Με τη φράση «η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία βυθίζει μία ευρωπαϊκή χώρα στον ζόφο του πολέμου και απειλεί με επιστροφή της ανθρωπότητας σε σκοτεινές εποχές», ο Αλέξης Τσίπρας έδωσε ευθύς εξαρχής (και εκ νέου) τη θέση του κόμματός του για τις δραματικές εξελίξεις.
Παρεμβαίνοντας στην ειδική συνεδρίαση της Βουλής, αφού παρατήρησε ότι η ομιλία του πρωθυπουργού «κοιτούσε», σε μεγάλο μέρος της, στους πολιτικούς του αντιπάλους και όχι στον Πούτιν και στον Ερντογάν, ανέφερε τους στόχους που πρέπει να είναι κοινοί για όλους, ανεξαρτήτως κομματικών διαφορών και μικροκομματικών σκοπιμοτήτων:
- Ταχύτερη δυνατή αποκατάσταση ειρήνης.
- Προστασία των εθνικών συμφερόντων μας.
- Αλληλεγγύη σε όσους υποφέρουν από τη λαίλαπα του πολέμου (με αναφορά στους κατοίκους του Κιέβου, του Χάρκοβο και της Μαριούπολης).
«Όλοι, χωρίς αστερίσκους, οφείλουμε να καταδικάσουμε την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και την αναθεωρητική λογική. Και να είμαστε ξεκάθαροι ότι οι ενέργειες Πούτιν αποβαίνουν εις βάρος της ανθρωπότητας και εις βάρος του ρωσικού λαού», τόνισε. Και πρόσθεσε:
«Η Ουκρανία φλέγεται και οφείλουμε να δράσουμε άμεσα και αποφασιστικά για να δώσουμε χώρο στον διάλογο και στη διπλωματία. Οι κυρώσεις συμβάλλουν σ' αυτό. Αλλά οι όποιες κυρώσεις πρέπει να είναι εργαλείο για την ειρήνη και όχι για τη συνέχιση του πολέμου με άλλα μέσα. Αν συμβεί το δεύτερο, θα έχουμε επιδείνωση της κατάστασης. Δεν πρέπει παρασυρθούμε και να φέρουμε απέναντί μας όχι τον Πούτιν αλλά τον ρωσικό λαό.
Το πογκρόμ εναντίον κάθε τι ρωσικού είναι λάθος, ο αποκλεισμός αθλητικών ομάδων είναι λάθος, η εκδίωξη Ρώσων φοιτητών από ευρωπαϊκά πανεπιστήμια είναι λάθος, η απαγόρευση πολιτιστικών έργων είναι λάθος, ακόμα και στη διάρκεια του Β' Παγκόσμιου Πολέμου δεν απαγορεύτηκε ο Μπετόβεν όπως τώρα ο Τσαϊκόφσκι. Οφείλουμε να στηρίξουμε τους εταίρους μας στην ανατολική Ευρώπη που αισθάνονται ρωσική απειλή, παρότι ουδέποτε λάβαμε εμείς τη στήριξή τους.
Στηρίζουμε τους πρόσφυγες αλλά όχι α λα καρτ, είναι ντροπή να λέμε ότι οι πρόσφυγες από την Ουκρανία είναι αληθινοί, αλλά οι μελαμψοί (από τη Συρία και αλλού) δεν είναι.
Τα κρίσιμα διλήμματα είναι: η χώρα μας να επιμείνει στην πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική ή όχι; Να επιμείνει στον ρόλο της γέφυρας Δύσης-Ανατολής ή να γίνει, όπως έχει πει ο πρωθυπουργός, το προκεχωρημένο φυλάκιο της Δύσης; Να γίνουμε μέρος της λύσης ή της κρίσης; Του πολέμου αντί της ειρήνης; Είναι βαθύτατη η ανησυχία μας για ορισμένες από τις πρωτοβουλίες που πήρατε. Και ο προβληματισμός μας για το ότι χωρίς συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ ή άλλου οργάνου, αποφασίσατε να στείλετε όπλα στην Ουκρανία, μονομερώς, όχι στο πλαίσιο αποφάσεων ΕΕ. Δεν επιτρέπεται να αποφασίζετε μόνος σας. Το ενός ανδρός αρχή δεν υπάρχει στη χώρα μας. Θα ήταν ιστορικό λάθος η χώρα να αποφασίσει ότι μιας και γυρνάμε στην εποχή του Ψυχρού Πολέμου, να επανέλθουμε κι εμείς στα παρωχημένα δόγματα του ’50, στο δόγμα Παπάγου, ούτε καν στο δόγμα Καραμανλή. Το ιστορικό πισωγύρισμα στον Ψυχρό Πόλεμο ΕΕ-Ρωσίας είναι επικίνδυνο. Η βασική ευθύνη ανήκει στον Πούτιν, αλλά είναι λάθος να μη βλέπουμε τις ευθύνες της ΕΕ, που επέτρεψε να φτάσουν τα πράγματα εδώ.
Το διεθνές Δίκαιο δεν πρέπει να το επικαλείται κανείς α λα καρτ. Πού ήταν το Διεθνές Δίκαιο επί 48 χρόνια στην πολύπαθη Κύπρο; Δεν υπήρξε ποτέ άλλοτε εισβολή σε ευρωπαϊκό έδαφος; Αυτό που διαπράττει ο Πούτιν σήμερα είναι ιστορικό λάθος. Αλλά η ΕΕ οφείλει να μάθει, να διδαχτεί από τα λάθη του παρελθόντος.
