Καθώς η πανδημία του κορωνοϊού συνεχίζει να χτυπάει τον πλανήτη, οι επιστήμονες διερωτώνται: Είναι κάποιοι άνθρωποι πιο μολυσματικοί από άλλους; Υπάρχουν super-spreaders (υπερμολυσματικοί, άνθρωποι που υπερ-διαδίδουν τον ιό), άνθρωποι που είναι ιδιαίτερα πιθανό να μολύνουν άλλους;
Οπως μεταδίδουν οι New York Times, φαίνεται ότι η απάντηση είναι πως ναι. Φαίνεται να υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι, που μολύνουν δυσανάλογο αριθμό άλλων, είτε ως συνέπεια της γενετικής, των κοινωνικών συνηθειών, είτε απλά είναι στο λάθος μέρος, τη λανθασμένη στιγμή.
Αυτοί οι φορείς του ιού βρίσκονται στο επίκεντρο και μπορούν, αλλά και έχουν οδηγήσει τις επιδημίες, σύμφωνα με τους ερευνητές, καθιστώντας κρίσιμο τον εντοπισμό τρόπων για την αποτροπή καταστάσεων, όπως είναι ο συνωστισμός σε δωμάτια. Εξίσου σημαντικοί είναι και αυτοί που είναι στην άλλη άκρη -οι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί αλλά δεν είναι πιθανό να διαδώσουν τη μόλυνση.
Η διάκριση μεταξύ εκείνων που είναι πιο μολυσματικοί και εκείνων που είναι λιγότερο μολυσματικοί θα μπορούσε να κάνει τη διαφορά στην ευκολία και την ταχύτητα με την οποία διαδίδεται η επιδημία, σημείωσε ο Jon Zelner, επιδημιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν. Εάν ο μολυσμένος άνθρωπος είναι μεταξύ αυτών που διαδίδουν τον ιό πάρα πολύ εύκολα, η ιχνηλάτηση των επαφών είναι ιδιαίτερα σημαντική. Αλλά εάν ο μολυσμένος άνθρωπος είναι το αντίθετο, κάποιος που ό,τι και αν κάνει δεν διαδίδει τον ιό, η ιχνηλάτηση επαφών είναι χαμένη προσπάθεια.
«Το δύσκολο κομμάτι είναι ότι δεν γνωρίζουμε απαραίτητα ποιοι είναι αυτοί οι άνθρωποι», δήλωσε ο Δρ Zelner.
Δύο παράγοντες είναι σημαντικοί, δήλωσε η Martina Morris, καθηγήτρια Στατιστικής και Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον. «Πρέπει να υπάρχει σύνδεση μεταξύ ανθρώπων για να μεταδοθεί μια λοίμωξη», είπε. Αλλά, πρόσθεσε, ότι η σύνδεση «είναι απαραίτητη, αλλά όχι επαρκής». Ο δεύτερος παράγοντας είναι το πόσο μολυσματικό είναι ένα άτομο. «Σχεδόν ποτέ δεν είναι ανεξάρτητα αυτά τα δύο στοιχεία», δήλωσε η Δρ Morris.
Η ιστορία της Ιατρικής είναι γεμάτη με ιστορίες ανθρώπων που ήταν super-spreaders, κατά τη διάρκεια έξαρσης παρασιτικών ασθενειών, φυματίωσης, ιλαράς και άλλων. Υπάρχει η Μαίρη Μάλον, μία μαγείρισσα γνωστή ως «Τυφοειδής Μαίρη», η οποία διέδωσε τον τυφοειδή πυρετό σε περισσότερους από 50 ανθρώπους τα πρώτα χρόνια του 20ού αιώνα, προκαλώντας ένα πρωτοφανές ξέσπασμα τυφοειδούς πυρετού στις ΗΠΑ.
Η ίδια δεν ήταν άρρωστη, καθώς ήταν ασυμπτωματική, σιωπηλά μολυσμένη με τυφοειδή.
Η υπερ-διάδοση έπαιξε επίσης σημαντικό ρόλο στις εξάρσεις των δύο άλλων κορωνοϊών, του SARS και του MERS. «Η επιδημία του MERS-CoV στη Νότια Κορέα προήλθε κυρίως από τρία μολυσμένα άτομα και περίπου το 75% των περιπτώσεων μπορεί να ανιχνευθεί από τρία άτομα που διέδιδαν υπερβολικά τον ιό σε δυσανάλογα μεγάλο αριθμό επαφών», αναφέρει ο George F. Gao, ιολόγος στα Κινεζικά Κέντρα για τον Ελεγχο και την Πρόληψη Ασθενειών, στο Πεκίνο.
Η έξαρση στη Νότια Κορέα άρχισε το 2015, όταν ένας 68χρονος μολύνθηκε με MERS κατά τη διάρκεια ταξιδιού στη Μέση Ανατολή. Επέστρεψε στη Νότια Κορέα, όπου μόλυνε άμεσα 29 άτομα, δύο από τους οποίους μόλυναν με τη σειρά τους 106 ανθρώπους. Ο συνολικός αριθμός των περιπτώσεων στη Νότια Κορέα εκείνη την εποχή ήταν 166, το φαινόμενο της υπερμόλυνσης αντιπροσώπευε το μεγαλύτερο μέρος της επιδημίας.
Το 2003, κατά τη διάρκεια της επιδημίας SARS, ο πρώτος ασθενής στο Χονγκ Κονγκ φαίνεται ότι μόλυνε τουλάχιστον 125 άλλους.
Στην έξαρση του Εμπολα, στην Αφρική, μεταξύ 2014 και 2016, το 61% των λοιμώξεων εντοπίστηκε σε μόλις 3% των μολυσμένων ανθρώπων.