Οι χώρες που έχουν χτυπηθεί από τον κορωνοϊό βρίσκονται αντιμέτωπες με το δίλημμα να άρουν τα περιοριστικά μέτρα και να διακινδυνεύσουν μια νέα έξαρση της επιδημίας ή να τα παρατείνουν, επιφέροντας ακόμα μεγαλύτερο πλήγμα στην οικονομία.
Η μαζική διενέργεια τεστ είναι κάτι το ανέφικτο για τις περισσότερες χώρες, ενώ τα τεστ αντισωμάτων αντιμετωπίζουν ζητήματα αξιοπιστίας. Αυτό καθιστά δύσκολο εγχείρημα την αναγνώριση των πληθυσμών που μπορούν να βγουν από την καραντίνα και τον καθορισμό του χρονικού διαστήματος που πρέπει να μείνουν απομονωμένες άλλες κοινωνικές ομάδες.
Μία διέξοδο στο δίλημμα αυτό παρουσιάζει στους Financial Τimes ο καθηγητής Οικονομικών Εράν Γιασίβ, στηριζόμενος στην πρωτότυπη ερευνητική πρόταση επιστημόνων του Weizmann Institute of Science.
Βασική θέση της πρότασης είναι ότι μπορούμε να εκμεταλλευτούμε τον τρόπο που αναπτύσσεται ο κορωνοϊός στους ανθρώπους και να άρουμε τα περιοριστικά μέτρα για τέσσερις ημέρες, σε διάστημα δύο εβδομάδων.
Οι περισσότεροι άνθρωποι που μολύνονται από τον ιό δεν είναι μεταδοτικοί τις πρώτες τρεις ημέρες και η κορύφωση της μεταδοτικότητας έρχεται μεταξύ της τέταρτης και της έβδομης ημέρας. Οπότε, αν σε ένα διάστημα δύο εβδομάδων οι άνθρωποι πήγαιναν στη δουλειά για τέσσερις ημέρες και μετά έμεναν πάλι σε κατ’ οίκον περιορισμό για δέκα ημέρες, η εξάπλωση του ιού θα περιοριζόταν. Οι περισσότεροι από αυτούς που θα μολύνονταν κατά τις εργάσιμες ημέρες θα έφταναν στο κορυφαίο σημείο μεταδοτικότητας κατά τη διάρκεια της δεκαήμερης καραντίνας, οπότε θα επιβραδυνόταν η εξάπλωση.
Εν τω μεταξύ, ενώ αυτοί που έχουν πιο σοβαρά συμπτώματα μπορεί να είναι για περισσότερο καιρό μεταδοτικοί, είναι εύκολο να ανιχνευθούν από τα συμπτώματά τους, το οποίο επιτρέπει σε αυτούς και στις οικογένειες τους να μείνουν στο σπίτι.
Oι ασυμπτωματικές περιπτώσεις που θα μολύνονταν κατά τη διάρκεια των εργάσιμων ημερών θα περνούσαν το μεγαλύτερο μέρος της περιόδου κορύφωσης της μεταδοτικότητας σε καραντίνα. Η διενέργεια τεστ στην οικογένειά τους και στον χώρο εργασίας τους και η επιβολή καραντίνας κατά την εμφάνιση των συμπτωμάτων θα μείωνε τις αλυσίδες μόλυνσης.
Ένα επιπλέον μέτρο θα ήταν ο διαχωρισμός του πληθυσμού σε δύο διαφορετικές ομάδες νοικοκυριών που θα εργάζονται σε διαφορετικές εβδομάδες, καθεμία ακολουθώντας ένα πρόγραμμα τετραήμερης εργασίας και δεκαήμερης καραντίνας. Το μέτρο αυτό θα μείωνε την πληθυσμιακή πυκνότητα τις εργάσιμες ημέρες και το ποσοστό μετάδοσης, αλλά θα ήταν πιο δύσκολο να εφαρμοστεί.
Ο πιθανός αντίκτυπος αυτής της πολιτικής υπολογίσθηκε με τη χρήση του επιδημιολογικού μοντέλου SEIR και ενός μακροοικονομικού μοντέλου, το οποίο λάμβανε υπόψη την εξάπλωση του ιού και το ποσοστό συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό. Για το Ισραήλ, το μοντέλο προβλέπει αύξηση της ανεργίας ως και το 21%, έναντι 32% σε ένα σενάριο πλήρους καραντίνας.
Το μέτρο της 14ήμερης κυκλικής καραντίνας έχει καλύτερα υγειονομικά αποτελέσματα σε σχέση με μια πολιτική μηδενικής παρέμβασης και σε ορισμένες περιπτώσεις, καλύτερα και από ό,τι η τρέχουσα πολιτική της πλήρους καραντίνας.
Επιπλέον, έχει καλύτερα οικονομικά αποτελέσματα από την πλήρη καραντίνα. Λιγότερες θέσεις εργασίας χάνονται και το αποτέλεσμα, όσον αφορά το ΑΕΠ και την κατανάλωση, είναι καλύτερο.
Το ίδιο μέτρο μπορεί να εφαρμοστεί και στα σχολεία, και μάλιστα το εξετάζει σοβαρά αυτή τη στιγμή το υπουργείο Παιδείας στο Ισραήλ. Θα μπορούσε να περιλαμβάνει, από τον δεύτερο ή τον τρίτο μήνα εφαρμογής και έπειτα, και εστιατόρια, παμπ και μπαρ.
Αυτό θα μπορούσε να γίνει αφότου εξεταστούν τα αποτελέσματα της πρώτης φάσης και θα είχε ως προϋπόθεση την τήρηση κανόνων υγιεινής και κοινωνικής αποστασιοποίησης. Η στρατηγική αυτή θα μπορούσε να δοκιμαστεί σε μικρότερες περιοχές, αρχικά για έναν μήνα και στη συνέχεια να τροποποιηθεί με βάση τα αποτελέσματα.
Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να περιλαμβάνει και υφιστάμενα μέτρα όπως η κοινωνική αποστασιοποίηση, η χρήση μάσκας, τα τεστ και η προστασία των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.
Είναι ένα σχέδιο που θα μπορούσαν να αποτολμήσουν οι περισσότερες χώρες, ακόμα και από αυτόν ή τον ερχόμενο μήνα.