Οι παρακολουθήσεις με τα παράνομα κατασκοπευτικά λογισμικά θίγουν τους δημοκρατικούς θεσμούς και απειλούν τις εθνικές εκλογές των χωρών, οι αρχές των οποίων ολιγωρούν για την αποκάλυψή τους.
Αυτή ήταν η διαπίστωση της εισηγήτριας της ευρω-Εξεταστικής Επιτροπής για τις υποκλοπές (PEGA) Σόφι ιντ΄Βελντ, κατά τη σημερινή παρουσίαση του σχεδίου πορίσματος που θα καταθέσει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το επόμενο διάστημα.
Έχει προηγηθεί πολύμηνο έργο της Επιτροπής, με ακροάσεις προσώπων που σχετίζονται με τις υποκλοπές στις χώρες τους αλλά και επιτόπιες επισκέψεις, όπως στην Αθήνα την προηγούμενη εβδομάδα.
Η Ολλανδή ευρωβουλευτής (σ.σ. ανήκει στην ομάδα των Φιλελεύθερων) ήταν ιδιαίτερα σκληρή για τη στάση των αρχών, λέγοντας ότι επικαλούνται λόγους εθνικής ασφάλειας χωρίς να παραθέτουν στην Επιτροπή πληροφορίες που να στοιχειοθετούν τον ισχυρισμό τους.
Ως εκ τούτου, κάλεσε εκ νέου τη Europol να παρέμβει στις χώρες-μέλη όπου έχουν αναπτύξει δράση τα παράνομα λογισμικά (σ.σ. Pegasus και Predator).
H κ. Ιντ΄Βελτ διευκρίνισε ότι η έρευνα θα συνεχιστεί μέχρι την άνοιξη, που αναμένεται να παρουσιαστεί το τελικό πόρισμα για κάθε χώρα.
Μέρος «πολιτικής στρατηγικής» στην Ελλάδα
Σ' αυτό το πλαίσιο, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ενέταξε και την αξιοποίηση των στοιχείων που δημοσίευσε η εφημερίδα Documento.
Σε ερώτηση για την Ελλάδα, παρατήρησε εκ νέου (όπως την προηγούμενη Παρασκευή στην Αθήνα) ότι οι αρχές δεν ερεύνησαν την Intellexa, την εταιρεία που εμπορεύεται το Predator, «τους σκληρούς δίσκους των υπολογιστών στα γραφεία της ή τη διοίκησή της».
Σε ερώτηση (της Εφημερίδας των Συντακτών) πόσο κοντά στην ελληνική κυβέρνηση είναι αυτό το σύστημα παρακολούθησης με το Predator, η κ. Ιντ΄Βελτ απάντησε πως το εν λόγω παράνομο λογισμικό είναι πανάκριβο («δεν αρκεί να είσαι πλούσιος αλλά δισεκατομμυριούχος για να το προμηθευτείς») και χρησιμοποιείται κυρίως εις βάρος πολιτικών και δημοσιογράφων, ενώ κάποιοι από τους «παγιδευμένους» παρακολουθούνται και από την ΕΥΠ. «Είναι σύμπτωση αυτό;», ρώτησε.
Αξιοσημείωτη είναι η παρατήρηση που έκανε για τη χώρα μας, ότι το κατασκοπευτικό λογισμικό στην Ελλάδα φαίνεται ότι χρησιμοποιείται συστηματικά και σε ευρεία κλίμακα ως εργαλείο πολιτικής στρατηγικής.
«Σε αντίθεση με άλλες περιπτώσεις, όπως η Πολωνία, η κατάχρηση του spyware δεν φαίνεται να είναι μέρος μιας ολοκληρωμένης αυταρχικής στρατηγικής, αλλά μάλλον ένα εργαλείο που χρησιμοποιείται για πολιτικά και οικονομικά οφέλη. Ωστόσο, διαβρώνει εξίσου τη δημοκρατία και το κράτος Δικαίου και αφήνει άπλετο χώρο στη διαφθορά», είπε.
Αναφερόμενη στον Έλληνα πρωθυπουργό, είπε πως θα μπορούσε να βοηθήσει στις έρευνες, «να ρίξει φως», αίροντας το απόρρητο.
Πρόεδρος της επιτροπής: Παρουσιάστηκε ένα προσχέδιο
Αναφερόμενος στη δημοσιοποίηση του σχεδίου έκθεσης της εξεταστικής επιτροπής για τη χρήση του Pegasus και αντίστοιχου λογισμικού στις 8 Νοεμβρίου, ο πρόεδρος της επιτροπής, Jeroen Lenaers (ΕΛΚ, Ολλανδία) δήλωσε τα εξής:
Δεδομένων των πολυάριθμων ερωτήσεων που λαμβάνω όσον αφορά τη σημερινή συνέντευξη Τύπου της εισηγήτριας της PEGA Sophie in' t Veld, θα ήθελα να διευκρινίσω τα ακόλουθα, προκειμένου να αποφύγω οποιαδήποτε σύγχυση όσον αφορά τις διαδικασίες της επιτροπής μας. Η εισηγήτρια παρουσίασε ένα προσχέδιο έκθεσης. Δεν πρόκειται για την τελική μορφή του κειμένου και στο σημείο αυτό δεν μπορεί να εκληφθεί ως έκφραση των συμπερασμάτων ή της θέσης της εξεταστικής επιτροπής στο σύνολό της. Όλα τα μέλη της επιτροπής PEGA θα έχουν την ευκαιρία να υποβάλουν τροπολογίες επί του σχεδίου έκθεσης. Μόνο η τελική έκθεση και οι συστάσεις της εξεταστικής επιτροπής, όπως εγκριθούν στο τέλος της περιόδου που ορίζει η εντολή μας, αντιπροσωπεύουν τη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο σύνολό του.
