Τώρα που ο πρόεδρος των ΗΠΑ στήριξε την προτεινόμενη άρση στις πατέντες για τα εμβόλια κατά της Covid-19, το επόμενο βήμα είναι να υπάρξει συμφωνία στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, μια διαδικασία που θα μπορούσε να πάρει μήνες, γράφει το Reuters.
Οι διαπραγματεύσεις αναμένεται να χρειαστούν χρόνο ενώ είναι επίσης πιθανό να οδηγήσουν σε μια εξαίρεση σημαντικά στενότερου εύρους και μικρότερης διάρκειας από αυτήν που είχαν προτείνει αρχικά η Ινδία και η Νότια Αφρική, όπως αναφέρουν ειδήμονες σε θέματα εμπορίου.
Πριν την ανακοίνωση του Biden, οι δυο χώρες επιβεβαίωσαν την πρόθεσή τους να καταρτίσουν νέα πρόταση στη συνεδρίαση του Γενικού Συμβουλίου του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου την Τετάρτη, προτρέποντας τον νέο γενικό διευθυντή του οργανισμού Ngozi Okonjo-Iweala να εκφράσει την ελπίδα του για «μια πραγματιστική λύση».
Μέσα σε επτά μήνες έχουν γίνει δέκα συνεδριάσεις και έχουν αποτύχει να παρακινήσουν τα μέλη του ΠΟΕ να κινηθούν προς μια συναίνεση για την αρχική πρόταση για άρση στις πατέντες.
«Το ελάχιστο που θα χρειαστεί είναι ένας με δυο μήνες», ανέφερε ο Clete Willems, πρώην αξιωματούχος του τομέα εμπορίου του Λευκού Οίκου στην κυβέρνηση Trump, ο οποίος είχε εργαστεί στην αμερικανική εμπορική αντιπροσωπεία στον Π.Ο.Ε. στη Γενεύη.
«Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει κάποια πρόταση στο τραπέζι για εξαίρεση της συμφωνίας TRIPS (Trade-Related Aspects of Intellectual Property Rights) μόνο για τα εμβόλια», ανέφερε. Η συγκεκριμένη συμφωνία διέπει τη μεταφορά δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας όπως αυτά της κινηματογραφικής βιομηχανίας ή συγκεκριμένων χαρακτηριστικών της παρασκευής εμβολίων.
Ένας πιο ρεαλιστικός στόχος, κατά τον ίδιο, θα ήταν η ολοκλήρωση μιας συμφωνίας εν όψει της επόμενης συνόδου των υπουργών του Π.Ο.Ε. που προγραμματίζεται για το διάστημα 30 Νοεμβρίου-3 Δεκεμβρίου. Αυτό θα έδινε στους παρασκευαστές εμβολίων χρόνο να ενισχύσουν τις παγκόσμιες προμήθειες, κάτι που θα βοηθούσε ώστε να περιοριστεί ο ιός και να αμβλυνθεί η πίεση για την άρση στις πατέντες.
Σημειώνεται πως η αρχική πρόταση για το θέμα που είχαν καταθέσει η Ινδία και η Νότια Αφρική τον περασμένο Οκτώβριο περιελάμβανε όχι μόνο τα εμβόλια, αλλά και θεραπείες, διαγνωστικά κιτ, αναπνευστήρες, προστατευτικό εξοπλισμό και άλλα προϊόντα που σχετίζονται με την πανδημία Covid-19.
Η εμπορική αντιπρόσωπος των ΗΠΑ, Katherine Tai, δήλωσε την Τετάρτη πως θα επιδιώξει «διαπραγματεύσεις βάσει κειμένων» για την άρση στον Π.Ο.Ε., που είναι η συνήθης αλλά κουραστική διαδικασία για τις εμπορικές διαπραγματεύσεις. Οι διαπραγματευτές ανταλλάσσουν κείμενα με τη φρασεολογία που προτιμούν, και στη συνέχεια προσπαθούν να βρουν κοινό έδαφος, αφήνοντας κάποιες φορές κενά για τις ακανθώδεις διαφορές που θα πρέπει να επιλυθούν από τους πολιτικούς.
Σημειώνεται πως και οι 164 χώρες μέλη του Π.Ο.Ε. πρέπει να καταλήγουν σε συναίνεση για τέτοιες αποφάσεις, και όλα τα μέλη έχουν δικαίωμα άσκησης βέτο.
Όπως επισήμανε, «οι διαπραγματεύσεις αυτές θα χρειαστούν χρόνο δεδομένης της φύσης του θεσμού που βασίζεται στη συναίνεση καθώς και στην περιπλοκότητα των σχετικών ζητημάτων».
Ήδη, όπως αναφέρει το Reuters, αμερικανικές εταιρείες που προσπαθούν να επηρεάσουν τις εμπορικές διαπραγματεύσεις, κινητοποιούνται για να προσπαθήσουν να διασφαλίσουν πως οι διαπραγματεύσεις στον Π.Ο.Ε. θα οδηγήσουν σε μια άρση που θα είναι όσο το δυνατόν πιο στενά στοχευμένη.