Ερώτηση προς τους κ.κ. Υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών καθώς και Περιβάλλοντος και Ενέργειας σχετικά με τη μη αξιοποίηση και τη χαμηλή απορροφητικότητα των κονδυλίων του Εθνικού Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης και των ευρωπαϊκών πόρων του Προγράμματος Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης 2021-2027, κατέθεσαν 16 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία με πρωτοβουλία της Πέτης Πέρκα, βουλευτή Φλώρινας.
Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ επαναφέρουν το ζήτημα της αναποτελεσματικότητας της κυβέρνησης και της παταγώδους αποτυχίας της εμπροσθοβαρούς, βίαιης και κοινωνικά άδικης απολιγνιτοποιησης που εξήγγελλε ο κ. Μητσοτάκης το 2019 στον ΟΗΕ χωρίς κανένα σχέδιο και χωρίς καμία προετοιμασία.
Τελικά κατέληξε στην αντικατάσταση του λιγνίτη από φυσικό αέριο, στον εμπαιγμό των τοπικών κοινωνιών και σε ένα απόλυτα συγκεντρωτικό μοντέλο διακυβέρνησης της μετάβασης, με την απολιγνιτοποίηση να συντελείται από την Αθήνα με τις λιγνιτικές περιοχές απούσες από όλα τα στάδια σχεδιασμού και υλοποίησης της απολιγνιτοποίησης. Οι Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ επαναφέρουν το ζήτημα των πόρων της απολιγνιτοποίησης ασκώντας έντονη πολιτική πίεση στην κυβέρνηση στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου.
Οι Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ επισημαίνουν ότι η ΝΔ παρόλο που προέβη στην εξαγγελία της απολιγνιτοποίησης αντί να αυξήσει τους εθνικούς πόρους για το αντιστάθμισμα των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της μετάβασης, μείωσε κατά πολύ το ποσοστό των εσόδων του Εθνικού Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, που θέσπισε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ το 2018. Από το 6% το πήγαν στο 1,125%. Η μείωση αυτή είναι ενδεικτική της πολιτικής που εφαρμόζει η ΝΔ στις λιγνιτικές περιοχές.
Οι πόροι του Εθνικού Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης από το 2018 μέχρι και το 2022, ανέρχονται στα 127,7 εκ. ευρώ. Σύμφωνα με σχετική έκθεση του Green Tank από αυτούς τους πόρους αξιοποιούνται €62 εκ (48.5%), ενώ παραμένουν αναξιοποίητοι πόροι ύψους €65.7 εκ (51.5%). Τα 62 εκ. που αξιοποιούνται αφορούν τα έτη 2018, 2019, η απορροφητικότητα τους ανέρχεται μόλις στο 2.1% και παρατηρούνται καθυστερήσεις στην ενεργοποίησή τους αλλά και έλλειψη συμπληρωματικότητας ανάμεσα στα έργα-δράσεις μεταξύ των ετών. Τα έτη 2020,2021,2022 βρίσκονται σε απόλυτα αδράνεια.
Από τους πόρους που αξιοποιούνται, είναι εμφανές ότι η ιεράρχηση τους δεν ανταποκρίνεται στις επείγουσες προκλήσεις της Δίκαιης Μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών. Οι πόροι προς τις Ενεργειακές Κοινότητες (που αποτελούν μόλις το 5%) για παράδειγμα θα έπρεπε να έχουν πολύ υψηλότερο ποσοστό.
Στο εγκεκριμένο Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΠΔΑΜ) προβλέπεται συνολική χρηματοδότηση 1.6 δις. Για το έτος 2022 προέβλεπε 385 εκ. ευρώ (χωρίς την απαιτούμενη εθνική συγχρηματοδότηση) και για το έτος 2023 προβλέπει 392 εκ ευρώ (χωρίς την απαιτούμενη εθνική συγχρηματοδότηση).
Παρόλο που η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση ανέρχεται στο 1.6 δις για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, την Μεγαλόπολη και τους όμορους Δήμους καθώς και τα νησιά του Βορείου, Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης, ο Πρωθυπουργός και οι αρμόδιοι Υπουργοί ανάλογα το ακροατήριο αναφέρονται σε 5 μέχρι 7 δις για τις λιγνιτικές περιοχές. Ο απόλυτος εμπαιγμός των λιγνιτικών περιοχών που για χρόνια έδωσαν φως στη χώρα και η χώρα τους χρωστάει.
Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ καταλήγουν σε έξι καίριες ερωτήσεις προς τους αρμόδιους Υπουργούς.