Τα παγκόσμια προβλήματα απαιτούν παγκόσμιες διευθετήσεις, απαιτούν όμως ταυτόχρονα και σημαντικές εθνικές παρεμβάσεις. Και αυτός είναι ο διπλός δρόμος τον οποίο ακολουθεί η χώρα μας, υπογράμμισε ο πρωθυπουργός μιλώντας στο υπουργικό συμβούλιο.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι τα εθνικά πλαφόν στο ρεύμα δεν οδηγούν παρά μόνο στην επιβάρυνση των εθνικών προϋπολογισμών.
Ο πρωθυπουργός είπε ότι τα μέτρα κατά του εισαγόμενου πληθωρισμού αγγίζουν πια σχεδόν τα 4 δισεκατομμύρια ευρώ. «Οι παρεμβάσεις στήριξης -για τις οποίες έχουμε ήδη πάρει αποφάσεις- είναι από τις πιο δυναμικές και από τις πιο πολυεπίπεδες σε ολόκληρη την Ευρώπη», υπογράμμισε ενώ προανήγγειλε και νέα μέτρα στήριξης των παραγωγών.
Διαβεβαίωσε δε ότι υπάρχει επάρκεια προϊόντων στην αγορά και προανήγγειλε μπαράζ ελέγχων για πάταξη της αισχροκέρδειας.
Η εισαγωγική τοποθέτηση του πρωθυπουργού
Έχει περάσει ένας μήνας από την τελευταία μας συνεδρίαση και δυστυχώς ο πόλεμος στην Ουκρανία εξακολουθεί να προκαλεί οδυνηρές συνέπειες παντού. Αίμα στα μέτωπα, πρόσφυγες στα σύνορα και ενεργειακή θύελλα με έκρηξη τιμών παντού στον κόσμο.
Θα έλεγα ότι τα τελευταία δύσκολα κύματα της πανδημίας ενώνονται τώρα με αυτά της ρωσικής εισβολής, διαμορφώνοντας ένα πρωτόγνωρο κλίμα διεθνούς ανησυχίας απέναντι σε ένα απρόβλεπτο, σε ένα πολύ επιθετικό αύριο.
Όπως έχουμε πει πολλές φορές, τα παγκόσμια προβλήματα απαιτούν παγκόσμιες διευθετήσεις, απαιτούν όμως ταυτόχρονα και σημαντικές εθνικές παρεμβάσεις. Και αυτός είναι ο διπλός δρόμος τον οποίο ακολουθεί η χώρα μας.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως ξέρετε, έχει ήδη δρομολογηθεί η σταδιακή αλλά ταυτόχρονα και δραστική αντικατάσταση του ρωσικού αερίου από άλλες εφοδιαστικές πηγές. Και σε αυτόν το νέο ενεργειακό χάρτη ο οποίος διαμορφώνεται στην Ανατολική Μεσόγειο, η χώρα μας έχει τη δυνατότητα να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο.
Στο τραπέζι βρίσκεται η ελληνική πρόταση για κοινή προμήθεια και αποθήκευση φυσικού αερίου στο όνομα όλων των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και οι πρώτες αποφάσεις που πάρθηκαν ως προς τη συνεννόηση Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ηνωμένων Πολιτειών καταδεικνύουν ότι αυτή είναι μια επιλογή που μπορεί να έχει απτά, ουσιαστικά και γρήγορα αποτελέσματα.
Επίσης, στο τραπέζι βρίσκεται η πραγματικά πολύπλοκη διαδικασία του ελέγχου της χονδρικής τιμής του φυσικού αερίου, το οποίο, τελικά, είναι αυτό που καθορίζει και τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες.
Γι’ αυτό και μεμονωμένες κινήσεις, όπως τα εθνικά πλαφόν στην τιμή του ρεύματος, δεν οδηγούν τελικά παρά μόνο στην επιβάρυνση των εθνικών προϋπολογισμών.
