Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν προειδοποίησε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα καταρρεύσει ως «πολιτικό εγχείρημα» αν δεν προσφέρει στήριξη σε χώρες που έχουν πληγεί από την πανδημία και δεν τις βοηθήσει να ανακάμψουν.
Σε συνέντευξη που έδωσε στους Financial Times ο κ. Μακρόν τόνισε πως δεν υπάρχει άλλη επιλογή από τη συγκρότηση ενός Ταμείου το οποίο «θα μπορεί να εκδώσει κοινό χρέος με κοινή εγγύηση» για τη χρηματοδότηση των κρατών μελών με βάση τις ανάγκες τους και όχι με βάση το μέγεθος των οικονομιών τους.
Πρόκειται για μια ιδέα στην οποία έχουν αντιταχθεί η Γερμανία και η Ολλανδία.
Η Ε.Ε. είναι αντιμέτωπη με τη «στιγμή της αλήθειας» και καλείται να αποφασίσει αν είναι κάτι παραπάνω από μια οικονομική ένωση, υπογράμμισε ο κ. Μακρόν, ο οποίος προειδοποίησε ότι η έλλειψη αλληλεγγύης κατά τη διάρκεια της πανδημίας μπορεί να θρέψει τον λαϊκισμό στη Νότια Ευρώπη.
«Αν δεν κατορθώσουμε να το κάνουμε αυτό τώρα, σας λέω ότι οι λαϊκιστές θα κερδίσουν, σήμερα, αύριο, μεθαύριο, στην Ιταλία, στην Ισπανία, ενδεχομένως στη Γαλλία και αλλού» προειδοποίησε. «Πιστεύω ότι η Ε.Ε. είναι ένα πολιτικό εγχείρημα. Αν είναι ένα πολιτικό εγχείρημα, τότε ο ανθρώπινος παράγοντας πρέπει να έχει προτεραιότητα και υπάρχει και το στοιχείο της αλληλεγγύης… η οικονομία έπεται και να μην ξεχνάμε ότι τα οικονομικά είναι μια ηθική επιστήμη» δήλωσε ο κ. Μακρόν.
Η Γαλλία πιέζει για τη δημιουργία ενός κοινού Ταμείου μεγέθους περίπου 400 δισ. ευρώ πέρα από την έκτακτη βοήθεια που έχει προσφέρει ήδη η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και άλλοι θεσμοί της Ε.Ε. για τον περιορισμό των οικονομικών επιπτώσεων από τα περιοριστικά μέτρα που έχουν ληφθεί σε όλο το μπλοκ.
Ενώ η Ιταλία, η Ισπανία και άλλα κράτη μέλη της ευρωζώνης στηρίζουν την πρωτοβουλία, η Γερμανία, η Ολλανδία και άλλες βόρειες χώρες αντιστέκονται σθεναρά στην προοπτική της αμοιβαιοποίησης του χρέους, υποστηρίζοντας ότι θα καταστήσει τους φορολογούμενούς τους υπεύθυνους για τα δάνεια άλλων χωρών.
Οι ηγέτες της Ε.Ε. θα πραγματοποιήσουν τηλεδιάσκεψη την άλλη Πέμπτη για να συζητήσουν το σχέδιο και άλλα έκτακτα εργαλεία.
Σε ερώτηση για το αν πιστεύει ότι μια αποτυχία να υπάρξει συμφωνία στη δημιουργία ενός τέτοιου ταμείου θα προκαλούσε κίνδυνο κατάρρευσης της ευρωζώνης, ο κ. Μακρόν απάντησε: «Ναι, πρέπει να το πούμε καθαρά αυτό – και επίσης και της ευρωπαϊκής ιδέας». «Δεν μπορείς να έχεις μια ενιαία αγορά στην οποία κάποιοι θυσιάζονται» πρόσθεσε. «Δεν είναι πλέον δυνατό… να έχεις χρηματοδότηση που δεν είναι αμοιβαιοποιημένη για τις δαπάνες που γίνονται για τη μάχη κατά της COVID-19 και για την οικονομική ανάκαμψη» τόνισε.
