“Δυστυχώς η φωτιά ξέφυγε” ήταν η παραδοχή του Κυριάκου Μητσοτάκη στη διυπουργική σύσκεψη που συγκάλεσε χθες στο Δημοτικό Κατάστημα Πεντέλης, παρουσία του Περιφερειάρχη Αττικής Νίκου Χαρδαλιά και των δημάρχων της πυρόπληκτης περιοχής.
Με τη φράση “δεν πρέπει να κρυβόμαστε πίσω από τις όποιες πρόσκαιρες εντυπώσεις”, ο πρωθυπουργός επισήμανε ότι αυτή η πυρκαγιά ήταν η μοναδική (“έως σήμερα, θέλω να ελπίζω”) από τις 4.000 πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν φέτος στην Αττική, η οποία “έκανε μια μεγάλη περιβαλλοντική ζημιά και προφανώς κατέστρεψε και πολλές περιουσίες”. Όπως προκύπτει, με την επισήμανση αυτή, επιχείρησε να διορθώσει την αρχική του δήλωση ότι επλήγη μικρός αριθμός πολιτών.
Στη συνέχεια ο κ.Μητσοτάκης πρόσθεσε:
- Το τι έγινε στη φωτιά είναι κάτι το οποίο θα συζητηθεί και θα μελετηθεί, όπως μελετάται κάθε φωτιά η οποία ξεφεύγει και η οποία δεν τίθεται κάτω από άμεσο έλεγχο.
Θα κρατήσω μόνο ως μία μικρή θετική υποσημείωση μέσα σε αυτή την πολύ αρνητική εικόνα την οποία όλοι σας είχατε την ευκαιρία να διαπιστώσετε, το γεγονός ότι το υψηλό δάσος το οποίο κάηκε σε αυτή τη φωτιά ήταν σχετικά περιορισμένο σε σχέση με άλλες φωτιές της Αττικής.
Η καύση δεν ήταν τόσο έντονη, κάτι το οποίο θα διευκολύνει στη διαδικασία της φυσικής αναγέννησης. Και η μορφολογία του εδάφους είναι τέτοια που σημαίνει ότι τα μέτρα συγκράτησης των εδαφών και οι αντιδιαβρωτικές παρεμβάσεις οι οποίες πρέπει να γίνουν δεν θα χρειαστεί να είναι τόσο εκτεταμένες -είμαι πολύ προσεκτικός στα λόγια μου- σε σχέση με άλλες φωτιές τις οποίες είχαμε αντιμετωπίσει στο παρελθόν στην Αττική. Αυτά όσον αφορά τη φωτιά αυτή καθαυτή.
- Είμαστε όμως σήμερα εδώ πρώτον για να συζητήσουμε για το τι πρέπει να γίνει από εδώ και στο εξής ως προς τα ζητήματα της αποκατάστασης, της κάλυψης των ζημιών που αφορούν τις περιουσίες των συμπολιτών μας οι οποίοι επλήγησαν. Θέλω να τονίσω ότι η Ελληνική Πολιτεία έχει πια στη διάθεσή της ένα πλαίσιο κρατικής αρωγής το οποίο είναι δοκιμασμένο και το οποίο η απαίτηση μας είναι να τρέξει πολύ γρήγορα.
Νομίζω ότι μπορούμε να το κάνουμε γιατί έχουμε χειριστεί και άλλες περιπτώσεις φυσικών καταστροφών με πολλαπλάσιους δικαιούχους. Και εδώ, κάθε περιουσία η οποία χάνεται είναι μια τραγωδία για τον ιδιοκτήτη και νομίζω ότι έχουμε την δυνατότητα, μέσα από το πλαίσιο το οποίο έχουμε δρομολογήσει, πολύ γρήγορα να βοηθήσουμε τους συμπολίτες μας οι οποίοι είδαν τις περιουσίες τους να καταστρέφονται να ξαναπατήσουν στα πόδια τους, είτε μιλάμε για κατοικίες είτε μιλάμε για επιχειρήσεις. Θέλω να γνωρίζετε ότι το πρόγραμμα αυτό είναι ένα δοκιμασμένο πρόγραμμα, το οποίο στους αριθμούς που έχουμε να διαχειριστούμε μπορεί και πρέπει να τρέξει πολύ γρήγορα.
- Ως προς τα ζητήματα της ευρύτερης αποκατάστασης των εδαφών και της αντιμετώπισης των πλημμυρικών φαινομένων, η Γενική Διεύθυνση Δασών έχει πια μεγάλη εμπειρία στη γρήγορη χαρτογράφηση της επικινδυνότητας των περιοχών και στη δρομολόγηση των σχετικών έργων.
Έχουμε καινούργια εργαλεία στη διάθεσή μας, όπως τους θεσμούς των αναδόχων τέτοιων παρεμβάσεων και αναδόχων αναδασώσεων. Η βούλησή μας είναι να προχωρήσουμε τα έργα πολύ γρήγορα, ώστε οι βασικές παρεμβάσεις να γίνουν εντός τέτοιου χρονικού πλαισίου ώστε να περιορίσουμε, στο μέτρο που αυτό είναι εφικτό, τα όποια πιθανά πλημμυρικά φαινόμενα εκδηλωθούν ως αποτέλεσμα ακραίων φαινομένων που μπορεί να έρθουν τους επόμενους μήνες.
Γνωρίζετε ότι το ζήτημα της αντιπλημμυρικής θωράκισης της Αττικής ήταν πάντα ένας γόρδιος δεσμός, με έναν μεγάλο κατακερματισμό αρμοδιοτήτων, αλλά εδώ νομίζω ότι τα δύο ρέματα στα οποία αναφερθήκατε, είναι ρέματα τα οποία πρέπει να προταχτούν.
