Η Ευρώπη δεν έχει πληρώσει ποτέ τόσο πολλά χρήματα για ηλεκτρική ενέργεια όσο τη χρονιά που φεύγει. Το μέσο χονδεμπορικό κόστος ηλεκτρικής ενέργειας εκτοξεύτηκε σε επίπεδα ρεκόρ φέτος, με άλμα πάνω από 200% στη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Στη σκανδιναβική περιοχή με τα τεράστια αποθέματα υδροηλεκτρικής ενέργειας το κόστος αυξήθηκε κατά 470% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Βέβαια και η Ελλάδα είδε τρελές τιμές. Για παράδειγμα στα μέσα του μήνα έγινε ένα εντυπωσιακό μπουμ σπάζοντας για πρώτη φορά τη γραμμή των 300 ευρώ, με την τιμή να διαμορφώνεται στα 328,46 ευρώ τη μεγαβατώρα, με μέγιστη τιμή εντός της ημέρας τα 425 ευρώ/MWh! Αυτό που έκρινε τις διακυμάνσεις ήταν το ποσοστό αύξησης της συμμετοχής του φυσικού αερίου στο ενεργειακό μείγμα.
Ολα δείχνουν ότι πανευρωπαϊκά θα συνεχιστεί το σοκ με τους φουσκωμένους λογαριασμούς ρεύματος τόσο για τις επιχειρήσεις, όσο και τα νοικοκυριά, ενώ οι κυβερνήσεις αντέδρασαν στην κρίση με μειώσεις στη φορολογία και επιδοτήσεις, κυρίως για τους πολίτες.
Η κρίση αφήνει τους καταναλωτές και τους ενεργοβόρους βιομηχανικούς χρήστες με αυξανόμενους λογαριασμούς για το 2022. Τα εργοστάσια επεξεργασίας μετάλλων σε Γαλλία και Ισπανία έχουν ήδη αναγκαστεί να περιορίσουν την παραγωγή, ενώ ορισμένοι παραγωγοί λιπασμάτων αναγκάστηκαν να σταματήσουν εντελώς τη δραστηριότητα.
Το εργοστάσιο της Norsk Hydro που ανήκει κατά πλειοψηφία στη Σλοβακία ήταν το τελευταίο θύμα, ανακοινώνοντας την Πέμπτη ότι θα περιόριζε περαιτέρω την παραγωγή.
Οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας για την "επόμενη μέρα" στη Γερμανία ήταν κατά μέσο όρο 96,85 ευρώ ανά μεγαβατώρα φέτος, ενώ το κόστος στη Γαλλία ήταν 109,17 ευρώ, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Bloomberg με βάση τις ημερήσιες δημοπρασίες. Οι Ισπανοί χρήστες πλήρωσαν 111,93 ευρώ, οι τιμές στη Βρετανία ήταν κατά μέσο όρο 117,82 λίρες, ενώ το κόστος στη σκανδιναβική περιοχή έφτασε τα 62,31 ευρώ.
Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του άνθρακα -ήδη αντιμετωπίζουν αυξήσεις τιμών λόγω της ατζέντας των Βρυξελλών για το κλίμα- υπερδιπλασιάστηκαν φέτος σε περίπου 80 ευρώ ανά μετρικό τόνο, ενισχύοντας το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας.
Παρόλο που η χρονιά τελειώνει με ήπιο καιρό -μειώνοντας τη ζήτηση για θέρμανση και ηλεκτρισμό- τα νοικοκυριά πρόκειται να αντιμετωπίσουν εντυπωσιακές αυξήσεις τιμών το 2022, καθώς το κόστος χονδρικής μετακυλίεται. Οι βιομηχανίες θα πρέπει επίσης να αντιμετωπίσουν ακόμη πιο περιορισμένες προμήθειες τον Ιανουάριο, όταν περίπου το 30% του γαλλικού πυρηνικού συστήματος παραγωγής θα είναι εκτός σύνδεσης.
Alert για διακοπές ρεύματος τον Ιανουάριο στην Γαλλία
Προειδοποιήσεις για κίνδυνο διακοπών ρεύματος έρχονται ήδη από το Παρίσι. Η Γαλλία κινδυνεύει να μην έχει επάρκεια ρεύματος τον Ιανουάριο, αν ο καιρός είναι πολύ ψυχρός και δεν φυσάει, καθώς μεγάλος αριθμός πυρηνικών αντιδραστήρων έχει διακόψει τη λειτουργία του για λόγους συντήρησης, διαμήνυσε ο διαχειριστής του ηλεκτρικού δικτύου της χώρας.
Η ισχυρή προειδοποίηση υπενθυμίζει ότι η ευρωπαϊκή ενεργειακή κρίση δεν δείχνει ουσιαστικές ενδείξεις υποχώρησης μετά την άμβλυνσή της αυτή την εβδομάδα, αναφέρει το Bloomberg. Τελευταίο καταφύγιο θα είναι οι 2ωρες διακοπές ρεύματος.
Στις επικαιροποιημένες εκτιμήσεις της για τον Ιανουάριο, η Reseau de Transport d’Electricite (RTE) ανέφερε ότι θα χρειαστεί πιθανόν να ενεργοποιήσει τις ρήτρες στα συμβόλαια που της επιτρέπουν να μειώνει πρόσκαιρα την παροχή ρεύματος σε μεγάλες βιομηχανίες ή ακόμη και να μειώνει την τάση στο δίκτυο σε περιπτώσεις ψυχρού κύματος ή χαμηλής παραγωγής αιολικής ενέργειας.
Διακυμάνσεις
Πριν φύγει ο χρόνος οι χονδρεμπορικές τιμές έχουν υποχωρήσει χάρη στην αυξημένη συμμετοχή αιολικών, πυρηνικών και υδροηλεκτρικών στην Ευρώπη, όπως δείχνουν τα αποτελέσματα των συναλλαγών στα Ευρωπαϊκά Χρηματιστήρια Ενέργειας.
Παράλληλα, παρατηρείται θεαματική αντιστροφή στις τιμές του ευρωπαϊκού φυσικού αερίου (ολλανδικό TTF) που μειώθηκαν κατά 100 ευρώ ανά MWh σε μόλις 10 ημέρες, από το ανώτατο όριο των 187,78 ευρώ ανά MWh στις 21 Δεκεμβρίου σε χαμηλό 85,8 ευρώ ανά MWh την Πέμπτη.
Το αμερικανικό LNG που έρχεται σε μεγαλύτερες ποσότητες βοηθά στην αποκλιμάκωση των τιμών, που ωστόσο παραμένουν πολλαπλάσιες των περσινών, με την αγορά να παρακολουθεί τώρα τις δεσμεύσεις χωρητικότητας στους αγωγούς.
Ωστόσο ο ενεργειακός δρόμος για το 2022, όπως προβλέπουν αναλυτές του τομέα, θα είναι μακρύς και δύσκολος.