Αφού ξεκαθάρισε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία θεωρεί πως η αναθεωρημένη Σύμβαση του Δημοσίου με την Ελληνικός Χρυσός έχει αποικιοκρατικό χαρακτήρα και είναι παράνομη ως προς το εθνικό και ευρωπαϊκό Δίκαιο, και άρα τίθενται ξεκάθαρα ζητήματα παράβασης καθήκοντος και απιστίας Υπουργών, καθώς και ότι η Σύμβαση έχει ήδη υπογραφεί από τους Υπουργούς και την εταιρία και δεν επιδέχεται τροποποιήσεων ή βελτιώσεων, παρά μόνο έγκρισης ή απόρριψης, ο Τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Σ.Φάμελλος, κατέθεσε ερωτήσεις προς τους Φορείς που συμμετείχαν στη σχετική συνεδρίαση της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου.
«Το πρώτο ζήτημα για την τοπική κοινωνία είναι ότι δεν έγινε καμία διαβούλευση πριν από την υπογραφή της σύμβασης. Πώς τοποθετούνται οι φορείς της περιοχής και τα κόμματα για μία σύμβαση που αλλάζει τους ελεγκτικούς μηχανισμούς στην περιοχή σας και τις αρμοδιότητες του δήμου και της περιφέρειάς σας; Το ερώτημα δεν είναι εάν θέλουμε ή όχι εξόρυξη στη Χαλκιδική, ούτε αν, είναι θεμιτή ή όχι η μεταλλευτική δραστηριότητα στην Ελλάδα. Το ερώτημα που θέτει η τροποποιημένη σύμβαση είναι εάν συμφωνείτε να χάσουν το ελληνικό δημόσιο, η Αυτοδιοίκηση και η κοινωνία της Χαλκιδικής, τα δικαιώματά τους, όπως προβλέπονται σε αυτήν την αποικιοκρατική σύμβαση» δήλωσε και στη συνέχεια έθεσε επιμέρους ερωτήματα προς τους Φορείς που συμμετείχαν στη συνεδρίαση της Βουλής:
Η Σύμβαση ορίζει, και άρα υποχρεώνει το ελληνικό Δημόσιο, να περιορίσει τους περιβαλλοντικούς όρους που μπορεί να θέσει, με κριτήριο το κόστος της εταιρείας. Άρα, μία νέα περιβαλλοντική αδειοδότηση δεν είναι σίγουρο ότι θα προκύψει από νέα ΜΠΕ, αλλά μπορεί να προκύψει από τροποποίηση, γεγονός απαράδεκτο. Μάλιστα, με το ν.4685/20, η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει νομοθετήσει η όποια τροποποίηση της αδειοδότησης να μην περάσει από διαβούλευση, και άρα η δέσμευση για διαβούλευση επί της νέας ΑΕΠΟ είναι προσχηματική. Εξάλλου, δεν είναι δεσμευτική η γνώμη των φορέων ενώ η σύμβαση θα είναι δεσμευτική και υποχρεωτική και δεν μπορεί να αλλάξει με την ΑΕΠΟ, ιδιαίτερα αν γίνει μέσω τροποποίησης.
Στη σύμβαση προβλέπεται πως καμία Ελεγκτική Υπηρεσία της Πολιτείας ή της Περιφέρειας δεν θα μπορεί να πηγαίνει να ελέγχει την επιχείρηση αν δεν παρίσταται ο ανεξάρτητος επιθεωρητής που προσλαμβάνεται και άρα ελέγχεται από την επιχείρηση. Γνωρίζουν οι τοπικοί και περιφερειακοί φορείς και συμφωνούν με το ότι δε θα εκδίδεται καμία διοικητική πράξη από εδώ και πέρα στον τόπο σας, αν δεν υπάρχει γραπτή γνώμη του επιθεωρητή που προσλαμβάνεται από την επιχείρηση και ελέγχεται από αυτήν; Διότι, όπως έχετε καταλάβει, θα είστε πλέον μια αποικία της Ελληνικός Χρυσός.
Ως προς το θέμα των προσλήψεων, το άρθρο 25 της Σύμβασης προβλέπει ότι η εργασία των ανθρώπων της περιοχής και οι προσλήψεις, εξαρτώνται από τις μισθολογικές απαιτήσεις. Δηλαδή το ελληνικό Δημόσιο έχει αποδεχτεί ότι οι εργαζόμενοι δεν θα καλύπτονται από τις συλλογικές συμβάσεις και θα υπάγονται σε ένα άλλο εργατικό δίκαιο και με το κριτήριο αυτό μπορεί να προτιμώνται οι τοπικοί εργαζόμενοι. Γνωρίζετε επίσης ότι η εταιρεία δηλώνει ρητά πως δε δεσμεύεται ούτε για το επενδυτικό σχέδιο, ούτε για τις θέσεις εργασίας αλλά, όλα εξαρτώνται από την κερδοφορία της; Άρα οι υποσχέσεις για ενίσχυση της τοπικής απασχόλησης είναι υποκριτικές.
