«Πρόθεση της ελληνικής κυβέρνησης είναι να συνεχίσει και να ολοκληρωθεί το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου. Το όποιο δε γεωπολιτικό ρίσκο δεν θεωρούμε ότι σε καμία περίπτωση μπορεί να εμποδίσει τη συνέχιση του έργου αυτού», αναφέρει απάντηση του υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη, σε επίκαιρη ερώτηση του βουλευτού της «Νίκης», Δημήτριου Νατσιού, για το σχέδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου - Κρήτης.
Πρωτολογία
Κύριε Πρόεδρε, σας ευχαριστώ πολύ για την επίκαιρη ερώτηση που μου δίνει την ευκαιρία να τοποθετηθώ για τα ζητήματα στα οποία αναφέρεστε. Και τα οποία πάντοτε οφείλουν να τίθενται υπ’ όψιν του αντιπροσωπευτικού σώματος και δι’ υμών ενώπιον του ελληνικού λαού.
Σε ό,τι αφορά το ζήτημα της Κάσου, θέλω ρητά να δηλώσω εκ νέου και για πολλοστή φορά ότι δεν υπήρξε καμία απολύτως υποχώρηση εκ μέρους της ελληνικής πλευράς. Διότι:
Πρώτον, δεν αναγνωρίστηκε με κανέναν τρόπο οποιοδήποτε δικαίωμα της Τουρκίας επί του εδάφους, επί των νερών. Όπως γνωρίζετε, υφίσταται το τουρκολιβυκό μνημόνιο, το οποίο είναι παράνομο και ανυπόστατο. Εξ αυτού πάντως εγείρει αξιώσεις η Τουρκία. Η Ελλάδα δεν το αναγνωρίζει και εξ αυτού του λόγου θεωρούμε ότι δεν υφίσταται καμία αξίωση.
Δεύτερον, επί του πεδίου, κύριε Πρόεδρε, η έρευνα την οποία διεξήγαγε το συγκεκριμένο πλοίο ολοκληρώθηκε σύμφωνα με τον προγραμματισμό. Άρα δεν υπήρξε καμία απολύτως υποχώρηση. Το αντίθετο. Χωρίς να υπάρχει οποιαδήποτε αναγνώριση τουρκικής αξίωσης, η έρευνα ολοκληρώθηκε και παρήγαγε το ωφέλιμο αποτέλεσμά της. Άρα καμία απολύτως υποχώρηση. Πράγματι υπήρξε παρουσία τουρκικών πλοίων στην περιοχή. Είναι πάγια τακτική της Τουρκίας να παρίστανται τουρκικά πλοία οποτεδήποτε υπάρχει κίνηση, η οποία κατά την Τουρκία άπτεται της δικής της υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Παρά ταύτα, ούτε κρίση υπήρξε, μετά από 24 ώρες ολοκληρώθηκαν οι έρευνες σύμφωνα με τον προγραμματισμό και καμία απολύτως αξίωση τουρκική δεν αναγνωρίστηκε.
Τρίτον, η Ελλάδα, κύριε Πρόεδρε, κρατά μία στάση εθνικά ισχυρή και υπερήφανη. Δεν πρόκειται να αποστούμε, ούτε από την κυριαρχία μας, ούτε από τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Είναι αυτονόητο ότι η Ελλάδα θα παραμείνει στην εθνική γραμμή. Αυτή τη στιγμή μου επιτρέπετε κύριε Πρόεδρε να τονίσω ότι η Ελλάδα, από την άποψη της διπλωματικής της ισχύος, βρίσκεται στο πιο υψηλό σημείο, στο οποίο έχει βρεθεί ποτέ. Έχει μία εξαιρετικά καλή θέση στο διεθνές στερέωμα. Έχει μία πολύ ισχυρή εθνική άμυνα, έχει μία οικονομία, η οποία βρίσκεται σε τροχιά ανάπτυξης. Εξ αυτού του λόγου το διπλωματικό κεφάλαιο της χώρας μας είναι εξαιρετικά υψηλό. Δεν πρόκειται να αποστούμε με κανέναν τρόπο από την κυριαρχία και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα.
