Τη βούληση Ελλάδας και Τουρκίας να συνεχιστεί ο διάλογος για την επίλυση των διαφορών τους εξέφρασαν οι υπουργοί Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν, κατά τη συνάντηση που είχαν πριν από λίγο στο υπουργείο Εξωτερικών στην Αθήνα.
Στις δηλώσεις τους επιβεβαίωσαν ότι το χάσμα που χωρίζει τις δύο χώρες, όσον αφορά τις μεγάλες διαφορές τους -κυρίως για το Αιγαίο και την Κύπρο-, παραμένει μεγάλο, ωστόσο οι προοπτικές για τη χάραξη ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας θα συζητηθούν σε νέα συνάντηση των δύο. Ταυτόχρονα, η θετική ατζέντα θα συνεχίσει να απασχολεί Αθήνα και Άγκυρα, όπως και η ενίσχυση της συνεργασίας σε άλλα, περιφερειακά -αλλά καθόλου ασήμαντα- ζητήματα, όπως το μεταναστευτικό και η οικονομία.
«Οι βασικές μας επιδιώξεις εξαρχής ήταν να επιλύουμε τα θέματα αιχμής και να αποσυμπιέζουμε εντάσεις, να οργανώνουμε τις συζητήσεις σε βάση πολιτικού διαλόγου, πολιτικής ατζέντας και ΜΟΕ και, τέλος, να προετοιμάζουμε τις επαφές των δύο ηγετών», δήλωσε ο Γιώργος Γεραπετρίτης και έκανε γνωστή τη συμφωνία ο επόμενος γύρος του θετικού διαλόγου να γίνει τον επόμενο μήνα, στις 2 και 3 Δεκεμβρίου στην Αθήνα.
«Δεν ισχυρίζομαι ότι λύθηκαν τα προβλήματα, υπήρξαν και δύσκολες στιγμές, όμως ο άμεσος και ειλικρινής δίαυλος ήταν αυτός που απέτρεψε την κλιμάκωση. Οι επαφές μας αποκτούν πλέον μια κανονικότητα, η απευθείας επικοινωνία των δύο λαών συμβάλλει στην αμοιβαία κατανόηση και την άρση των στερεοτύπων. Σκοπός μας είναι να φέρουμε κοντά τους δύο λαούς», σημείωσε.
Επισήμανε ότι «συζητήσαμε για την προετοιμασία του 6ου Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας. Προσβλέπουμε στην περαιτέρω ενίσχυση σε ζητήματα όπως η οικονομία, ο τουρισμός, το εμπόριο και ο πολιτισμός. Συζητήσαμε θέματα συνεργασίας για τις υποψηφιότητες των δύο χωρών σε διεθνείς οργανισμούς, όπως για τις δύο από τις τέσσερις κορυφαίες θέσεις του Οργανισμού για την Ασφάλεια και Συνεργασία στην Ευρώπη. Εξέφρασα την ικανοποίησή μου για την επανεκκίνηση των σχέσεων Ε.Ε. - Τουρκίας. Η Ελλάδα θα συνεχίσει να στηρίζει ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας.
Συζητήσαμε για τις μειονότητες που θα πρέπει να είναι γέφυρες φιλίας. Οφείλουμε να εξασφαλίσουμε ισονομία και ισοπολιτεία όλων. Στο Κυπριακό παραμένουμε σταθεροί στο πλαίσιο της απόφασης του ΟΗΕ, για μια διζωνική, δικοινοτική συνομοσπονδία, για μια βιώσιμη, δίκαιη και λειτουργική λύση».
Ο κ. Γεραπετρίτης ανέφερε ότι «έγινε αξιολόγηση των προϋποθέσεων που πρέπει να υπάρχουν για την εκκίνηση μιας ουσιαστικής συζήτησης για την οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας σε Αιγαίο και ανατολική Μεσόγειο. Πρόκειται για μια αρχική ειλικρινή προσέγγιση ενός δύσκολου και κρίσιμου ζητήματος. Θέση μας είναι ότι υπάρχει μία και μόνη διαφορά, ωστόσο προσηλωμένοι σε μια ειλικρινή προσπάθεια θα συνομιλήσουμε για το θέμα αυτό σε επόμενη συνάντησή μας στο εγγύς μέλλον. Επιβεβαιώσαμε τη βούλησή μας στη διατήρηση του κλίματος που έχουμε εμπεδώσει, με βάση το διεθνές δίκαιο».
Επίσης, όπως είπε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, «συζητήσαμε τις εξελίξεις στο διεθνές περιβάλλον, την Ουκρανία, τον Καύκασο, τα Βαλκάνια και τη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή. Η Ελλάδα αναγνωρίζει το δικαίωμα του Ισραήλ να αμυνθεί και καλεί για άμεση απελευθέρωση όλων των ομήρων. Ανησυχούμε για την ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα, στηρίζουμε την προσπάθεια προς μια εκεχειρία, αναδείξαμε την ανάγκη εγκαθίδρυσης παλαιστινιακού κράτους. Δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε τους κινδύνους για το μεταναστευτικό, τον τελευταίο χρόνο έχουμε εντατικοποιήσει τη συνεργασία των δύο χωρών και οι πρόσφατες εξελίξεις καθιστούν τη συνεργασία μας ακόμα πιο επιτακτική, ιδίως ως προς την εξάρθρωση των παράνομων δικτύων διακινητών».
