Με το "ναι” από ΝΔ, ΚΙΝΑΛ, Ελληνική Λύση και το “όχι” από ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, ΜεΡΑ25, αναμένεται να ψηφιστεί η ελληνογαλλική αμυντική συμφωνία.
Τις θέσεις και την τοποθέτηση ψήφου ανέπτυξαν οι εισηγητές των κομμάτων, με τον Μακάριο Λαζαρίδη (ΝΔ) να εγείρει θέμα, στην αρχή της συνεδρίασης, για τον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο του ΣΥΡΙΖΑ Πάνο Σκουρλέτη, επειδή σε πρωινές δηλώσεις του μίλησε για “Μαξίμου Α.Ε.” αφήνοντας, όπως είπε, υπαινιγμούς για μίζες. Το αίτημα του να αποδοκιμαστεί από το κόμμα του δεν έγινε αποδεκτό από τον εκπρόσωπο (και αρμόδιο τομεάρχη) της αξιωματικής αντιπολίτευσης Γιώργο Κατρούγκαλο.
Το στίγμα έδωσε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, ο οποίος κινήθηκε σαφώς ήπιους τόνους, διευκρινίζοντας ότι η νηφάλια τοποθέτηση οφείλεται τόσο στο αντικείμενο της συνεδρίασης όσο και στο γεγονός ότι νωρίτερα είχε κάνει την τρίτη δόση του εμβολίου για τον covid.
Αφού χαρακτήρισε την ελληνογαλλική αμυντική συμφωνία “την πιο προχωρημένη διατύπωση διεθνώς”, επικαλέσθηκε την τουρκική προκλητικότητα και επιθετικότητα για να εξηγήσει το αναγκαίο της γαλλικής αμυντικής συνδρομής.
“Η Τουρκία είναι η μοναδική χώρα που διατηρεί ‘απειλή πολέμου’ με τον γείτονα της”, είπε. Γνωστοποίησε μάλιστα ότι χθες το απόγευμα παρελήφθη η απαντητική επιστολή της Τουρκίας στον ΟΗΕ, στην οποία ισχυρίζεται ότι η Ελλάδα διατηρεί παρανόμως στρατό στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου. “Το λέει αυτό τη στιγμή που διατηρεί απέναντι τους τη στρατιά του Αιγαίου, τον μεγαλύτερο αποβατικό στόλο της Μεσογείου. Που έχει εκδώσει απειλή πολέμου κατά της Ελλάδας εάν επεκτείνουμε τα χωρικά μας ύδατα ασκώντας το νόμιμο δικαίωμα μας. Που έχει το παρελθόν εισβολής στην Μεγαλόνησο. Αυτή η Τουρκία με αυτές τις αντιφάσεις, με αυτό το παρελθόν, μας ζητά να αφοπλίσουμε τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου”, είπε.
Ο κ.Δένδιας πρόσθεσε, πάντως, ότι “η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν πάσχει από βαλκανικό επαρχιωτισμό, η πολιτική μας δεν είναι αντίδραση απέναντι στην Τουρκία”. Αντιθέτως, όπως τόνισε, “έχουμε τον δικό μας εθνικό σχεδιασμό που αφορά κατ' αρχήν τα κράτη της Ευρώπης, ενώ προχωράμε τις συμμαχίες μας με χώρες όπως οι ΗΠΑ, με χώρες του ευρύτερου Κόλπου και του αραβικού κόσμου, με το Ισραήλ, με πολυμερείς συνεργασίες”.
Στο σημείο αυτό δήλωσε ότι η χώρα έχει εξασφαλίσει 93 “δεσμεύσεις ψήφου” για να εκλεγεί η χώρα μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την περίοδο 2025-2026, ενώ χρειαζόμαστε άλλες τέσσερις για να το πετύχει.
Όσον αφορά στην ελληνογαλλική συμφωνία μίλησε για “τεράστια εθνική επιτυχία όπως αποδεικνύουν οι αντιδράσεις της γείτονος”.
Για το θέμα του Σαχέλ είπε ότι αναφέρεται “ως παράδειγμα”, ενώ υπεραμύνθηκε του νέου εξοπλιστικού προγράμματος λέγοντας: “Δεν θέλουμε κούρσα εξοπλισμών, υπάρχει όμως το κράτος της ανάγκης. Εμείς λέμε στην Τουρκία ότι η διαφορά μας για ΑΟΖ-υφαλοκρηπίδα μπορεί να επιλυθεί και, αν όχι, να πάμε στη Χάγη”.
Επομένως, “η αγορά των οπλικών συστημάτων είναι το ελάχιστο αντίτιμο της ανεξαρτησίας της χώρας”.
Κατόπιν τούτων, εξέφρασε την ελπίδα ότι η αξιωματική αντιπολίτευση δεν θα επιμείνει στην καταψήφιση της συμφωνίας. Στο όνομα δε, της ανάγκης να υπάρξει εθνική ομοψυχία, την κάλεσε να αλλάξει τη στάση της. “Θα ήθελα ομονοούσα εθνική αντιπροσωπεία, δεν έχουμε την πολυτέλεια διαφωνιών”, είπε.
Λίγο νωρίτερα, ο εισηγητής της ΝΔ κ.Λαζαρίδης, είχε χαρακτηρίσει τη συμφωνία “κίνηση ματ για τους συσχετισμούς με την Τουρκία”, με την επισήμανση ότι η ελληνική εμπλοκή στο Σαχέλ αναφέρεται “ως παράδειγμα δυνητικής μορφής συνεργασίας των δύο χωρών”. Τόνισε δε, πως “όποιος αισθάνεται Έλληνας δεν μπορεί να βλέπει τη συμφωνία κοντόφθαλμα και μεμψίμοιρα”.
