Εκπρόσωπος του πολιτικού γραφείου των Ταλιμπάν δήλωσε χθες Κυριακή στο Αλ Τζαζίρα ότι ο πόλεμος στο Αφγανιστάν «τέλειωσε» και σύντομα θα γίνει σαφής ο χαρακτήρας και η μορφή του νέου καθεστώτος.
Ο Μοχάμαντ Ναΐμ διαβεβαίωσε ότι καμιά διπλωματική εγκατάσταση και κανένα διπλωματικό σώμα δεν έγινε στόχος, καθώς και ότι το φονταμενταλιστικό κίνημα εγγυάται την ασφάλεια των ξένων και των διπλωματικών αποστολών.
«Είμαστε έτοιμοι για διάλογο με όλες τις μορφές στο Αφγανιστάν και να τους εγγυηθούμε την απαραίτητη προστασία», είπε ο εκπρόσωπος των Ταλιμπάν στο τηλεοπτικό δίκτυο του Κατάρ. Τόνισε πως το κίνημα κάνει κάθε βήμα με υπευθυνότητα και ότι σκοπεύει να εξασφαλίσει ειρήνη με τους πάντες.
Μαχητές των Ταλιμπάν μπήκαν χθες Κυριακή στην Καμπούλ και ο αφγανός πρόεδρος Άσραφ Γάνι εγκατέλειψε το Αφγανιστάν, για να αποφευχθεί, όπως είπε, «λουτρό αίματος».
Οι ισλαμιστές βρίσκονται πρακτικά στο τελικό στάδιο της ανακατάληψης της εξουσίας στη χώρα, δυο δεκαετίες μετά την ανατροπή τους με την εισβολή διεθνούς στρατιωτικού συνασπισμού υπό την ηγεσία των ΗΠΑ.
Για τον Μοχάμαντ Ναΐμ, η απόδραση του κ. Γάνι ήταν απρόσμενη, «δεν την περίμεναν ούτε καν αυτοί που βρίσκονται πιο κοντά του». Για τον ίδιο, οι φονταμενταλιστές αντάρτες δρέπουν τους καρπούς των προσπαθειών και των θυσιών που έκαναν για είκοσι χρόνια. «Επιτύχαμε αυτό που επιδιώκαμε, ελευθερία για τη χώρα μας και ανεξαρτησία για τον λαό μας», υποστήριξε. «Δεν θα επιτρέψουμε σε κανέναν να χρησιμοποιήσει το έδαφός μας για να βάλει στο στόχαστρο οποιονδήποτε και δεν θέλουμε να βλάψουμε κανέναν», είπε ακόμη ο εκπρόσωπος των Ταλιμπάν, προφανώς απευθυνόμενος στην Ουάσινγκτον.
Ο Μοχάμαντ Ναΐμ είπε πως οι ισλαμιστές μαχητές δεν θα αναμιχθούν στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων κρατών και αναμένουν ότι κανένα κράτος δεν θα αναμιχθεί στις αφγανικές υποθέσεις. «Δεν θεωρούμε ότι ξένες δυνάμεις θα επαναλάβουν τις αποτυχίες τους στο Αφγανιστάν ξανά», ανέφερε ο εκπρόσωπος των Ταλιμπάν και διαβεβαίωσε ότι το κίνημα είναι διατεθειμένο να αντιμετωπίσει τις ανησυχίες της διεθνούς κοινότητας μέσω διαλόγου.
Από την πλευρά του, ηγετικό στέλεχος των Ταλιμπάν δήλωσε σήμερα ότι είναι ακόμη πάρα πολύ νωρίς για να συζητηθεί το πώς το ισλαμιστικό κίνημα θα ασκήσει την εξουσία στο Αφγανιστάν. «Θέλουμε να έχουν φύγει όλες οι ξένες δυνάμεις προτού αρχίσουμε να αναδιοργανώνουμε το σύστημα διακυβέρνησης», είπε τηλεφωνικά στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters το στέλεχος αυτό των ανταρτών, το οποίο δεν θέλησε να κατονομαστεί.
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, οι μαχητές του κινήματος στην πρωτεύουσα έχουν διαταχθεί να μην τρομοκρατούν τους αμάχους, να τους επιτρέψουν να ξαναρχίσουν τις καθημερινές τους δραστηριότητες.
Στην αφγανική πρωτεύουσα πάντως επικρατεί πανικός.
Σε βίντεο που μεταφορτώθηκε σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης ο μουλάς Άμπντουλ Γάνι Μπαραντάρ, συνιδρυτής των Ταλιμπάν, εξήρε τη νίκη του κινήματος και πρόσθεσε πως «είναι ώρα να δείξουμε πως μπορούμε να υπηρετήσουμε το έθνος μας και να εγγυηθούμε την ασφάλεια και την άνεση στη ζωή» των Αφγανών.