Ο κ. Γεραπετρίτης εξέφρασε την ικανοποίησή του «για τις προσπάθειες και των δύο πλευρών για την ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας και την άμεση επικοινωνία σε πολλά επίπεδα. Αναγνωρίζουμε τις δυσκολίες που συνεχίζουν να υπάρχουν, ακόμα όμως και αν δεν βρίσκουμε εύκολα λύσεις, συζητάμε με συνείδηση της ανάγκης σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς να συνεισφέρουμε στην ειρήνη, τη σταθερότητα και την ευημερία των λαών».
«Θετική κατεύθυνση»
Από την πλευρά του, ο Χακάν Φιντάν ευχαρίστησε τον ομόλογό του «για τη θερμή φιλοξενία που μας επιφύλαξε» και εξέφρασε τη χαρά του που βρίσκεται στην Αθήνα.
«Οι σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες προχωράνε προς θετική κατεύθυνση. Ενισχύεται η πολυδιάστατη συνεργασία μας και γίνονται μεγάλα βήματα σε τομείς όπως η οικονομία, το εμπόριο και ο πολιτισμός. Καταβάλλουμε προσπάθεια να κατανοήσουμε ο ένας τον άλλον σε κρίσιμα θέματα», υπογράμμισε.
Στην περιοχή, είπε ο Τούρκος υπουργός, «υπάρχουν διάφορα προβλήματα, Ελλάδα και Τουρκία μπορούμε να συμβάλουμε στην ευημερία των λαών μας με προσέγγιση win-win. Οι δύο ηγέτες έχουν θέσει ανοιχτά τη βούλησή τους προς αυτή την κατεύθυνση».
Μελετήσαμε, σημείωσε ο κ. Φιντάν, «τον οδικό χάρτη για τους επόμενους μήνες, στους πρώτους μήνες του 2025 θα γίνει η 6η συνάντηση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας. Συνεχίζουμε τις εργασίες μας πάνω σε πιθανές συμφωνίες που μπορεί να υπογραφούν σε αυτό. Οι συναντήσεις πολιτικού διαλόγου και θετικής ατζέντας θα συνεχιστούν τον επόμενο μήνα στην Αθήνα. Συνεχίζουμε τις προσπάθειες για να αυξηθεί κατά 10 δισ. δολάρια ο όγκος των εμπορικών συναλλαγών των δύο χωρών».
Για τη μεγάλη διαφορά των δύο χωρών, σημείωσε: «Συζητήσαμε περιεκτικά επί τη βάσει διεθνούς δικαίου τα θέματα του Αιγαίου και της ανατολικής Μεσογείου. Έχουμε διαφορές απόψεων στο Αιγαίο. Πρέπει να φερόμαστε ρεαλιστικά και να κάνουμε σωστή διάγνωση προβλημάτων. Υπάρχουν αλληλένδετα θέματα στο Αιγαίο για τα οποία να αναζητήσουμε λύσεις, όχι μόνο για την ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα».
Ο κ. Φιντάν τόνισε ότι «χαιρετίζουμε τον τελευταίο κύκλο των ΜΟΕ. Η Διακήρυξη των Αθηνών θα διευκολύνει να ξεπεράσουμε τις διαφορές, αν κινηθούμε σύμφωνα με το πνεύμα και το νόημα αυτής. Στο Κυπριακό θα συνεχίσουμε να συζητάμε επί τη βάσει των πραγματικοτήτων στο νησί, το μοντέλο της Ομοσπονδίας δεν ισχύει πλέον στο νησί. Συζητήσαμε επίσης θέματα μειονοτήτων, εξετάσαμε τα δικαιώματα και τις προσμονές που έχουν ομογενείς μας στην Ελλάδα. Είναι δυνατή η συνύπαρξη και σημαντική η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς στην Ελλάδα. Προσβλέπουμε πιο αποτελεσματική συνεργασία στον αγώνα μας κατά τρομοκρατικών οργανώσεων, όπως το PKK, είναι προς όφελος και των δύο χωρών. Συζητήσαμε και την παράτυπη μετανάστευση και το πώς μπορούμε να αναπτύξουμε περαιτέρω τη συνεργασία μας».
Ως Τουρκία, ανέφερε ο Χακάν Φιντάν, «δεν θέλουμε πόλεμο, δάκρυα και δράματα στην περιοχή μας. Στο Παλαιστινιακό να εξασφαλιστεί άμεσα η ηρεμία στην περιοχή, με όραμα τη λύση των δύο κρατών. Η διεθνής κοινότητα να αυξήσει τις πιέσεις στο Ισραήλ, αλλιώς ο φανατισμός του Νετανιάχου θα εξακολουθεί να βάφει με αίμα την περιοχή. Ελπίζω να ενισχύσουμε περαιτέρω τις σχέσεις μας με την Ελλάδα, οι διαφορές μας μπορούν να λυθούν με αμοιβαίο σεβασμό επί τη βάσει του διεθνούς δικαίου».