Τέταρτον, σε ό,τι αφορά το μέλλον της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου. Κύριε Πρόεδρε, πρόκειται για ένα έργο κοινού ενδιαφέροντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άρα, κατά τούτο αντιλαμβανόμαστε όλοι ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση την έχει παράσχει ήδη την προστασία της στο πρόγραμμα αυτό και βεβαίως έχει εν μέρει χρηματοδοτήσει και το συγκεκριμένο έργο. Το έργο αυτό είναι πάρα πολύ μεγάλης σημασίας και είναι ιδιαίτερα μεγάλης σημασίας για την Κύπρο, διότι η Κύπρος έχει μία πολύ ακριβή τιμή ηλεκτρικής ενέργειας.
Υπήρξε ένα δελτίο τύπου εκ μέρους του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που καταγράφει με αναλυτικό τρόπο τα τεχνικά ζητήματα που άπτονται της συγκεκριμένης ηλεκτρικής διασύνδεσης. Άρα το ζήτημα της σκοπιμότητας του έργου δεν αμφισβητείται. Υπάρχει ένα θέμα οικονομικής βιωσιμότητας, ένα τεχνικό θέμα. Δηλαδή εάν είναι δυνατόν το έργο αυτό να παραγάγει και μία οικονομική αξία. Έχει να κάνει με το ρυθμιστικό περιβάλλον. Αυτό είναι, το οποίο ακόμη βρίσκεται σε συζητήσεις μεταξύ των μερών και εξαρτάται, πρωτίστως, από το ρυθμιστικό πλαίσιο της Κύπρου. Γι’ αυτό το λόγο θα υπάρξουν συναντήσεις στο αμέσως προσεχές διάστημα.
Πρόθεση της ελληνικής κυβέρνησης είναι να συνεχίσει και να ολοκληρωθεί το έργο αυτό. Το όποιο δε γεωπολιτικό ρίσκο δεν θεωρούμε ότι σε καμία περίπτωση μπορεί να εμποδίσει τη συνέχιση του έργου αυτού.
Ευχαριστώ πολύ.
Δευτερολογία
Να ευχαριστήσω πολύ τον κύριο Πρόεδρο για τη δευτερολογία του, στην οποία έθεσε μία σειρά από ζητήματα, τα οποία προδήλως υπερβαίνουν το πλαίσιο της επίκαιρης ερώτησης. Πλην όμως ουδέποτε, όπως γνωρίζετε, κύριε Πρόεδρε, εγώ έχω αρνηθεί να παράσχω ενημέρωση. Και το γνωρίζετε, διότι είχαμε πολλές φορές την ευκαιρία να συζητήσουμε για τα θέματα αυτά και είχα την τιμή να σας ενημερώσω σχετικά με τα της εξωτερικής πολιτικής. Και αυτό θα πράξω και τώρα, χωρίς να αποφύγω οποιαδήποτε τοποθέτηση.
Θα μου επιτρέψετε πάντως, επί της αρχής, να πω ότι επειδή στον δημόσιο λόγο κυκλοφορούν ειδήσεις, οι οποίες είναι προδήλως ανυπόστατες, δεν έχουν κανένα απολύτως έρεισμα στην πραγματικότητα, σε κάθε περίπτωση, καλό είναι να διατηρούμε επιφυλάξεις. Τα δημοσιεύματα, τα οποία αφορούν οδηγίες που έδωσε δήθεν ο Πρωθυπουργός στον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ και άλλα συναφή αποτελούν αποκυήματα φαντασίας, δεν έχουν καμία απολύτως ανταπόκριση στην πραγματικότητα και περισσότερο δημιουργούν εθνικούς κινδύνους παρά ενημερώνουν.
Θα είμαι σαφής.