Με άλλα λόγια, οι αυξήσεις επιστρέφουν στους πολίτες μέσω άλλων επιβαρύνσεων. Γιατί αυτό το οποίο αποκρύπτουν οι ψεύτες της αντιπολίτευσης είναι πως οι εθνικές παρεμβάσεις κοστίζουν τελικά στα δημόσια ταμεία των χωρών, αναγκάζοντάς τες τελικά μετά να καταφεύγουν σε νέους φόρους.
Όσον αφορά τώρα τα κέρδη των εταιρειών ενέργειας, πρώτος εγώ ανακοίνωσα την έκτακτη φορολόγησή τους με συντελεστή 90%. Τα ποσά, όμως, τα οποία θα φορολογηθούν, δεν μπορούν να βγαίνουν από το καπέλο του κάθε δημαγωγού, πρέπει πρώτα να υπολογιστούν με σαφήνεια από την Ανεξάρτητη Ρυθμιστική Αρχή, τη ΡΑΕ, και πρέπει να υπολογιστούν σωστά, με τα κέρδη, τους φόρους και τις εκπτώσεις οι οποίες έχουν δοθεί. Και έτσι ακριβώς θα γίνει.
Η κυβέρνησή μας έχει αποδείξει, εξάλλου, ότι δεν έχει ιδεολογικές εμμονές, δεν διστάζει να δρα υπέρ του πολίτη και να ρυθμίζει, όπου χρειάζεται, την ασυδοσία των αγορών. Με αυτόν τον τρόπο σκεφτόμαστε και πράττουμε κι ας αιφνιδιάζουμε πού και πού τους πολιτικούς μας αντιπάλους.
Με δεδομένες όμως τις ευρωπαϊκές ταχύτητες στην ωρίμανση των αποφάσεων, κινούμαστε και αυτόνομα. Τα μέτρα κατά του εισαγόμενου πληθωρισμού αγγίζουν πια σχεδόν τα 4 δισεκατομμύρια ευρώ. Συνεχίζονται σε τέσσερις κατευθύνσεις:
Ενίσχυση του εισοδήματος των πιο αδύναμων με το έκτακτο βοήθημα των 200 ευρώ το οποίο θα έχει δοθεί πριν από το Πάσχα, με την κάλυψη ενός σημαντικού μέρους των ανατιμήσεων στο ρεύμα, με την επιδότηση των καυσίμων και φυσικά με ειδικές πρόνοιες για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, για τους αγρότες, για τις μεταφορές μας.
Προφανώς και είναι αδύνατον να απορροφηθεί το σύνολο των αυξήσεων που έχουν την αιτία τους μακριά από την πατρίδα μας, αλλά οι παρεμβάσεις στήριξης -για τις οποίες έχουμε ήδη πάρει αποφάσεις- είναι από τις πιο δυναμικές και από τις πιο πολυεπίπεδες σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Και σε αυτές θα προστεθούν και άλλες για την επάρκεια της αγοράς, για κάποιες εισαγωγές από εμπόλεμα κράτη, οι οποίες τώρα θα πρέπει να αναζητηθούν αλλού ή να παραχθούν και εδώ, όπως για παράδειγμα με την καλλιέργεια ηλίανθων για το ηλιέλαιο, το οποίο αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε μεγάλη ζήτηση. Θα μπορούσαμε να καλλιεργήσουμε παραπάνω από 300 χιλιάδες στρέμματα, τα οποία βρίσκονται σε καθεστώς αγρανάπαυσης.
Όπως και για την πρόσθετη στήριξη των παραγωγών μας, ειδικά ως προς τα λιπάσματα και τις ζωοτροφές, θα υπάρχουν και σε αυτόν τον τομέα μέσα στις επόμενες μέρες συγκεκριμένες ανακοινώσεις. Θα δώσω μετά τον λόγο -πριν ξεκινήσει η συνεδρίασή μας- στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης να μας κάνει μία σύντομη ενημέρωση για τα ζητήματα που αφορούν τον πρωτογενή τομέα.
Προς το παρόν όμως δύο είναι οι βεβαιότητες. Πρώτον, έχουμε απόλυτη επάρκεια στην αγορά και δεύτερον, οι έλεγχοι στην αγορά θα είναι εντατικοί, ώστε να αποτραπεί κάθε φαινόμενο αισχροκέρδειας.