Καταψηφίζουμε, εκτός και αν…
Ο εισηγητής της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ.Κατρούγκαλος υπερτόνισε τις γνωστές ενστάσεις του κόμματός του για τα άρθρα 2 και 18 και ανέδειξε την απουσία της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας από το εξοπλιστικό πρόγραμμα: “Η ΕΑΒ είχε συμβόλαια αποκλειστικότητας με την Λοκχιντ, το χάσαμε αυτό το πλεονέκτημα τώρα”, είπε.
Στο πλαίσιο της χθεσινής ομιλίας Τσίπρα, εξέφρασε ερωτηματικά για το τεράστιο κόστος του νέου εξοπλιστικού προγράμματος (“πώς φούσκωσε κατά 100-150% η αμυντική προμήθεια το κέντρο εκπαίδευσης στην Καλαμάτα;”) ενώ ειδικά για το Σαχέλ τόνισε: “η Ελλάδα δεν ήταν ποτέ αποικιακή δύναμη. Ακριβώς γι αυτό δεν έχουμε εμπλακεί σε θέατρα συγκρούσεων χωρίς απόφαση διεθνούς Οργανισμού, αλλά και σε αυτές τις περιπτώσεις δεν στέλνουμε μάχιμες δυνάμεις. Τώρα ανατρέπεται αυτό. Εμπλεκόμαστε εκεί που η Γαλλία έχει συμφέροντα λόγω του αποικιακού παρελθόντος της, ήδη μετρά δεκάδες νεκρούς στρατιώτες της στο Μάλι”.
Εν κατακλείδι, ο κ.Κατρούγκαλος διευκρίνισε ότι το κόμμα του καταψηφίζει τη συμφωνία ως έχει, αλλά επιφυλάσσεται για την ψήφο του εάν υπάρξουν επίσημες διευκρινίσεις για την ΑΟΖ και το Σαχέλ.
Δεδομένου ότι ο μετέπειτα ομιλητής Νίκος Φίλης δεν μίλησε για επιφύλαξη αλλά, αντιθέτως, είπε ότι η συμφωνία δεν είναι καν στρατηγικά ορθή (όπως επισήμως έχει διατυπώσει ο ΣΥΡΙΖΑ), ο κ. Δένδιας έκανε λόγο για “δύο απόψεις στην αξιωματική αντιπολίτευση”, θεωρώντας πιο φιλική αυτή του κ. Κατρούγκαλου.
“Ναι”, “όχι” και ερωτηματικά
Ο Ανδ. Λοβέρδος, πέραν των ενστάσεων στα άρθρα για την ΑΟΧ και το Σαχέλ, ανέφερε ότι πριν από ένα έτος η κυβέρνηση απέρριψε την αγορά φρεγατών επικαλούμενη δημοσιονομική στενότητα, επειδή “το ΣτΕ είχε αποφασίσει για τα αναδρομικά των συνταξιούχων”. Χαρακτήρισε δε, τους γρήγορους ρυθμούς υπογραφής της συμφωνίας αντιστάθμισμα στην αποκλεισμένη από το AUKUS, Γαλλία, τονίζοντας ότι “η κυβέρνηση ελέγχεται για άνευ λόγου καθυστέρηση ειδικά στην αγορά των φρεγατών”.
Δήλωσε, επιπλέον, ότι συμφωνεί με την κριτική που άσκησε ο κ. Κατρούγκαλος και σε μία άλλη πτυχή της συμφωνίας, αυτή που αποκλείει την αξιοποίηση της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας στο νέο εξοπλιστικό πρόγραμμα.
Ο εισηγητής του ΚΚΕ Γιώργος Μαρίνος μίλησε για “μπίζνες μεταξύ των αστικών τάξεων” και κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι παραπλανά τον λαό για να αποσπάσει συναίνεση: “η συμφωνία δεν υπηρετεί τα λαϊκά συμφέροντα και την άμυνα της χώρας, αλλά τους στόχους της αστικής τάξης στην αντιπαράθεσή της με την τουρκική, εμπλέκοντας τη χώρα στους σφοδρούς ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς”.
Σε ανάλογο μήκος κύματος κινήθηκε ο Κλέων Γρηγοριάδης από την πλευρά του ΜεΡΑ25. Αφού μίλησε για “Μητσοτάκης Α.Ε.”, εστίασε ότι τα δισεκατομμύρια του προγράμματος “θα μας τα δανείσουν για να αγοράσουμε τα όπλα τους” μπαίνοντας πάλι στον γνωστό φαύλο οικονομικό κύκλο. Τόνισε, επιπλέον, ότι “από τη μια αγοράζουμε Rafal και φρεγάτες απέναντι στην Τουρκία και από την άλλη εκπαιδευόμαστε στην αντιπυραυλική και αντιαεροπορική άμυνα μαζί με τους Τούρκους”.
Με τη φράση “η πατρίδα κινδυνεύει, η συμφωνία στρατηγικά και επί της αρχής είναι συμφέρουσα”, ο εισηγητής της Ελληνικής Λύσης Αντώνης Μυλωνάκης δήλωσε ότι το κόμμα τους θα την υπερψηφίσει. Παρότι και ο ίδιος ήγειρε ενστάσεις για τα άρθρα που αφορούν στην ΑΟΖ και στο Σαχέλ.