Πρώτον, η κυριαρχία μας, τα κυριαρχικά μας δικαιώματα αποτελούν σε πλήρη έκταση τις κόκκινες γραμμές μας. Η επέκταση των χωρικών υδάτων, στην οποία αναφερθήκατε, αποτελεί κυριαρχικό, αναπαλλοτρίωτο, αναφαίρετο δικαίωμα της ελληνικής πολιτείας. Και θα ασκηθεί με τον τρόπο και κατά τον χρόνο που θα κριθεί από την Ελληνική Δημοκρατία ότι είναι ο ορθός και ο κατάλληλος.
Δεύτερον, για την οικονομία η αναφορά μου, κύριε Πρόεδρε, δεν αφορούσε τους μικροοικονομικούς δείκτες, αλλά τα δημόσια οικονομικά. Και νομίζω ότι στην αίθουσα αυτή μπορούμε να διαφωνούμε σε ζητήματα, αλλά σε ό,τι αφορά την πραγματικότητα δύσκολα μπορεί κάποιος να έχει την οποιαδήποτε διαφωνία. Ο μηδενισμός των ελλειμμάτων, η μείωση ραγδαία του δημοσίου χρέους, η ραγδαία μείωση της ανεργίας αποτελούν στην πραγματικότητα μία σοβαρή παρακαταθήκη για το μέλλον. Αντιλαμβανόμαστε όλοι ότι η Ελλάδα πέρασε από μία πολύ μεγάλη δοκιμασία της δεκαετούς κρίσης. Είναι κάτι που θέλουμε να αφήσουμε σήμερα. Μπορεί πράγματι να υπάρχουν πολύ μεγάλα προβλήματα σε ό,τι αφορά την καθημερινότητα και τα οικονομικά των πολιτών και γίνεται μία μεγάλη προσπάθεια για να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις και τις δυσκολίες. Σε ό,τι αφορά όμως το κομμάτι της σταθερότητας της ελληνικής οικονομίας, αυτή τη στιγμή δεν βρίσκεται υπό διακύβευση και δεν πρόκειται να βρεθεί σε διακύβευση.
Τρίτον, θέλω να είμαι σαφής για μία ακόμη φορά. Ουδέποτε η ελληνική πολιτεία έδωσε την οποιαδήποτε άδεια, η οποία ζητήθηκε από την Τουρκία. Για να σας είμαι εντελώς ειλικρινής, ουδέποτε ζητήθηκε άδεια και κατά τούτο δεν θα μπορούσε να δοθεί. Ανεξαρτήτως λοιπόν τί διαρρέουν πηγές - διότι επίσης, για να σας είμαι ειλικρινής, εγώ ανακοίνωση επίσημη του Υπουργείου Εξωτερικών δεν είδα ποτέ - ποτέ δεν εδόθη άδεια από την Τουρκία έτσι ώστε να προχωρήσει η έρευνα και δεν θα μπορούσε να δοθεί αυτή η άδεια. Ήμουν πάρα πολύ σαφής. Δεν υπήρξε εκ μέρους της Ελλάδας ποτέ η οποιαδήποτε αναγνώριση κυριαρχικού δικαιώματος ή αξίωσης εκ μέρους της Τουρκίας. Η δε έρευνα ολοκληρώθηκε απολύτως 100% με βάση τον προγραμματισμό. Άρα - εάν εγώ δεν έχω φτάσει στα όρια του παραλογισμού - εδώ έχουμε την απόλυτη στην πραγματικότητα επικράτηση της δικής μας θέσης. Και δεν είχαμε την οποιαδήποτε υποχώρηση και δεν υπήρξε αναγνώριση τουρκικής αξίωσης και η έρευνα ολοκληρώθηκε, σύμφωνα με τον προγραμματισμό της.