Ήδη, τα πρώτα πρόστιμα έχουν πέσει και όπως γνωρίζετε είναι «τσουχτερά». Οι επίκαιρες δυσκολίες, πάντως, δεν ανακόπτουν τις μεγάλες στρατηγικές μας τομές.
Σήμερα έχουμε μία πιο περιορισμένη ημερήσια διάταξη. Έχουμε όμως ένα πάρα πολύ σημαντικό νομοσχέδιο. Ένα νομοσχέδιο για την ποιοτική, ουσιαστική αναβάθμιση των πανεπιστημίων μας. Θα μας το παρουσιάσει σε λίγο η υπουργός Παιδείας, η Νίκη Κεραμέως.
Είναι σημαντικότατες ρυθμίσεις που δίνουν βάρος από τη μία στην ποιότητα των σπουδών και από την άλλη στη σύνδεσή τους με την αγορά εργασίας. Δίνουν βάρος στη συνεργασία των ιδρυμάτων μεταξύ τους, αλλά και με οργανισμούς του εξωτερικού.
Ενώ λύνεται, επιτέλους, και με δραστικό τρόπο το μεγάλο ζήτημα της αναγνώρισης των πτυχίων της αλλοδαπής, το οποίο δεν θα γίνεται πια με ατομικές αιτήσεις, αλλά με βάση ένα ενιαίο μητρώο, το οποίο θα συνταχθεί με σαφή επιστημονικά κριτήρια.
Τελειώνει πια οριστικά αυτή η αφόρητη ταλαιπωρία του ΔΟΑΤΑΠ, με σημαντικές παρεμβάσεις οι οποίες θα ψηφιστούν σε αυτό το νομοσχέδιο.
Είναι πολλές οι τολμηρές αλλαγές του νομοσχεδίου. Δεν θέλω να προκαταλάβω αυτά τα οποία θα πει η υπουργός. Προσωπικά συγκρατώ την άρση των στεγανών μεταξύ των τμημάτων, μεταξύ των σχολών. Αυτό το οποίο αποκαλούμε το εσωτερικό πρόγραμμα Erasmus, αν μπορούμε να δώσουμε τη δυνατότητα σε έναν μηχανικό παραγωγής να παρακολουθήσει μαθήματα φιλοσοφικής, να μπορέσουμε να διευρύνουμε το γνωστικό πεδίο των φοιτητών μας.
Είναι μία πάρα πολύ σημαντική καινοτομία αυτή την οποία εισάγουμε. Όπως σημαντική είναι και η πρακτική άσκηση των επαγγελματικών μεταπτυχιακών.
Όλα αυτά θα γίνουν γέφυρες μεταξύ πτυχίου και της μελλοντικής καριέρας των αποφοίτων. Επισημαίνω, επίσης, την ενίσχυση της έρευνας με την πρόσκληση επισκεπτών καθηγητών του εξωτερικού, την ίδρυση κοινών κέντρων μεταξύ των πανεπιστημίων.
Όλα αυτά είναι πολύ σημαντικά μέτρα, τα οποία έχουν ως κύριο μέλημα την αναβάθμιση της ποιότητας των σπουδών. Το βλέμμα μας είναι στραμμένο πρώτα και πάνω απ’ όλα στον φοιτητή. Αυτόν υπηρετούμε και έχουμε μία υποχρέωση: το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα να παρέχει πτυχία με αντίκρισμα, τα οποία θα προετοιμάζουν τον φοιτητή για την πολυπλοκότητα ενός κόσμου, ο οποίος αλλάζει συνέχεια.
Η παιδεία ήταν πάντα στη χώρα μας, η δημόσια παιδεία, βασικός ιμάντας κοινωνικής κινητικότητας. Οφείλει να παρέχει σε όλους πραγματικά εφόδια προόδου. Και θα έλεγα ότι είναι και ένα πεδίο που δοκιμάζεται τελικά η φιλελεύθερη σκέψη απέναντι στο δόγμα της καθήλωσης. Και γι’ αυτό και η μεταρρυθμιστική αυτή τομή έχει τόσο μεγάλη σημασία.