Οι συζητήσεις σχετικά με τα πορίσματα της επιτροπής μας θα πρέπει να πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια των συνεδριάσεων της επιτροπής μας, όπου όλες οι πολιτικές ομάδες μπορούν να παρουσιάσουν τις απόψεις τους για όλες τις σχετικές πτυχές του έργου μας.»
Δυσαρέσκεια ΕΛΚ με την εισηγήτρια
Τη δυσαρέσκειά των μελών του ΕΛΚ στην PEGA προς την εισηγήτρια της εν λόγω επιτροπής του ΕΚ Σοφί Ιν'τ Βελντ, εξέφρασε, όπως μετέδωσε το ΑΠΕ, ο συντονιστής του Eυρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (στην PEGA), Xουάν Ιγκνάσιο Ζόιντο στηλιτεύοντας τόσο τους χειρισμούς της, όσο και τη συμπεριφορά της.
«Εξ ονόματος των μελών του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στην Επιτροπή PEGA, θα ήθελα να εκφράσω την απογοήτευσή μου για το γεγονός ότι τα μέλη της επιτροπής ενημερώθηκαν με τόσο σύντομη ειδοποίηση για τη συνέντευξη Τύπου όπου θα παρουσιαζόταν το σχέδιο έκθεσης. Λυπούμαστε επίσης που τα μέλη έλαβαν το προσχέδιο λίγο πριν από τη συνέντευξη Τύπου. Θεωρούμε έκπληξη το γεγονός ότι κάλεσε συνέντευξη Τύπου πριν καν ολοκληρώσει την έκθεση. Κατανοούμε την προσπάθεια και τον χρόνο που καταβλήθηκε σε μια τόσο μακροσκελή έκθεση, αλλά δεν πιστεύουμε ότι ο χρονικός περιορισμός πρέπει να αποτελεί δικαιολογία, καθώς προσφερθήκαμε επανειλημμένα να αναβάλουμε την προθεσμία και η εισηγήτρια αρνήθηκε να την παρατείνει επανειλημμένα. Αυτή η προσέγγιση δεν συνάδει με το πνεύμα συνεργασίας που προσπάθησαν να καλλιεργήσουν τα μέλη της Επιτροπής από την ίδρυση της PEGA» αναφέρει συγκεκριμένα ο κ. Ζόιντο.
Τονίζει παράλληλα ότι «το ίδιο ισχύει και για τη συμπεριφορά της εισηγήτριας κατά την τελική συνέντευξη Τύπου στην Αθήνα, όπου παρουσίασε αναλυτικά τις ατομικές της απόψεις για την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα και όχι μόνο, παρόλο που τα μέλη της αντιπροσωπείας είχαν συμφωνήσει σε κοινή δήλωση κατόπιν διαπραγματεύσεων προκειμένου να δείξουν κοινές θέση σε επιλεγμένα θέματα. Αυτό δημιούργησε την εσφαλμένη εντύπωση ότι παρουσίαζε κοινή άποψη της επιτροπής».
«Υπενθυμίζουμε ότι το έργο της Επιτροπής είναι συλλογική προσπάθεια και δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ως πλατφόρμα ατομικής πολιτικής εκστρατείας. Ελπίζουμε ότι κατά τη διάρκεια της υπόλοιπης θητείας της PEGA θα μπορέσουμε να εργαστούμε μαζί με περισσότερη συνεργασία» καταλήγει ο Χουάν Ιγκνάσιο Ζόιντο.
ΣΥΡΙΖΑ: Κόλαφος για Κ. Μητσοτάκη
Κόλαφο για τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τις πρακτικές του αποτελεί η παρουσίαση του προσχεδίου της Έκθεσης της Εξεταστικής Επιτροπής PEGA του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τις υποκλοπές, υποστηρίζει η αξιωματική αντιπολίτευση.
«Η έρευνα της PEGA, σε αντίθεση με την “παρωδία” στην οποία εξελίχθηκε η Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής με εντολή Μητσοτάκη, εστιάζει στις στενές σχέσεις του Μαξίμου με το σκοτεινό κέντρων των υποκλοπών και στις υπόγειες διαδρομές των εμπλεκόμενων εταιριών που φτάνουν μέχρι την ΕΥΠ. Και επισημαίνει ότι καμία έρευνα δεν έχει γίνει για τη διαλεύκανση της υπόθεσης, αντιθέτως έχει αρχίσει η καταστροφή των στοιχείων.
Ταυτόχρονα, σύμφωνα με την εισηγήτρια της Έκθεσης από τις Βρυξέλλες, είναι επιτακτική ανάγκη να αρθεί άμεσα το απόρρητο που επικαλείται ο κ. Μητσοτάκης για να εμποδίσει την έρευνα. Ενώ τονίζεται ξεκάθαρα, όπως ακριβώς έχει επισημάνει και ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ Αλέξης Τσίπρας, ότι η χώρα δεν είναι δυνατόν να οδηγηθεί σε εκλογές με “ανοιχτό” το θέμα των υποκλοπών.
Η έκθεση αναφέρει χαρακτηριστικά ότι “Είναι μια ανησυχητική ιστορία γύρω από ένα περίπλοκο και αδιαφανές δίκτυο σχέσεων πολιτικών και επιχειρηματικών συμφερόντων με εύνοια, νεποτισμό και πολιτική επιρροή”.
Όσο κι αν προσπαθεί ο κ. Μητσοτάκης να κρατήσει στο σκοτάδι τις ευθύνες του για το σκάνδαλο των υποκλοπών, όλοι πλέον έχουν καταλάβει το πλήγμα στη Δημοκρατία και το κράτος δικαίου από τη σκοτεινή διακυβέρνησή του».