Οι αποδόσεις των ιταλικών, ελληνικών, ισπανικών και πορτογαλικών κρατικών ομολόγων αυξήθηκαν αυτή την εβδομάδα εν μέσω ανησυχιών για την αύξηση του χρέους λόγω της πανδημίας.
Ο κ. Μακρόν υποστήριξε ότι τα περισσότερα κράτη μέλη της Ε.Ε. έχουν ήδη παραβιάσει το πνεύμα των δημοσιονομικών κανονισμών του Συμφώνου Σταθερότητας για να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της πανδημίας.
«Θα κρατικοποιήσουμε τους μισθούς και τους λογαριασμούς όλων των επιχειρήσεων μας» σημείωσε ο κ. Μακρόν. «Αυτό κάνουμε. Όλες οι οικονομίες μας, συμπεριλαμβανομένων και των πιο φιλελεύθερων (οικονομικά) το κάνουν αυτό. Είναι κάτι που πηγαίνει κόντρα σε όλα τα δόγματα, αλλά έτσι έχουν τα πράγματα» είπε ο κ. Μακρόν.
Ο ίδιος ανέφερε ότι βρίσκεται σε μόνιμο διάλογο με τη Γερμανίδα καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ και τον Ολλανδό πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε και πιστεύει ότι έχουν αρχίσει να αλλάζουν γνώμη για το πώς πρέπει να χρηματοδοτηθεί η ανάκαμψη των οικονομιών της Ε.Ε. μετά την κρίση.
Θα είναι ιστορικό λάθος να πούμε πάλι ότι «οι αμαρτωλοί πρέπει να πληρώσουν» προειδοποίησε ο κ. Μακρόν. Ο ίδιος υπενθύμισε το «κολοσσιαίο, μοιραίο λάθος» της Γαλλίας να ζητήσει αποζημιώσεις από τη Γερμανία στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, κάτι που όπως είπε έθρεψε τον λαϊκισμό στη Γερμανία.
«Είναι το λάθος που δεν κάναμε στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου» ανέφερε. «Οι άνθρωποι μιλάνε ακόμα για το Σχέδιο Μάρσαλ, εμείς το αποκαλούμε “χρήμα από το ελικόπτερο” και λέμε “πρέπει να ξεχάσουμε το παρελθόν, να κάνουμε μια νέα αρχή και να κοιτάξουμε το μέλλον”» υπογράμμισε.
Είναι ένα σοκ
«Νομίζω ότι είναι ένα βαθύ ανθρωπολογικό σοκ», δηλώνει στη συνέντευξή του. «Σταματήσαμε τον μισό πλανήτη για να σωθούν ζωές, δεν υπάρχει προηγούμενο γι’ αυτό στην ιστορία».
Όπως υποστηρίζει «θα αλλάξει τη φύση της παγκοσμιοποίησης την οποία ζήσαμε τα τελευταία 40 χρόνια… Είχαμε την εντύπωση ότι δεν υπάρχουν πια σύνορα. Όλα αφορούσαν την ταχύτερη κυκλοφορία και συσσώρευση», εκτιμά.
«Υπήρξε πραγματική επιτυχία. Ξεφορτωθήκαμε τους απολυταρχικούς, υπήρξε η πτώση του Τείχους του Βερολίνου πριν από τρεις δεκαετίες και με ‘πάνω και κάτω’ βγάλαμε εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους από την φτώχεια. Ειδικά τα τελευταία χρόνια, όμως, αυξήθηκαν οι ανισότητες στις αναπτυγμένες χώρες. Και ήταν ξεκάθαρο ότι αυτού του είδους η παγκοσμιοποίηση έφτανε στο τέλος του κύκλου της, υπονόμευε τη δημοκρατία».