Χιλιάδες κάτοικοι της Καμπούλ προσπαθούν να εγκαταλείψουν εσπευσμένα την πόλη και πολλοί εξ αυτών προσπάθησαν να πάνε στο διεθνές αεροδρόμιο, όπου αναφέρθηκαν σκηνές χάους.
Τουλάχιστον πέντε άνθρωποι σκοτώθηκαν στο αεροδρόμιο της Καμπούλ καθώς εκατοντάδες προσπάθησαν να μπουν δια της βίας σε αεροπλάνα που αναχωρούσαν από την αφγανική πρωτεύουσα, είπαν στο Ρόιτερς αυτόπτες μάρτυρες. Ένας αυτόπτης μάρτυρας είπε πως είδε τα πτώματα πέντε ανθρώπων να μεταφέρονται σε όχημα. Ένας άλλος αυτόπτης μάρτυρας είπε ότι δεν είναι σαφές αν τα θύματα έχασαν τη ζωή τους από πυρά ή ποδοπατήθηκαν.
Αμερικανικά στρατεύματα, τα οποία είναι αρμόδια για το αεροδρόμιο, είχαν πυροβολήσει νωρίτερα στον αέρα για να διαλύσουν το πλήθος. Αξιωματούχοι δεν ήταν αμέσως διαθέσιμοι για να σχολιάσουν σχετικά με τους νεκρούς.
Υπεστάλη η αμερικανική σημαία
Εν τω μεταξύ, η αμερικανική σημαία υπεστάλη και αποσύρθηκε σήμερα στην πρεσβεία των ΗΠΑ στην Καμπούλ, καθώς «σχεδόν όλο» το προσωπικό βρίσκεται στο αεροδρόμιο εν αναμονή της απομάκρυνσής του από τη χώρα, ανακοίνωσε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
«Θέτουμε σε εφαρμογή αυτή τη στιγμή σειρά μέτρων για να εγγυηθούμε την ασφάλεια του διεθνούς αεροδρομίου Χαμίντ Καρζάι, για να επιτραπεί η ασφαλής αποχώρηση του αμερικανικού και συμμαχικού προσωπικού στο Αφγανιστάν με πολιτικές και στρατιωτικές πτήσεις», αναφέρει κοινή ανακοίνωση Τύπου του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών και του αμερικανικού υπουργείου Άμυνας. Ο αμερικανός πρεσβευτής στο Αφγανιστάν, ο Ρος Ουίλσον, βρίσκεται επίσης στο αεροδρόμιο, διευκρίνισε εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ των ΗΠΑ.
Οπως ανέφερε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, μέλη του αμερικανικού στρατού έστησαν «περίμετρο ασφαλείας» στο διεθνές αεροδρόμιο της Καμπούλ, όπου μετέβη και ανασυντάσσεται το προσωπικό της αμερικανικής πρεσβείας καθώς ετοιμάζεται να αναχωρήσει από το Αφγανιστάν μετά την κατάληψη σχεδόν ολόκληρης της πρωτεύουσας της χώρας από τους Ταλιμπάν.
«Μπορούμε να επιβεβαιώσουμε ότι πλέον τερματίστηκε η εκκένωση με απόλυτη ασφάλεια του προσωπικού της πρεσβείας» των ΗΠΑ στην Καμπούλ, ανέφερε σε ανακοίνωση που δημοσιοποίησε ο εκπρόσωπος του αμερικανικού ΥΠΕΞ, ο Νεντ Πράις. «Όλο το προσωπικό της πρεσβείας βρίσκεται στο διεθνές αεροδρόμιο Χαμίντ Καρζάι, γύρω από το οποίο έστησε περίμετρο ασφαλείας ο αμερικανικός στρατός», πρόσθεσε ο ίδιος.
Οι περισσότεροι δυτικοί διπλωμάτες έχουν εγκαταλείψει την Καμπούλ, δήλωσε αμερικανός αξιωματούχος.
«Μπορώ με ασφάλεια να πω ότι η πλειονότητα του δυτικού διπλωματικού προσωπικού έχει πλέον αναχωρήσει από την Καμπούλ», δήλωσε ο αξιωματούχος, διευκρινίζοντας ότι παραμένει ακόμη κάποιο προσωπικό υποστήριξης. Δεν διευκρίνισε τον αριθμό των μελών του προσωπικού που απομένει.
Ελικόπτερα μετέφεραν διπλωμάτες από τη συνοικία των πρεσβειών, στη λεγόμενη πράσινη ζώνη, στο διεθνές αεροδρόμιο της Καμπούλ από χθες Κυριακή, όταν οι φονταμενταλιστές αντάρτες μπήκαν στην αφγανική πρωτεύουσα.