Τέταρτον, αναφερθήκατε σε κρυψίνοια, κύριε Πρόεδρε. Θα παρακαλούσα πολύ τουλάχιστον στο κεφάλαιο αυτό, επειδή γνωρίζετε ότι είμαι πάρα πολύ ευαίσθητος σε ό,τι αφορά τη διαφάνεια στην άσκηση της εξωτερικής πολιτικής και την ενημέρωση του πολιτικού κόσμου και της κοινωνίας, να είμαστε πιο προσεκτικοί. Κάθε φορά που συναντάται ο Τούρκος Πρόεδρος με τον Έλληνα Πρωθυπουργό εκδίδεται πάντοτε ανακοινωθέν. Και εγώ ο ίδιος αμέσως μετά την ολοκλήρωση δίδω συνέντευξη, έτσι ώστε να αναφέρω στον ελληνικό λαό ποια ήταν τα αποτελέσματα των συζητήσεων. Δεν υπήρξε καμία περίπτωση κατά την οποία να μην υπάρχει πλήρης, διαφανής και σε βάθος ενημέρωση του ελληνικού λαού μετά την οποιαδήποτε συνάντηση των δύο ηγετών. Μυστική διπλωματία δεν υπάρχει και δεν πρόκειται να υπάρξει. Η δε παρουσία μου στη Βουλή - νομίζω θα συμφωνήσετε σε αυτό - είναι τόσο συστηματική, διαρκής και περιοδική, που δεν αμφισβητείται ότι προσπαθώ, αν μη τι άλλο, στο πλαίσιο του δυνατού, να ενημερώνω το αντιπροσωπευτικό σώμα.
Πέμπτον, το ζήτημα της Αιγύπτου. Εμείς θέλουμε όλες οι χώρες να βρίσκονται σε μία αγαστή διπλωματική σχέση. Είναι προς το συμφέρον της περιφερειακής και της διεθνούς ειρήνης να μπορούν να συζητούν οι χώρες και να μην βρίσκονται σε κατάσταση αντιπαλότητας και εχθροπάθειας. Πλην όμως, στρατηγική σχέση σε μία ευρύτερη περιφέρεια μπορεί να υπάρξει μόνο μία μεταξύ δύο κρατών. Και η σχέση μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου είναι στρατηγική. Δεν θίγεται, δεν βάλλεται, δεν υποβαθμίζεται. Είμαι σε διαρκή συζήτηση και επικοινωνία με τον ομόλογό μου από την Αίγυπτο και μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι η στρατηγική σχέση Ελλάδας και Αιγύπτου βρίσκεται στο απόγειό της. Και θα συνεχίσει να βρίσκεται σε αυτό το υψηλό επίπεδο.
Κλείνω με την ηλεκτρική διασύνδεση στην οποία αναφερθήκατε. Θα επαναλάβω το ακόλουθο. Η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου είναι ένα έργο το οποίο είναι πολύ μεγάλης σημασίας, διότι αίρει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου. Διότι στην πραγματικότητα θα δώσει μια πολύ μεγάλη ανακούφιση στους Κύπριους πολίτες σε ό,τι αφορά τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό το αντιλαμβανόμαστε όλοι. Κατά την άποψή μας δεν υφίσταται και πάντως η ελληνική πολιτεία θεωρεί ότι δεν θα υπάρχει πρόβλημα σε ό,τι αφορά αυτό που ονομάζεται γεωπολιτικό ρίσκο. Θέλω να είμαι σαφής.
Η έρευνα, όπως επίσης και η πόντιση ηλεκτρικού καλωδίου, επιτρέπεται και διασφαλίζεται απολύτως από το Διεθνές Δίκαιο. Οι κανόνες του Διεθνούς Δικαίου επιτρέπουν απολύτως την έρευνα και την πόντιση ηλεκτρικού καλωδίου. Και άρα δεν θα μπορούσε σε καμία περίπτωση να υπάρξει η οποιαδήποτε παρεμπόδιση εκ μέρους άλλου κράτους. Και αυτό άλλωστε αποδεικνύει το γεγονός ότι το συγκεκριμένο έργο έχει εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που γνωρίζετε πολύ καλά, κύριε Πρόεδρε, ότι πάντοτε περνάει από μια πάρα πολύ αυστηρή κρίση πριν δώσει οποιοδήποτε ποσό από τον κοινοτικό προϋπολογισμό.