- Πιστεύω ότι σε πολλά επίπεδα έχουμε κάνει βήματα προόδου, αλλά προφανώς ποτέ δεν μπορούμε να είμαστε ικανοποιημένοι όταν οι ίδιες οι εξελίξεις μας ξεπερνούν. Οφείλουμε όμως να κάνουμε μία αντικειμενική αποτύπωση του τι πήγε καλά, ποιες είναι οι παρεμβάσεις οι οποίες δούλεψαν, τι δεν πήγε καλά και πού πρέπει να βελτιωθούμε. Και νομίζω ότι είναι κοινός τόπος, τουλάχιστον αυτά τα οποία έχουμε ακούσει, ότι οι παρεμβάσεις πρόληψης είναι παρεμβάσεις οι οποίες έχουν πραγματικό αποτύπωμα, ειδικά όταν γίνονται στοχευμένα, ειδικά όταν γίνονται σε δάση τα οποία έχουν ιδιαίτερη οικολογική αξία και ειδικά όταν γίνονται σε περιοχές οι οποίες είναι κοντά στον αστικό ιστό.
Οι παρεμβάσεις οι οποίες έγιναν μέσα από τα τρία προγράμματα Anti-nero δεν έχουν ξαναγίνει τις τελευταίες δεκαετίες, δεν ξέρω αν έχουν γίνει ποτέ στην ιστορία του ελληνικού κράτους σε αυτή την έκταση.
Είναι όμως επίσης δεδομένο ότι δεν μπορεί κανείς να περιμένει ότι θα καθαρίσει όλα τα δάση της χώρας ή και όλα τα δάση της Αττικής. Γι’ αυτό και το νέο σχήμα διαχείρισης δασών για το οποίο μίλησε ο Υπουργός, το πώς δηλαδή θα μπορέσουμε να δημιουργήσουμε μία οικονομία γύρω από τα δασικά οικοσυστήματα ώστε να υπάρχει και οικονομικό αντικείμενο μέσα από τη διαδικασία του καθαρισμού των δασών, έχει τόσο μεγάλη σημασία.
Όμως, κοιτάζοντας μπροστά, στέκομαι ιδιαίτερα στην απόλυτη προτεραιοποίηση εκείνων των δασικών οικοσυστημάτων που βρίσκονται πολύ κοντά σε οικιστικές περιοχές, τα δάση τα παλαιότερα τα οποία είναι και τα πιο επίφοβα πάντα στο να καούν.
Και η όλη δουλειά η οποία έχει γίνει μέχρι στιγμής και η οποία θα γίνεται σταδιακά, αφορά μία διαρκή προτεραιοποίηση των περιοχών εκείνων οι οποίες έχουν μεγαλύτερη επικινδυνότητα, έτσι ώστε να μπορούμε να προτεραιοποιούμε τις παρεμβάσεις οι οποίες γίνονται σε ζητήματα πρόληψης ακριβώς σε αυτές τις περιοχές. Αυτά όσον αφορά τον καθαρισμό των δασών.
- Θέλω να κάνω μία ειδική μνεία στο ζήτημα του καθαρισμού των οικοπέδων. Δοκιμάσαμε κάτι το οποίο δεν είχε ξαναγίνει ποτέ στην ιστορία της χώρας. Τα κάναμε όλα τέλεια στους καθαρισμούς; Προφανώς και όχι, το κάναμε για πρώτη φορά. Ήταν όμως μία μεγάλη επιτυχία πάνω στην οποία πρέπει να χτίσουμε. Θα είμαστε πιο έτοιμοι του χρόνου έτσι ώστε να διευκολύνουμε τους Δήμους με τις αποκομιδές των κλαδιών και των χόρτων τα οποία έχουμε καθαρίσει; Προφανώς και θα είμαστε.
Όπως φαινόταν και από τον δορυφόρο, εκεί που είχαμε πρακτικά καθαρισμένες περιοχές είχαμε ουσιαστικά ελάχιστες ζημιές, και ουσιαστικά σταμάτησε και η φωτιά εκεί. Άρα, αυτή είναι μία πολιτική στην οποία θα επιμείνουμε.
Δεν θα μπω στα επιχειρησιακά ζητήματα τα οποία έχουν να κάνουν με την αντιμετώπιση των φωτιών γιατί έχουμε πολύ πιο αρμόδιο εδώ. Ούτως ή άλλως θα έχουμε και μία ευκαιρία στο τέλος της αντιπυρικής περιόδου να κάνουμε έναν συνολικό απολογισμό στη Βουλή για το τι πήγε καλά και τι δεν πήγε καλά.
Θα επαναλάβω, όμως, ότι η τεχνολογία μάς έχει βοηθήσει πολύ, το γνωρίζετε και εσείς. Δεν υπάρχει πια καμία σχέση ως προς την ταχύτητα με την οποία βλέπουμε τις φωτιές σε σχέση με αυτό το οποίο συνέβαινε στο παρελθόν. Και αυτό, ναι, θέλει έναν συνδυασμό drones, καμερών, αλλά δημιουργούμε ήδη μία τεχνολογική υποδομή η οποία μας επιτρέπει να μπορούμε να εντοπίζουμε πολύ γρήγορα τις φωτιές και να υιοθετούμε φυσικά το δόγμα της πρώτης προσβολής με πολύ πιο επιθετικό τρόπο από ό,τι το έχουμε κάνει.