Πρώτα η BP και μετά η Shell. Μέσα σε μόλις δύο ημέρες, οι ενεργειακοί γίγαντες της Βρετανίας απέρριψαν τις ρωσικές επενδύσεις που καλλιεργήθηκαν εδώ και δεκαετίες και απέκλεισαν τον μεγαλύτερο εξαγωγέα ενέργειας στον κόσμο, πιθανώς για πάντα.
Οπως μεταδίδει το Bloomberg, η κίνηση της Shell να αποχωρήσει από το μερίδιο στο έργο Sakhalin-2 LNG, μια επένδυση που χρονολογείται από την εποχή του Γέλτσιν, ήρθε μετά την ανακοίνωση της BP την Κυριακή ότι θα αποχωρήσει από τη συμμετοχή της στον κρατικό παραγωγό πετρελαίου της Ρωσίας Rosneft. Οι αποφάσεις τους ασκούν πίεση στους εναπομείναντες ξένους επενδυτές, συμπεριλαμβανομένης της Exxon Mobil Corp. και της γαλλικής TotalEnergies, να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους καθώς ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία προκαλεί δραματική ρήξη με την παγκόσμια οικονομία.
Στα χαοτικά χρόνια μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, στελέχη, συμπεριλαμβανομένου του τότε διευθύνοντος συμβούλου της BP, John Browne, αναζήτησαν κερδοφόρες συμφωνίες με ένα αδύναμο ρωσικό κράτος. Προτού η Ρωσία σηματοδοτήσει για πρώτη φορά τη ρήξη της με τους διεθνείς κανόνες προσαρτώντας την Κριμαία το 2014, η Shell μιλούσε για επέκταση της Sakhalin, η BP σχεδίαζε κοινοπραξίες με τον νέο της συνεργάτη Rosneft και η Exxon σχεδίαζε μια από τις μεγαλύτερες επενδύσεις της για γεώτρηση στον Αρκτικό Ωκεανό της Ρωσίας. Αυτές οι φιλοδοξίες, που έχουν ήδη περιοριστεί από τις υπάρχουσες οικονομικές κυρώσεις και την έμφαση που δίνει ο κλάδος στα μετρητά έναντι της ανάπτυξης, είναι πλέον ιστορία.
Η Ρωσία, προμηθευτής περίπου του 10% του παγκόσμιου πετρελαίου και του 15% του φυσικού αερίου, θα είναι όλο και περισσότερο μόνη της.
«Μέσα σε μια νύχτα, η Ρωσία έχασε τις δυτικές συνεργασίες που χρειάστηκαν δεκαετίες για να οικοδομηθούν», δήλωσε ο Ahmed Mehdi, αναλυτής στη Renaissance Energy Advisors, εταιρεία συμβούλων.
Η Exxon, που δεν έχει πει ακόμη τίποτα για το μέλλον της ρωσικής δραστηριότητάς της, διαχειρίζεται το έργο Sakhalin-1, το οποίο ξεκίνησε να εξάγει πετρέλαιο το 2006. Το στέλεχος που ηγήθηκε της επένδυσης της Exxon ήταν ο Ρεξ Τίλερσον, ο οποίος αργότερα έγινε Διευθύνων Σύμβουλος και ο πρώτος υπουργός Εξωτερικών του τότε προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.
«Για πολλές από αυτές τις εταιρείες, οι οποίες έχουν επενδύσει πολύ χρόνο και κεφάλαιο, βλέπει κανείς το τέλος μίας περιόδου 30 ετών -σταματάει κάτι για το οποίο κόσμος μόχθησε πολύ», είπε ο Jonathan Elkind, ανώτερος ερευνητής στο Κέντρο Παγκόσμιας Ενεργειακής Πολιτικής και πρώην αξιωματούχος στο αμερικανικό υπουργείο Ενέργειας.
«Είναι αυτό το τέλος για τις μεγάλες εταιρείες ενέργειας της Δύσης στη Ρωσία;» αναρωτιέται o Elkind. «Σηματοδοτεί σίγουρα το τέλος ενός μεγάλου, μεγάλου κύκλου».