Θα μου επιτρέψετε να ολοκληρώσω με μια αναφορά στον ελληνοτουρκικό διάλογο. Αναφέρατε μία σειρά από γεγονότα, τα οποία θεωρείτε ότι κατά την κρίση σας επιβαρύνουν τις σχέσεις μας με την Τουρκία. Κύριε Πρόεδρε, ούτε εγώ, ούτε κανένας Υπουργός Εξωτερικών θα μπορούσε ποτέ να είναι τόσο αφελής, ώστε να πιστεύει ότι από τη μία ημέρα στην άλλη η Τουρκία θα αποστεί θεμελιωδών θέσεων. Εξάλλου, το ότι διατηρούμε τις βασικές μας θέσεις αποτελεί και μία παραδοχή, η οποία έχει ενσωματωθεί και στη Διακήρυξη των Αθηνών.
Εκείνο το οποίο λέμε είναι ότι θα πρέπει με ρεαλισμό, με σωφροσύνη, με σύνεση να προχωρούμε βήμα-βήμα για να μπορέσουμε να αποκαταστήσουμε, στο μέτρο του δυνατού, τις σχέσεις μας με την Τουρκία. Και νομίζω, όλοι θα συμφωνήσουμε σε αυτή την αίθουσα, ότι το να έχουμε καλές σχέσεις με όλους μας τους γείτονες συμβάλλει στην ειρήνη και την ευημερία της χώρας μας και της περιφέρειάς μας. Δεν νομίζω να υπάρχει έστω και ένας βουλευτής, ο οποίος θα έλεγε ότι δεν είναι σημαντικό να μπορούμε να συνομιλούμε με την Τουρκία. Το ότι συνομιλούμε δεν σημαίνει και δεν πρόκειται να σημάνει ποτέ ότι κάνουμε την οποιαδήποτε παραχώρηση σε σχέση με τα δίκαια που μας αναγνωρίζει το Διεθνές Δίκαιο.
Και αναφέρατε το ζήτημα της οριοθέτησης. Τα ζητήματα, τα οποία ανακύπτουν - και ανακύπτουν από καιρού εις καιρόν - έχουν να κάνουν ακριβώς με το γεγονός ότι η Ελλάδα δεν έχει οριοθετήσει την υφαλοκρηπίδα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη με την Τουρκία. Ανεξάρτητα από τις ακραίες αξιώσεις, οι οποίες εγείρονται εκ μέρους της γείτονος, εκείνο το οποίο θέλω να αναφέρω είναι ότι μία συμφωνία κάποια στιγμή σε σχέση με την οριοθέτηση των ζωνών αυτών, θα σήμαινε στην πραγματικότητα την επίλυση του βασικού υποκείμενου ζητήματος, το οποίο έχουμε με την Τουρκία. Και θα διασφάλιζε στην πραγματικότητα μία μακρά και βιώσιμη ειρήνη στην περιοχή μας. Αυτό θα μπορούσε να γίνει μόνον εάν υπήρξε πλήρης σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο, στο οποίο η χώρα μας ιστορικά αποδίδει πάρα πολύ μεγάλη σημασία.
Και θα μου επιτρέψετε να πω εν κατακλείδι, επαναφέροντας την αρχική μου τοποθέτηση, ότι η Ελλάδα είναι σήμερα σε θέση ισχύος, έτσι ώστε να μπορεί να συζητεί για τα θέματα αυτά και να μπορεί, σεβόμενη το Διεθνές Δίκαιο και υποστηρίζοντας τις εθνικές γραμμές χωρίς καμία παραχώρηση, να συζητά και να φέρνει λύσεις, οι οποίες θα είναι ωφέλιμες για τον ελληνικό λαό. Γιατί το κρίσιμο είναι να βρισκόμαστε σε μία περίοδο ειρήνης, οι Έλληνες πολίτες να αισθάνονται ασφάλεια, αλλά και οι επόμενες γενεές να βρουν μία Ελλάδα, η οποία θα είναι εθνικά υπερήφανη, ασφαλής, σε ειρήνη και ευημερία.
Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.