Η κυβέρνηση της Ελλάδας απέρριψε την έκκληση της ευρωπαϊκής εισαγγελικής αρχής να αναλάβει δράση σχετικά με την πιθανή ποινική ευθύνη δύο πρώην υπουργών Μεταφορών μετά τη θανατηφόρα σύγκρουση των τρένων στα Τέμπη, γράφει το Politico.
Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) τον περασμένο μήνα απήγγειλε κατηγορίες σε 23 υπόπτους - συμπεριλαμβανομένων 18 δημοσίων υπαλλήλων- για εγκλήματα που συνδέονται με την εκτέλεση συμβάσεων για συστήματα τηλεχειρισμού και σηματοδότησης στο δίκτυο, συγχρηματοδοτούμενα από την ΕΕ. Ωστόσο, η EPPO είχε ακόμη μεγαλύτερους στόχους στο στόχαστρό της: δύο πρώην υπουργούς.
Σε επιστολή που απέστειλε η εισαγγελέας της EPPO Πόπη Παπανδρέου στις 2 Ιουνίου στις ελληνικές αρχές, και την οποία είδε το Politico, σημείωσε ότι κατά τη διάρκεια της έρευνας για το δυστύχημα «έχουν προκύψει υποψίες για πιθανά ποινικά αδικήματα που διέπραξαν πρώην μέλη της ελληνικής κυβέρνησης».
«Αυτά τα φερόμενα ποινικά αδικήματα αφορούν παράβαση καθήκοντος που διέπραξε ο πρώην υπουργός Χρήστος Σπίρτζης και υπεξαίρεση που διέπραξε ο πρώην υπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής», έγραψε στο έγγραφο η κα Παπανδρέου. «Σας ζητάμε να κάνετε τις δικές σας ενέργειες», συνέχισε.
Αυτή η απαίτηση δράσης κατά των δύο πρώην υπουργών βασίζεται σε μια ιδιαιτερότητα της ελληνικής νομοθεσίας: μόνο το κοινοβούλιο μπορεί να διεξάγει έρευνες για καταγγελίες σε βάρος πρώην υπουργών. Ωστόσο, η ελληνική κυβέρνηση έθαψε την υπόθεση πολιτικά, χρησιμοποιώντας την κοινοβουλευτική της πλειοψηφία για να απορρίψει την ανάγκη σύστασης προανακριτικής επιτροπής.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης απέδωσε αρχικά το περιστατικό σε «τραγικό ανθρώπινο λάθος», αλλά αναγκάστηκε να κάνει πίσω αφού κατηγορήθηκε ότι προσπάθησε να συγκαλύψει τον ρόλο της κυβέρνησης, γράφει το Politico.
Η EPPO θεωρεί ότι η ελληνική συνταγματική ιδιορρυθμία -ότι μόνο το κοινοβούλιο μπορεί να αναλάβει δράση κατά των υπουργών- παραβιάζει το δίκαιο της ΕΕ και έχει θέσει το θέμα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
«Εναπόκειται στην Επιτροπή να παρακολουθήσει τις ασυμβατότητες της εθνικής νομοθεσίας με τη νομοθεσία της ΕΕ», δήλωσε η γενική εισαγγελέας της Ευρώπης Laura Codruța Kövesi σε συνέντευξή της στο Politico, όταν ρωτήθηκε. «Η Επιτροπή γνωρίζει την κατάσταση, είναι πολύ δημόσια, αλλά τι θα κάνουν, δεν μπορώ να σχολιάσω».
Ο κ. Καραμανλής παραιτήθηκε μετά το δυστύχημα. Επανεξελέγη, όμως, με το κυβερνών κόμμα της Νέας Δημοκρατίας στις εθνικές εκλογές του Ιουνίου. Ο Χρήστος Σπίρτζης, ο οποίος διετέλεσε υπουργός Μεταφορών στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, δεν επανεξελέγη.
Η κα Παπανδρέου της EPPO έγραψε ότι αναφερόταν στον Σπίρτζη για «το έγκλημα της παράβασης καθήκοντος». Έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες για τον κ. Καραμανλή, λέγοντας ότι αναφέρεται στην υπόθεσή του για «το αδίκημα της υπεξαίρεσης κατά των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ελληνικού Δημοσίου, από το οποίο η ζημιά που προκλήθηκε ξεπερνά συνολικά τις 120.000 ευρώ» σε σχέση με επισκευές και αναβαθμίσεις σιδηροδρομικών σημάνσεων και διακοπτών.
Η δικογραφία της EPPO για τους Σπίρτζη και Καραμανλή παραπέμφθηκε στο Ανώτατο Δικαστήριο και από εκεί στο ελληνικό κοινοβούλιο. Στη συνέχεια, το Κοινοβούλιο έπρεπε να αποφασίσει εάν θα συγκροτούσε μια προανακριτική επιτροπή για να διερευνήσει εάν η υπόθεση έπρεπε να παραπεμφθεί ενώπιον ειδικού δικαστηρίου.
Το ελληνικό Ανώτατο Δικαστήριο έστειλε τις δικογραφίες στον Κωνσταντίνο Τασούλα, πρόεδρο της Βουλής, στις 29 Ιουνίου, σύμφωνα με έγγραφο που είδε το Politico. Τον Νοέμβριο, το κοινοβούλιο εξέτασε εάν θα συγκροτούσε προανακριτική επιτροπή για πρώην υπουργούς, συμπεριλαμβανομένων των κ.κ. Σπίρτζη και Καραμανλή. Το ΠΑΣΟΚ αναφέρθηκε στα ευρήματα της EPPO κατά τη διάρκεια της συζήτησης και υποστήριξε την ιδέα. Τελικά, όμως, η πρόταση απορρίφθηκε και η υπόθεση αρχειοθετήθηκε.