Ως προς τα εργασιακά επίσης, είναι ενήμεροι οι εργαζόμενοι και οι τοπικοί φορείς ότι με βάση τη σύμβαση η απεργία και οι εργασιακές διαφορές θεωρούνται λόγοι ανωτέρας βίας που θα «χρεώνονται» σε βάρος του ελληνικού δημοσίου; Δηλαδή το ελληνικό Δημόσιο θα τίθεται απέναντι στις εργασιακές διαφορές και στην απεργία και άρα, θα γίνεται αντίπαλος των δικαιωμάτων και των διεκδικήσεων των εργαζομένων;
Οι ρυθμίσεις της Σύμβασης είναι πρωτόγνωρες και έχουν αποικιοκρατικό χαρακτήρα. Υπάρχει άραγε άλλη μεταλλευτική δραστηριότητα στην Ελλάδα όπου περιορίζονται σε τέτοιο βαθμό τα δικαιώματα του ελληνικού δημοσίου; Υπάρχουν άλλες χώρες της Ευρώπης που συμβαίνει αυτό; Σε ποιες άλλες χώρες τα μεταλλευτικά δικαιώματα είναι μόνο 1,7% επί των ακαθάριστων εσόδων όταν παγκόσμια κινούνται από 5% έως 15%.
Εφόσον στη Σύμβαση του 2004 προβλεπόταν μεταλλουργία, πώς είναι δυνατόν μετά από 17 χρόνια να μην υπάρχει ούτε εγκεκριμένη μελέτη μεταλλουργίας, ενώ μάλιστα υπάρχει και Απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ-2020) που έχει καλύψει την απόρριψη των μελετών μεταλλουργίας της εταιρίας το 2016. Ακόμα και η μέθοδος του «flash smelting», της ακαριαίας τήξης που είχε υποβληθεί ως μελέτη το 2016, παρουσιάζεται πλέον ως παρωχημένη, ενώ από τη Σύμβαση αφήνεται ανοιχτό το θέμα της τεχνολογίας και δεν απαγορεύεται ρητά η χρήση κυανίου στην μεταλλουργία.
Είναι εν γνώση της τοπικής κοινωνίας ότι η εταιρεία χρειάζεται κεφάλαια, ότι δηλώνει δημόσια πως είναι σε φάση αναζήτησης επενδυτών και μάλιστα υπάρχει όρος στη σύμβαση ότι το ελληνικό δημόσιο θα βοηθήσει την Ελληνικός Χρυσός ώστε να βρεθούν κεφάλαια και επενδυτές, καθώς και πως το Δημόσιο υποχρεώνεται να υπογράψει και συμβάσεις με τους επενδυτές; Δηλαδή οι Υπουργοί της Ελληνικής Κυβέρνησης θα λειτουργούν ως ατζέντηδες της εταιρείας;
Ολοκληρώνοντας την κατάθεση ερωτήσεων προς τους Φορείς, ο Σ.Φάμελλος δήλωσε: «Τίθεται ένα ερώτημα προς όλους. Εφόσον έχουμε όλοι διαπιστώσει ότι η αναθεωρημένη Σύμβαση με την Ελληνικός Χρυσός δεν επιδέχεται τροποποιήσεων και εφόσον δεν καλύπτονται οι απαιτήσεις ενός κράτους δικαίου. Αν η κυβέρνηση επιμείνει στην κύρωση της Σύμβασης θα πρέπει να διερευνήσουμε ποιες είναι οι δυνατότητες προσφυγής στη Δικαιοσύνη. Από ό,τι περιγράφεται στη Σύμβαση, το ελληνικό Δημόσιο, αλλά και ο Δήμος και η Περιφέρεια δεν έχουν το δικαίωμα κάνουν οποιαδήποτε αγωγή ή οποιαδήποτε ένδικη παρέμβαση στο μέλλον, για τα επόμενα 25 ή 50 χρόνια, κατά της σύμβασης. Για το λόγο αυτό, η σύμβαση αυτή πρέπει να ακυρωθεί γιατί θα δημιουργήσει βάρη και κόστος για το ελληνικό δημόσιο, όπως και σοβαρά προβλήματα στην τοπική κοινωνία της Χαλκιδικής».