Να υπερασπίζεται ενεργά το Διεθνές Δίκαιο με συνέπεια και όχι με δύο μέτρα-δύο σταθμά, όπως στην περίπτωση του Αιγαίου. Να έχει απόσταση από ΝΑΤΟ-ΗΠΑ.
Οι παγκόσμιες εξελίξεις, η αποσταθεροποίηση, αποτελούν επιπλέον λόγο για να επιδιώκουμε ένα πιο ουσιαστικό διάλογο με Τουρκία. Χωρίς αυταπάτες, αλλά η πόρτα του διαλόγου να μείνει ανοικτή. Είναι λάθος να επιμένετε στο ψευδοαφήγημα της δήθεν απομονωμένης Τουρκίας.
Είναι ανευθυνότητα να θέλετε να δώσετε στην κρίση μικροκομματικές σκοπιμότητες. Στηρίζουμε την αμυντική θωράκιση της χώρας και θα κρίνουμε ad hoc το κάθε εξοπλιστικό πρόγραμμα. Αυτοσκοπός είναι η ανεξαρτησία, η εδαφική ακεραιότητα της πατρίδας, η ειρήνη. Οι εξοπλισμοί είναι ένα μέσον, υπάρχουν και η διπλωματία, η ισχυρή οικονομία, η ενεργειακή επάρκεια-ασφάλεια, η εξωτερική πολιτική.
Μην προσπαθείτε να κρύψετε τις ευθύνες σας για την ενεργειακή κρίση πριν ξεσπάσει η πολεμική κρίση στην Ουκρανία. Απαιτείται πλήρης ανασχεδιασμός της ενεργειακής κατάστασης στη χώρα. Διαφορετικά, αν συνεχίσετε να επιδοτείτε ανατιμήσεις, θα πάμε σε πρωτοφανή κοινωνική κρίση. Κρούουμε τον κώδωνα του κινδύνου. Τις λύσεις μπορεί να δώσει μόνο μία προοδευτική κυβέρνηση».
“Η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες”
Απάντηση στα υπονοούμενα που έχει αφήσει η κυβέρνηση (και ο πρωθυπουργός) ότι η αξιωματική αντιπολίτευση κρατάει ίσες αποστάσεις ανάμεσα στη Ρωσία και στην Ουκρανία, έδωσε ο κ.Τσίπρας στη δευτερολογία του, ανεβάζοντας τους τόνους:
“Αφήσατε υπονοούμενα ότι δήθεν είμαστε με τον θύτη και όχι με το θύμα, ότι δήθεν είμαστε φιλορώσοι.
Δεν είμαστε ούτε φιλορώσοι ούτε αντιρώσοι, ούτε φιλοαμερικανοί ούτε αντιαμερικανοί. Είμαστε με το Διεθνές Δίκαιο, με την ειρήνη”.
Υπενθύμισε δε, ότι το 2018, όταν η κυβέρνησή του ετοίμαζε τη Συμφωνία των Πρεσπών, δεν δίστασε να απελάσει Ρώσους διπλωμάτες που υποκινούσαν αντιδράσεις παρεμβαίνοντας στα εσωτερικά της χώρας μας.
“Τότε εσείς βάζατε αστερίσκους, λέγατε να μην ταυτίζουμε τη δράση κάποιων διπλωματών με τη χώρα τους. Εμείς τότε δεν σας είπαμε φιλορώσους αλλά ανεύθυνους”, τόνισε.
Επικαλούμενος το ρητορικό ερώτημα “πού ανήκει η Ελλάδα” και απαντώντας στον κ. Μητσοτάκη ότι “η Ελλάδα είναι Δύση”, είπε: “Είμαστε και Δύση και Ανατολή, είμαστε και Βορράς και Νότος. Είμαστε η κοιτίδα του δυτικού πολιτισμού”.
Και κατέβηκε από το βήμα παραπέμποντας στην εμβληματική θέση του Ανδρέα Παπανδρέου (χωρίς να τον επικαλεστεί ονομαστικά): η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες.
Ο κ.Τσίπρας ήταν περισσότερο αναλυτικός και στο μείζον ενεργειακό πρόβλημα.
Προειδοποιώντας εκ νέου τον κ. Μητσοτάκη να μην “κρύβεται” πίσω από την πολεμική κρίση, τόνισε ότι οι τιμές ρεύματος/θέρμανσης/κίνησης εκτινάχθηκαν πριν ξεσπάσουν οι δραματικές εξελίξεις στην Ουκρανία.
“Προχωρήσατε και επιμένετε στη βίαιη απολιγνιτοποίηση, αρνηθήκατε να μειώσετε τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης και να αυξήσετε τον κατώτατο μισθό, αρνηθήκατε την παρέμβαση στη ΔΕΗ για συγκράτηση τιμολογίων.
Η Γαλλία του Μακρόν, με κατώτατο μισθό στα 1603 ευρώ, ζήτησε την αναστολή του χρηματιστηρίου Ενέργειας με επιστολή στην ΕΕ και όρισε ανώτατο πλαφόν στην τιμή ρεύματος το 4%”, είπε.