Ο κ. Σπίρτζης είπε στο Politico ότι προσωπικά είχε υποστηρίξει τη σύσταση προκαταρκτικής έρευνας από τη Βουλή ως τρόπο αντιμετώπισης των καταγγελιών εναντίον του και πρόσθεσε ότι είχε ζητήσει να αντιμετωπίζεται όπως οποιοσδήποτε άλλος Έλληνας πολίτης. Πρόσθεσε ότι δεν πρέπει να υπάρχει παραγραφή λόγω της ειδικής ρύθμισης για τους υπουργούς. «Δυστυχώς, η Νέα Δημοκρατία δεν υποστήριξε το αίτημά μου», πρόσθεσε.
Μιλώντας στο κοινοβούλιο στα τέλη Νοεμβρίου, είπε ότι η έρευνα θα αποδείξει την αθωότητά του και θα δώσει «μια οριστική απάντηση στην προσπάθεια της Νέας Δημοκρατίας να διασπείρει πολιτική ευθύνη». Ο Καραμανλής δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό και αναφέρθηκε σε ομιλία που έκανε τον Νοέμβριο. Κατά την ομιλία του στο κοινοβούλιο, ο Καραμανλής είπε ότι αντιτίθεται στην πρόταση του ΠΑΣΟΚ.
«Παραιτήθηκα αμέσως και δημοσιοποίησα την παραίτησή μου, στον δρόμο της επιστροφής [από τα Τέμπη] και πριν καν φτάσω στην Αθήνα», είπε. «Αυτό υπαγορεύτηκε από τα ήθη και τις αρχές μου. Ανέλαβα αντικειμενική πολιτική ευθύνη όχι μόνο για τη δική μου θητεία, αλλά και για τους προκατόχους μου. Αυτό είναι εξαιρετικά σπάνιο στα πολιτικά ήθη της χώρας μας».
Η ελληνική κυβέρνηση και το γραφείο του προέδρου της Βουλής δεν απάντησαν στα αιτήματα για σχολιασμό, καταλήγει το Politico.
Ανδρουλάκης για Τέμπη: Βαρύτατες οι ευθύνες υπουργών και «γαλάζιων παιδιών»
Η τραγωδία των Τεμπών και ο τραγικός θάνατος 57 συνανθρώπων μας έπρεπε να κάνει το πολιτικό σύστημα να έχει ένα χρέος: την αποκάλυψη της αλήθειας, υπογραμμίζει σε δήλωσή του ο Νίκος Ανδρουλάκης.
Οπως επισημαίνει ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, «το σημερινό δημοσίευμα του Politico επιβεβαιώνει αυτό, που λέγαμε εξαρχής. Ότι η Νέα Δημοκρατία για ιδιοτελείς λόγους δεν θέλει το πόρισμα του Ευρωπαίου Εισαγγελέα να μπει κάτω από οποιαδήποτε προσπάθεια διερεύνησης, διότι υπάρχουν βαρύτατες ευθύνες Υπουργών και στελεχών -«γαλάζιων» παιδιών- στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ και τον ΟΣΕ.
Γι’ αυτό, λοιπόν, δεν στήριξε την πρόταση μας για προανακριτική επιτροπή, που θα οδηγούσε σε αποκάλυψη ευθυνών για τα πολιτικά πρόσωπα και αξιοποίησε την πρόταση του Κομμουνιστικού Κόμματος για εξεταστική επιτροπή, που δεν ελέγχει αυτήν την αμαρτωλή σύμβαση για την τηλεδιοίκηση, η οποία αν είχε υλοποιηθεί αυτοί οι άνθρωποι θα ζούσαν σήμερα, αλλά ψάχνει ψύλλους στ’ άχυρα σε μια εξεταστική επιτροπή για την περίοδο από το 1997 μέχρι σήμερα.
Θα αγωνιστούμε με όλες μας τις δυνάμεις για να αποκαλυφθεί η αλήθεια απέναντι στις προσπάθειες συγκάλυψης της Νέας Δημοκρατίας».
ΣΥΡΙΖΑ: Η κυβερνητική πλειοψηφία θέλησε να καλύψει τις ευθύνες της
«Τον Νοέμβριο του 2023 ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ βασιζόμενος στα πορίσματα της πολύμηνης έρευνας της Ευρωπαϊκής Εισαγγελικής Αρχής, είχε ζητήσει τεκμηριωμένα τη σύσταση επιτροπής για διενέργεια Προκαταρκτικής Εξέτασης σχετικά και με τα καταγγελλόμενα εγκλήματα από τους Ευρωπαίους Εισαγγελείς για ευθύνες Υπουργών», σχολιάζει ο ΣΥΡΙΖΑ.
«Για άλλη μία φορά η κυβερνητική πλειοψηφία στη Βουλή θέλησε πρωτίστως να καλύψει τις ευθύνες του Υπουργού της, έκλεισε τα μάτια στα αυτονόητα, αδιαφόρησε για το χαμό των 57 ψυχών και αρνήθηκε τη σύσταση της αιτούμενης Επιτροπής περιφρονώντας την αλήθεια και τους Ευρωπαϊκούς Θεσμούς. Η Νέα Δημοκρατία απέδειξε περίτρανα ότι είναι η κυβέρνηση της αναλγησίας, των μεθοδεύσεων και της συγκάλυψης των σκανδάλων και των ευθυνών. Το σημερινό πρωτοσέλιδο της Politico το επιβεβαίωσε».