είναι αυτοί που αρχίζουν να μένουν πίσω στα κέντρα υποδοχής καθώς δεν ξέρουν προς τα πού να μετακινηθούν».
Τους ρωτάμε πώς μπορούν οι πολίτες να βοηθήσουν τους πρόσφυγες. Ο διευθυντής της Intersos Hellas στέλνει το μήνυμα ότι ο καλύτερος τρόπος βοήθειας των προσφύγων αυτή τη στιγμή είναι η οικονομική στήριξη των οργανώσεων που βρίσκονται ήδη στο πεδίο, καθώς η συγκέντρωση και μεταφορά ανθρωπιστικού υλικού είναι χρονοβόρα και με τεράστιο κόστος. Επιπλέον, ζητάει να μην ξεχαστούν οι 44 εκατομμύρια άνθρωποι που έχουν μείνει πίσω στην Ουκρανία.
Η Χριστίνα Ψαρρά απαντά ότι «ο κόσμος μπορεί να βοηθήσει ανοίγοντας τα σπίτια του. Να ανοίξουν τα σπίτια τους και να καταλάβουν τι συμβαίνει με αυτό τον πόλεμο δίπλα μας γιατί κανένας δεν κερδίζει. Αυτοί που χάνουν είναι οι άνθρωποι που βλέπουμε μπροστά μας αυτές τις μέρες».