Ο ΟΗΕ καλεί τους Ταλιμπάν να δείξουν «μέγιστη αυτοσυγκράτηση»
Ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, ο Αντόνιο Γκουτέρες, κάλεσε χθες Κυριακή τους Ταλιμπάν και όλα τα υπόλοιπα μέρη στο Αφγανιστάν να επιδείξουν «τη μέγιστη αυτοσυγκράτηση», μερικές ώρες αφού οι μαχητές του φονταμενταλιστικού κινήματος μπήκαν στην Καμπούλ.
«Ο Γενικός Γραμματέας ανησυχεί ιδιαίτερα για το μέλλον των γυναικών και των κοριτσιών, τα δικαιώματα των οποίων, που κατακτήθηκαν με σκληρό αγώνα, πρέπει να προστατευθούν», ανέφερε ο ΟΗΕ σε ανακοίνωσή του.
Ο εκπρόσωπος του κ. Γκουτέρες, ο Στεφάν Ντουζαρίκ, υπογράμμισε μερικές ώρες αργότερα ότι «εξακολουθούν να φθάνουν αναφορές για σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις περιοχές που πλήττονται περισσότερο από τις μάχες».
Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ συνεδριάζει σήμερα Δευτέρα για να εξετάσει την κατάσταση στο Αφγανιστάν, διευκρίνισε η Γενική Γραμματεία. Η συνεδρίαση αυτή, στην οποία αναμένεται ο κ. Γκουτέρες να παρουσιάσει τις εξελίξεις, θα γίνει στις 10:00 (ώρα Νέας Υόρκης· 17:00 ώρα Ελλάδας).
Ο επικεφαλής του ΟΗΕ τόνισε χθες τις ανθρωπιστικές ανάγκες της χώρας και κάλεσε τα μέρη να φροντίσουν «οι εργαζόμενοι σε οργανώσεις αρωγής να έχουν ανεμπόδιστη πρόσβαση για να προσφέρουν έγκαιρα βοήθεια που είναι κρίσιμη για να σωθούν ζωές».
Πρόσθεσε ότι τα Ηνωμένα Έθνη παραμένουν «αποφασισμένα να συμβάλουν στην ειρηνική διευθέτηση της σύρραξης».
Τα Ηνωμένα Έθνη μετρούν περίπου 3.000 ντόπιους εργαζόμενους και 300 ξένους στο Αφγανιστάν. Την Παρασκευή, ο κ. Ντουζαρίκ είπε πως μέρος του προσωπικού μετεγκαταστάθηκε στην Καμπούλ, αλλά κανένα μέλος του δεν έφυγε.
Εξάλλου, οι κυβερνήσεις 60 και πλέον χωρών με κοινή ανακοίνωσή τους τονίζουν ότι οι Αφγανοί και οι ξένοι που θέλουν να εγκαταλείψουν το Αφγανιστάν πρέπει να επιτραπεί να αναχωρήσουν με ασφάλεια και ότι τα αεροδρόμια και οι συνοριακές διελεύσεις πρέπει να συνεχίσουν να λειτουργούν κανονικά.
Η κοινή διακήρυξη δημοσιοποιήθηκε από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ και άλλων 60 χωρών, συμπεριλαμβανομένων της Ελλάδας, της Αυστραλίας, του Καναδά, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Ιαπωνίας, της Νότιας Κορέας, του Κατάρ και του Ηνωμένου Βασιλείου τονίζουν στο κείμενο αυτό ότι «αυτοί που βρίσκονται σε θέσεις εξουσίας» στο Αφγανιστάν φέρουν «την ευθύνη» και θα «δώσουν λόγο» για την «προστασία της ανθρώπινης ζωής και της ιδιοκτησίας» και καλούν να υπάρξει «άμεση αποκατάσταση της ασφάλειας και της δημόσιας τάξης».
Στην κοινή διακήρυξη προστίθεται πως «στον αφγανικό λαό αξίζει να ζει με ασφάλεια και αξιοπρέπεια» και «εμείς στη διεθνή κοινότητα παραμένουμε έτοιμοι να τον βοηθήσουμε».
Έκτακτο συμβουλίο Εσωτερικών Υποθέσεων των MED-5
Σημειώνεται πως στην ατζέντα του έκτακτου συμβουλίου Εσωτερικών Υποθέσεων, το οποίο θα διεξαχθεί την Τετάρτη ψηφιακά, βάζουν οι MED-5 την κατάσταση στο Αφγανιστάν, αναφέρεται σε ανακοίνωση Τύπου.
Οι πέντε μεσογειακές χώρες ζητούν με επιστολή που έστειλε ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής και Ασύλου, ο Νότης Μηταράκης, προς τον πρόεδρο του Συμβουλίου, τον σλοβένο υπουργό Εσωτερικών Αλές Χόις, να συζητηθούν «οι έκτακτες συνθήκες στο Αφγανιστάν» και «οι επιπτώσεις που πιθανόν θα έχουν στο μεταναστευτικό στις χώρες υποδοχής» και «σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters